|
| |
| |
| |
132.
Ghezeghent zijn mijn liefs bruyn oogen.
| |
Eerste melodie.
| |
Tweede melodie.
| |
| |
| |
A.
Ghezeghent zijn mijn liefs bruyn oogen,
die mijn jonc herteken doen verdrooghen;
ghezeghent sijn haer borstjens rondt;
ghezeghent zijn haer roode wanghen;
naer haer zijn alle mijn verlanghen
om te kussen haren rooden mondt.
is uyt den hemel comen dalen
in u bruyn ooghen metter daet,
van daer scheydende t' sijnder vromen.
De minnaers om u, lief ken, comen
ghelijck den pauwe, vroegh ende laet.
Amoureus lief, cost ic bevinden
dat ghy my eenighsins beminden,
alle mijn droefheyt liet ick staen;
ick soude my selven gaen verblijden,
spijt alle de ghene die my benijden;
met u soude ik spasseeren gaen.
Ik wou dat ick hadde duysent tonghen
om uyt te spreken onbedwonghen,
om eeuwigh doen blincken uwen naem;
o Godt, hadde ick welsprekendheden
om uwen naam vol soetichheden
yeghelick maecken heel bequaem.
Rijck Godt, waer ik Appelles mede,
om u te schilderen met vrede,
u aenschijn schoon, u rooden mondt,
u suyver hayren, u schoon ooghen,
u voorhooft, als den sneeuw doorvloghen,
daer al mijn hope op is ghegrondt.
Gy zijt alleen die my versekert,
ghy zijt alleen die my verbetert,
ghy zijt alleen die my troost gheeft;
op u alleen staet mijn verwachten,
op u alleen staen mijn ghedachten,
sonder u alleen mijn herte beeft.
| |
| |
Den winter en sal gheen kou gehinghen,
den somer en sal gheen vruchten voortbringen,
den lichten dach en sal niet opgaen,
de werelt salmen eer sien demoleren,
de zee zal zonder baeren passeeren,
eer ick mijn lieveken sal afgaen.
Op den tijdt soo moeten wy wachten,
wy en connen ons ghedachten
van rauw' en droefheyt niet ontslaen,
als wy den tijdt soo moeten verkiesen,
als wy eens 's jaers den tijdt verliesen
om die blyschappen te ontfaen.
Bemint my doch, o schoone kerssauwe,
o fleur, o blom van alle vrauwen,
alsoo die joncheyt dat uytgheeft;
laet ons die reyne bloemekens plucken,
laet ons die tsamen gaen uytrucken;
daerbij ons jeught in vreughden leeft.
O roose root seer schoon ontloken,
wat baet dat ick u heb gheroken?
u schoon coleur fris in het dal,
uwen reuk is mijn medecijne;
't is mijn hert' oock smert' en pijne,
als u een ander plucken sal.
Ghy zijt mijn lief, mijn alderliefste,
mijn alderschoonste, mijn alderfierste,
maeckt dat ick niet en com ten val;
opdat ick alle mijn vyanden
te niet magh brengen en ter schanden,
Princes, ghy zijt daer ick naer haecke,
die dickwils 's nachts in u ontwaecke:
adieu mijn lief die ick bemin,
adieu mijn liefste lief ghepresen,
morghen soo vroegh als 't dag sal wesen,
sal ic u, lief, weer komen by.
1, 6. t.: haer rooden. - 3, 6. t.: passeeren. - 5, 1. t: appelle. - 5, 6. op bijgev. - 9, 5. tsamen bijgev. - 11, 3. en bijgev.
| |
| |
| |
B.
Amoureus lief cost ick bevinden
dat gy my eenichsins beminde,
alle mijn droefheyt liet ick staen;
ick soude mijn selven gaen verblyden,
spijt al die gene diet benyden,
en met u, lieveken, spasseren gaen.
Ick seg, het sijn mijns liefs bruyn ooghen,
die mijn ionck herteken doen verdrooghen
ick seg, het sijn haer borstkens ront,
ick seg, het sijn haer roode wangen
waer naer ick hebbe soo groot verlangen,
om te cuschen haren rooden mondt.
Mijn alderliefste, mijn beminde,
seer goedertieren ick u vinde,
dewelck my doet verwinnen pijn;
merckende, lief, u aenschijn schoone
en u goede gratie idoone,
't selve my doet geluckich sijn.
Ik wou dat ick had duysent tonghen
om uyt te spreken onbedwonghen,
om te doen blincken uwen naem;
o Godt, had ick welsprekentheden,
om uwen naem uyt soeticheden
iegelijck te maecken heel bequaem.
Rijck Godt, waer ick Apollo mede,
dat ick u schilderen mocht met vrede,
u aenschijn schoon, uwen rooden mont,
u suyver haer, u schoon bruyn oogen,
u voorhooft als den sneeu doorvloghen,
daer alle mijn hoop op is gegront.
Ghy sijt die ghene die my versekert,
ghy sijt die ghene die my verbetert,
ghy sijt die my het leven geeft;
want sonder u soo moet ick sterven,
en sonder u moet ick bederven,
en sonder u mijn jonck hert beeft.
| |
| |
Den winter en sal geen coude gehingen,
den somer en sal geen vruchten voortbringen,
den lichten dach en sal niet op gaen,
men sal die werelt sien demoleren,
die see sonder baren passeren,
eer ick u, lieveken, sal afgaen.
De liefde en is maer een verheugen,
de liefde en is maer een vermeughen,
de liefde en is maer tijt verdrijf,
de liefde en is maer een bermertichede,
de liefde en is maer een peis en vrede,
als liefde comt van beyde sij.
Ter contrarie de liefde en is maer pijne,
een helle vol alder fenijne,
niet dan een eeuwighe doot confuys,
niet dan wreetheyt, ellende, droefhede,
niet dan wanhoop en groote onvrede,
daer twist en tweedracht is in huys.
Bemint mij toch, o schoon kerssauwe,
o fleur en blom van alle vrauwen,
al soo de jonckheyt dat uyt geeft;
laet ons de reyne blommekens plucken,
laet ons te samen de liefde in drucken,
waer by ons ionck hert in vreuchden leeft.
Ghedenckt den tijt die is voorleden;
die en can men niet weder besteden
als dan die jonchdicheyt failleert;
dus, lief, wilt daer op rypelijck letten
en oock niet langer meer uytsetten
dat nu den tijt u presenteert.
O roosken root seer wijt ontloken,
wat baet dat ick u heb geroken?
u gheur, coleur, schoon in het dal,
u reucken is mijn medecyne;
maer tis myn hert een groote pyne,
als u een ander plucken sal.
| |
| |
Dat u belieft my wel beminde,
soo laet my nu u vrintschap vinden,
gy sulter weten wie ick ben;
laet my aenschouwen u gesichte,
op dat mijn jonghe hert verlichte,
om dat ick, lief, u dienaar ben.
Oft ik u, lieveken, eens besochte,
het gelasken van minnen eens becochten,
en soudy, lief, aenveerden niet,
soo moet ick dolen achter lande;
het waer u, lief, een groote schande
dat gy my liet al int verdriet.
Ghy sijt mijn lief, mijn alderliefste,
mijn alderschoonste, mijn alderfierste,
maeck dat ick niet en comme te val;
op dat ick alle mijn vijanden
te niet mach brengen en ten schanden,
die ons benijden over al.
Princesse, gy sijt nu om slapen,
adieu schoon lief, om u ick wake,
adieu mijn lief, die ick bemin;
adieu mijn liefste lief gepresen,
morgen vroech, alst dach sal wesen,
sal ick u, lief, weer comen bij.
3, 3. t.: dwelck. - 4, 3. t.: om eeuwich te doen, enz. - 5, 1. Apollo voor Apelles. - 8, 5. t.: een pijn in vrede. - 8, 6. t.: syde. - 9, 1. t.: Ter contrarie en is maer pijn. - 9, 2. t.: fenijn. - 13, 3. t.: gy sult. - 13, 4, t.: gesicht. - 13, 5, t.: jonck hert verlicht. - 14, 6. al bijgev. - 16, 3. t.: beminne.
| |
C.
Ghesegent sijn mijn liefs bruin ooghen,
die mijn jonck herte doen verdrooghen;
ghesegent sijn haer borstkens ront;
gheseghent sijn haer roode wanghen,
die my van minne doen verlanghen;
gheseghent is haer roode mont.
| |
| |
Schoon lief, ach had ick duisent tonghen
om uit te spreken, onbedwonghen,
en om te loven uwen naem,
ick sou hem door welsprekendheden,
ick sou u naem vol soetichheden
een iegelijk maken aengenaem.
Rijck God, ware ic Appollo mede,
dat ick u schildren mocht met vrede,
u aenschijn schoon, u rooden mont,
u lieflijck haar, u schoon bruin ooghen,
u vel, met bloet en sneeu doorvloghen,
en daer mijn hope is op ghegront.
Ghy sijt het die mijn deucht versekert,
ghy sijt diegeen die my verbetert,
waer mijn jonck herteken voor beeft.
Ach, sonder u soo moet ic sterven,
ach, sonder u moet ic bederven;
want ghy alleen my tleven gheeft.
Ghy sijt mijn lief, mijn alderliefste,
mijn alderschoonste, mijn alderfierste;
maeckt dat ic niet en comme te val,
opdat ic alle mijn vyanden
te niet mach brengen en te schanden,
De winter sal gheen kou ghehenghen,
de somer sal gheen vruchten brenghen,
de lichten dach sal niet opgaen,
men zal die werelt demoleren
en door de drooghe see passeeren,
eer ick, mijn liefste, u af sal gaen.
| |
Tekst. A.
17e-eeuwsch los blaadje in ons bezit, ‘stemme: soo 't beghint’;
| |
B.
Lb. met emblemata, Hs. van c. 1635, nr. 19544 der K. Brusselsche Bibl., lied nr. 18, zonder wijsaanduiding;
| |
C.
Willems, Oude Vl. ldr., nr. 150, bl. 357, tekst samengesteld uit A, str. 1 en B, str. 4, 5, 6, 15 en 7. De wijs: ‘Amoreus lief cost ic bevinden’ (zie tekst A, str. 3) wordt aangehaald in het 17e-eeuwsch Hs. 303, 2de serie, bl. 20, der voornoemde Bibl., voor een aanverwant Fransch lied, waarvan de eerste strophe luidt:
| |
| |
Benist soit l'oeil noir de ma dame
pour qui j'eu l'amoureuse flame,
benist soit qui l'amour trouva;
benist soit l'amorce et la mesche,
le carquois et l'arc et la flesche
et qui premier les esprouva.
De strophen, die daarop volgen vangen aan:
2. Le petit dieu qui fait la guerre.
3. Mois, las, madame que je treuve.
4. Je voudrais avoir mille langues.
5. Eh Dieu, que ne suis-je un Appelle.
De Nederlandsche tekst kan eene navolging zijn van het Fransche lied dat, volgens La pieuse alouette (zie hierna), reeds in 1619 tot wijsaanduiding diende. Nochtans wordt de wijs: ‘Ick seg het zijn mijns liefs bruyn oogen’, aanvang van de tweede strophe volgens B, reeds aangehaald door N. Janssens van Roosendael, Een nieuw dev. geest. lb., Antw. P.J. Rymers, z.j., (kerk. goedkeuring 1594), bl. 156, voor ‘Van uw droefheydt wilt nu ontspringen’. - In Het Paradiis der gheest. vreuchden, Amst. 1617, bl. 110, vindt men als wijs: ‘Ghesegent sijn mijns liefs bruyn ooghen’, voor: ‘Laet ons al t' samen vrolijck leven’, terwijl in dezelfde verzameling, bl. 168, ‘Ick seg, het zijn’, enz. wordt aangehaald als stem voor: ‘O Heer, mijn Godt, mijn Schepper pure’, een lied dat insgelijks van N. Janssens is; zie het lb. van dezen laatste bl. 170, 147. - Dezelfde wijs wordt aangeh. in Den blijdenwegh tot Bethleem, Antw. 1645, voor: ‘Maria gingh vervult met smerte’ (Clachte van Marie onder 'tcruys); vgl. Den singenden zwaan, Leyden 1728, bl. 89.
| |
Melodie. I.
Den boeck der gheest. sanghen (Bliiden requiem), 1631, bl. 125, ‘op de wijse: Ghesegent zijn mijns liefs bruyn ooghen’:
Hoort hoe dat stondt in dat Ver - nie - ten Die Sa - li - ghe /
daer Godts in - vlie - ten Haer lij - den ded' der sie - len feest:
Hoe dat sy als in een ont - we - sen
Te zijn scheen uyt haer self ghe - re - sen /
En van d' in - ghees-ten Godts ont-gheest.
| |
| |
| |
II.
La pieuse alouette, Valencienne, 1619, I, bl. 286, met wijsaanduiding: ‘Benist soit l'oeil noir de madame’, voor het geest. lied: Flambeau, qui redorés le monde’. Deze melodie welke wellicht ouder is dan de voorgaande, verschilt merkelijk met deze:
Flambeau, qui re - do - rés le mon-de,
D'u-ne clar - té tou-jour fe - con-de,
Di - tes moy si ja - mais vos yeux
Ont veu cho - se plus ve - ne - ra-ble,
Et plus bell', et plus ad - mi - ra - ble,
Que la Me - re du Roy des cieux.
| |
III.
Starter, Friesche lust-hof, Amst. 1627, bl. 202, ‘op de wijse: Gesegend zijn mijn liefs bruyn ooghen’. Deze melodie, gemakkelijk om op onzen tekst te brengen, verschilt alweer met de twee voorgaande:
Vi-ve le Prin-ce de O - ran-ge.
Viv' ons beschermheer te - gen Spange.
Vi - ve ons vry-heyds vas-te borgh.
Vi - ve de baeck daer wy na zey-len.
Vi - ve de loots-man van ons pey-len.
Vi - ve ons al-der hoogh-ste sorgh.
|
|
Auteursrecht onbekend