Inhoudsopgave
Inleiding.
I. Voornaamste bronnen voor de studie van het oude Nederlandsche lied.
II. De metriek van het vers.
III. De oude modi of toonaarden.
IV. Verband tusschen het woord en de muziek.
Alphabetisch register der liederen. Nrs. 1-246 (Deel I).
[Balladen en romancen]
1.
Heer Halewijn zong een liedekijn.
2.
Daar reed een ridder al door het riet.
(Des markgraven zoon.)
3.
Her Danel, ghy sijt soe schonen man.
4.
Een koning die hadde twee dochterkens.
5.
Ick wil te lande rijden.
(Hillebrand).
6.
Daan ging een jager uit jagen.
(De jager uit Grieken).
7.
Mi Adel en hir Alewijn.
8.
Hoort toe gy arm en ryk.
(Van den Hertog van Brunswyk.)
9.
Het is goed peis, goet vrede.
(Thijsken van der Schilde.)
10.
Men moeder en me vader.
(De koopmanszoon.)
11.
Mijn here van Mallegem.
12.
Wie wil hooren een nieuw liedt?
(De drie gesellen uyt Roosendael.)
13.
Een koning had twee dochterkens.
(Madel.)
14.
Het wasser een coninc seer rijc van goet.
(Die coninghinne van elf jaren.)
15.
Ick weet noch eens graven dochterkijn.
(Des graven dochterkijn.)
Melodie.
16.
De keizer van Zweden had brieven geschreven.
17.
Die edele heer van Brunenswyc.
18.
In Oostenrijk daar staat een huis.
(De onschuldige knaap.)
19.
Ic sach minen here van Valkenstein.
20.
Het daghet in den Oosten.
21.
Ick stont op hooghe berghen.
(De drie ruitertjes.)
22.
Wie wil hooren een goet nyeu liet.
23.
Dat alle berghen goude wanen.
(De Koningsdochter.)
24.
Int soetste vanden meye.
25.
Een ridder ende een meysken ionck.
26.
Het was een jonger held.
27.
Het soude een fier Margrietelijn.
28.
Doen Hanselijn over de heyde reed.
29.
Het waren twee koningskinderen goed.
(Het wereldsch wijf.)
30.
‘Och Elsje,’ seyd' hy, ‘Elsje.’
31.
Het voer een ridder iagen.
(Teleurstelling.)
32.
Daer staet een linde in ghenen dal.
33.
Ick sie die morghen sterre breyt.
(Van 't Vriesken.)
34.
Er was een heer, hij had eenen zoon.
(De dochter uit de kroon.)
35.
In eenen boomgaert quam ic ghegaenn.
(Van Brunenburch.)
36.
Die mi te drincken gave.
(Van vrou van Lutsenborch.)
37.
Ic weet noch enen acker breit.
38.
Het spruyt een roosjen aen geen landsdouwe.
(Hansken.)
39.
Een boerman hadde eenen dommen sin.
40.
Wie wil hooren singhen van eenen timmerman.
41.
Er was een' kwade stiefmoeder.
42.
‘Ach, Tjanne,’ zeyde hy, ‘Tjanne.’
43.
Tusschen twee berch hoghe.
(Van twee conincs kinderen.)
44.
Si ghinc den bogaert omme.
45.
Een stuk van liefde moet ik u verhalen.
(Floris en Blansifleur.)
46.
Daer was een edel Paltzgravin.
(Genoveva van Brabant.)
47.
Aenhoord zonder vermijden.
(Griselle.)
48.
Nelson, een braef soldaet dep soldaten.
49.
Aan d' oever van een snelle vliet.
(Het weesmeisje.)
[Samenspraken]
50.
Een wijf van reinen zeden.
51.
O lacen, hoe macht wezen.
52.
Rijck God, hoe mach dat wesen.
53.
In Oostlant wil ic varen.
54.
Het wasser te nacht.
55.
Op eenen morgen stont.
56.
Als alle die cruydekens spruyten.
57.
Die nachtegael int wilde.
58.
Ey, sohoone nimph.
(Koning en herderin.)
59.
Den echo van u clacht.
(Silvaen en Therëus.)
60.
Reyn maegdeken met eeren.
61.
Liefste Rosalinde.
62.
Schoon maegd, ik heb u nu zoo lang gevryd.
[Wachterliederen]
63.
Het worp een knaep so heimelike dingen.
64.
Het viel een coelen douwe.
65.
Het viel eens hemels douwe.
66.
Ic sie die morgen sterre.
67.
Den dach en wil niet verborghen zijn.
68.
Comt voort, comt voort zonder verdrach.
69.
Het daghet in den Oosten.
70.
Ic had een alder liefste.
71.
Ic heb om vrouwen wille.
72.
Rijck God verleent ons avontuer.
73.
Die winter is verganghen.
74.
Het vlooch een clein wilt voghelken.
75.
Die wachter die blies aen den dach.
[Meiliederen]
76.
Och ligdy nu en slaept.
77.
Schoon lief, hoe ligt gy hier en slaept.
Tekst.
78.
Schoon lieveken, waar waarde gij?
79.
Den lustelijcken mey is nu inden tijt.
80.
Hier zyn drie lichte geladen.
81.
Met eenen nyeuen sange.
82.
Ontwect van slape.
83.
O tijt zeer lustich.
84.
Die mey playsant willen wy planten.
85.
Die mey die ons de groente geeft.
86.
Den soeten tijdt komt aen.
87.
De mey die komt ons by.
88.
Alles, wat immermeer 't leven kreeg.
[Minneliederen]
89.
Mijn hertze en can verbliden niet.
90.
Het wayt een windeken.
91.
Ick arm schaepken aender heyden.
92.
Hoe mach een man zijns levens lusten.
93.
Verlangen, ghi doet mijnder herte pijn.
94.
Tyrannich werc vol archs gedronghen.
95.
Aenmerct doch myn geclach.
96.
Alle mijn gepeys doet mi so wee.
97.
Dat ick om een schoon beelde soet.
98.
Die vogelkens in den muten.
99.
Een goet nyeu liet heb ick gedicht
100.
Een aerdich vrouken.
101.
Fortuyne heeft mi verbeten.
102.
Het quam een ruyterken wt Bosscayen.
103.
Ic hadde een gestadich minneken.
104.
Ic weet een wtvercoren.
105.
Mijn herte is myn in tween geclooft.
106.
Met eenen droeven sanghe.
107.
Rijck God, wie sal ic claghen.
108.
Ik vrijdd' een vraukin alsoo fijn.
109.
Mijn liefken siet mi ovel aen.
110.
Ik vinde my bedwongen dat ik zingen moet.
111.
Ik heb de groene straetjens.
112.
Mijn oogkens weenen.
113.
Och ongeluckigen dach.
114.
Ick, die altijdt in brande moet leven.
115.
In mijnen sin hadde ick vercoren.
116.
Ic weet een vrouken wel bereyt.
117.
O Venus bant.
118.
Ick wil mi gaen verhuegen.
119.
O lustelike mey.
120.
Daer staet een clooster in Oostenrijc.
121.
Ontweckt, schoon lief.
122.
Ic quam noch ghister avont.
123.
Met Venus voncxkens.
124.
Bedroefde herteken.
125.
Mijn sinnen zijn my ontstelt ,, ghequelt.
126.
U liefde quelt my tot der doot.
127.
Fortuyn, eylaes, bedroeft ben ick.
128.
Schoon lief, u wesen excellent.
129.
O Angenietje.
130.
Schoonste nimphe van dit wout.
131.
Silvia goddinne.
132.
Ghezeghent zijn mijn liefs bruyn oogen.
133.
Rijst uyt den droom.
134.
Schoon jonckvrouw, ick moet u clagen.
135.
s' Morgens schijnt de sonne sachtig.
136.
Sonder nommer of ghetal.
137.
Here God, wie mach hem des beclaghen.
138.
De hoochste staet der vroylicheit.
139.
Vrauwe, weit dat ic dijn eighin zi.
140.
Nieuwe jaer haet mich verhuecht.
141.
Wech op! wech op! dat herte mijn.
142.
Mijn hert altijt heeft verlanghen.
143.
Ghequetst ben ic van binnen.
144.
Die winter is een onweert gast.
145.
Na groene verwe mijn hert verlanct.
146.
Ey, wilder dan wilt, wie sal my temmen?
147.
Een Venus dierken heb ic wtvercoren.
148.
Een ionghe maecht heeft mi ghedaecht.
149.
Ghepeys, ghepeys vol van envyen.
150.
Ick weet een vrouken amoreus.
151.
Mijn sinnekens zijn mi doortoghen.
152.
O waerde mont.
153.
Gheen meerder vruecht.
154.
Ic draghe in minen herte verborghen.
155.
Rosina, waer was dijn ghestalt.
156.
Tribulatie ende verdriet.
157.
Wt liefden, siet, lijde ick verdriet.
158.
De sin verblijdt als ic bij haer mach zijn.
159.
Vruecht en duecht myn hert verhuecht.
160.
Een liedt eerbaer.
161.
Windeken, daer het bosch af drilt.
162.
Wanneer ick slaep.
163.
Deianira', ick kent, u wesen.
164.
Al mijn begeerlijckheden.
165.
O nacht, jalourse nacht.
166.
O wt-muntende godin.
167.
Puyckjen van de maeghden.
168.
Mijn hertelic lief.
169.
Boerinneken, als ghy gaet waterken halen.
170.
Als ik mijn Anna kusschen mag.
171.
Herderskind, het geeft my vreemt.
172.
Ik zag Cecilia komen.
173.
Onder een linde groen.
174.
Zeus wat wilt ghy u beroemen.
175.
Snachts doen een blauw gestarde kleed.
176.
Venus, ghy en u kindt.
177.
Rosemont die lag gedoken.
178.
Gezwinde bode van de min.
179.
Poliphemus aen den strande.
180.
Wekt liefde in ons leven een kittelig zoet.
181.
Gelijk een roos in 't groene veld.
182.
Adieu, mijn troost, mijn liefste reine.
183.
Sceiden, onverwinlic leit.
184.
Rijc God, wie sal ic clagen.
185.
Trueren so moet ick nacht ende dach.
186.
Adieu, reyn bloemken rosiere.
187.
Fortuyne, wat hebdy ghebrouwen?
188.
Ick seg adieu.
189.
Rijck God, hoe is myn boelken dus wilt!
190.
Met eenen droeven sanghe.
191.
Help God, hoe wee doet scheiden.
192.
Die eerste vruecht, die ic ghewan.
193.
Sorghe, ghi moet besiden staen.
194.
Een vriendelic beelt.
[Liederen over de verhouding van den mensch tot de natuur]
195.
Ic clam den boom al uppe.
196.
Daar is een vrouw maget vroeg opgestaan.
197.
Naer Oostland willen wy ryden.
198.
Na Oosterland wil ick varen.
199.
De son is onder gegangen.
200.
Daer sou een meysje gaen halen wyn.
201.
Arghe winter ghy zijt cout.
202.
Den mey moet wech na tsomers saysoen.
203.
O Vriesland, so vol deugden.
204.
Ick gingh op eenen morgen.
205.
Wanneer de gulde dagheraet.
206.
Hoe lacchen ons de velden aen.
207.
Rycke zee met al u schatten.
208.
De koekoek in den mei.
209.
'k Kwam laestmael door een groene wey.
210.
Daer spruiten drie boomkens in ghenen dal.
211.
Ic arm haesken in 't wilde woud.
[Liederen betreftende het huiselijk en maatschappelijk leven]
212.
Als al de eyckelen rijpen.
213.
Het voer een maechdelijn over rijn.
214.
Het reden twee liefkens.
215.
Het reghende seer ende ick worde nat.
216.
‘Och moeder,’ seyde si, ‘moeden’.
217.
Daer was lestmael een ruyterken.
218.
Wie wil horen singhen?
(De Capiteins dochter.)
219.
Wel Anne Marieken, waer gaet gy naer toe?
220.
Daar waren drie jonge maagden.
221.
Bistu een crijgher oft bistu een boer?
222.
Mijn lief, mijn schoon Bellotjen.
223.
En ick soude tot minen boele gaen.
224.
Laet ons den landtman loven.
225.
Als vader Adam spitten.
Den boer en lants-man moet ick altijt eeren.
226.
Wy boeren en boerinnen.
227.
Al hebben de princen haren wensch.
228.
Het voer een visscher visschen.
229.
Des winters als het regent.
(Van 't loose vissertje.)
230.
Daer wasser een meysje van Duynkerk gelaên.
231.
Alle die willen naer Island gaen.
232.
In 't jaer zeventien hondert.
233.
Al die willen te kap'ren varen.
234.
Het wand is uyt geschooten.
235.
Wel Island, gy'n bedroefde kust.
236.
En daar was er een jager uit jagen gegaan.
237.
Willen wy 't haesken jagen.
238.
Plaisante vinkenieren.
239.
Ic weet een molenarinneken.
240.
Claes molenaer en sijn minnekijn.
241.
Er zouden vier wevers.
242.
Ik zat te spinnen voor myn deur.
(De spinster.)
243.
Vrienden, 'k heb hier beschreven.
244.
Lest een kuypertje ips en fyn.
245.
Het was een clercxken.
246.
A, a, a, valete studia!