Het oude Nederlandsche lied. Deel 1

[p. 790]

216.
‘Och moeder,’ seyde si, ‘moeden’.

1.
‘Och moeder,’ seyde si, ‘moeder,
nu geeft mi goeden raet;
mi vrijdt een lantsknecht seere,
hi volcht mi altijt na.’

2.
- ‘Vrijdt u een lantsknecht seere,
volcht hi u altijt na,
so slaet u ooghen nedere
ende laet hem henen gaen.’

3.
- ‘Och moeder,’ seyde si, ‘moeder,
dien raet en ben ic niet vroet:
ick hebbe die lantsknecht liever
dan alle mijns vaders goet.’

4.
- ‘Hebdy den lantsknecht liever
dan alle ws vaders goet,
och des moet God ontfermen,
dat ic u oeyt gedroech.’

5.
Hi namse al biden handen,
bi haer snee witte hant,
hi leydese also verre
al daer hijt schoone vant.

6.
Wat gaf hi haer te loone
tot haren nieuwen iaer?
een kindeken inde wieghen
met sinen ghecrulden haer.

7.
‘En gheeft ons God een knape,
so cleynen knapelkijn,
so willen wi hem leeren scieten
die wilde cleyn vogelkijn.

8.
‘Ende geeft ons God een maget,
so cleynen maechdelijn,
wi willen haer leeren breyden
van siden een huyvelijn.’

9.
Van siden was die huyve,
van goude so was die snoer,
daer sal die vrome lansknecht
sijn gheluwe hayr in doen.

10.
Ten eynde van mijns liefs hoofde
daer staen drie boomkens fijn,
die een draecht noten muscaten,
die ander draecht nagelkijn,

[p. 791]

 

11.

 

Den derden draecht fiolen

 

den liefste boele mijn;

 

het soude wel bliven verholen,

 

en dede dat cleyne kindekyn.

12.
Teynden aen myns liefs voeten
staet een cofferkijn,
ende daer leyt inne ghesloten
dat ionghe herte mijn.

13.
Die dit liedeken dichte,
dat was een lansknecht fijn;
hi hevet so wel ghesongen
Tantwerpen al inden wijn.

Tekst.

Antw. lb., nr. 129, bl. 195, ‘vanden Lantsknecht’, hierboven weergegeven; - Hoffmann v.F., Niederl. Volksldr., nr. 70, 162. - Aangeh. door Dr. Kalff, Het lied in de M.E., bl. 388, 391. Naar Hoffmann's meening behooren de strophen 9-13 niet tot het besproken lied. Stellig zijn in onzen tekst enkele strophen geslopen uit andere vroeger populaire liederen; zoodat de samenhang van het geheel moeilijk is om te vatten. Str. 5 wordt nagenoeg teruggevonden in verschillende andere liederen, (zie bl. 722 hiervoren, aant. op ‘Na Oosterland wil ic varen’, tekst A). - Str. 6 komt voor in het lied ‘'t Was op nen nieuw-jaer aven’; terwijl str. 10 mede wordt aangetroffen in str. 2 van het gemelde ‘Na Oosterland’.

In de klucht van de Oneenige trouw, ‘in 't rijm gestelt door A. B[oelens]’, Amst., 1648 (zie J. van Vloten, Het Nederlandsche Kluchtspel, 2^de uitg., Haarlem, 1880, II, 187 vlg.), ‘samenspraake tusschen Jan Leg-achter en zijne moeder’: zingt o.a. deze laatste:

‘Och, moeder,’ zey sy, ‘moeder,
sy moeten mijn geven raet,
mijn volght noch alle dagen,
rampiere koele messe,
seuve, negen dikke duytse dolle,
in korte geweere,
soo hupschen lansknecht nae.’

Melodie.

De eerste vier strophen zijn verwant met str. 4-7 van het reeds in de XVI^de eeuw bekende Duitsche lied: ‘Ich sach mir einen blouwen Storchen’, waarvan de melodie naar Baseler Hs. 1544, werd herdrukt door Böhme, Altd. Ldb., nr. 87, bl. 178, en eenigszins verschillend door Erk u. Böhme, Deutscher Liederhort, I, bl. 253. Wij geven de melodie, metrisch hersteld, naar deze laatsten. - Ook in str. 6-9 van het lied ‘Es gieng ein Mägdlein grasen’ (E.u.B., bl. 256), waarvan de verschillende zangwijzen echter jonger zijn dan de bovenstaande, vindt men nagenoeg str. 4-7 van nr. 129 Antw. lb. terug.