Het oude Nederlandsche lied. Deel 1

[p. 787]

215.
Het reghende seer ende ick worde nat.

1.
‘Het reghende seer ende ick worde nat,
bi mijnen boel sliep ick te nacht,

sliep ick te nacht,

bi mijnen boel alleyne;
rijc God, mocht ick die liefste zijn!’

2.
Hi clopte voor haer cleyn veynsterkijn:
‘staet op mijn lief ende laet mi in,

ende laet mi in;

ic heb hier so langhe ghestanden,
mi dunct dat ick vervrosen bin.’

3.
Dat meysken schoot aen een hemdekijn;
si liet er in den ruyter fijn,

den ruyter fijn;

in haren blancken armen
hiet si den ruyter wellecoem zijn.

[p. 788]

 

4.

 

Mer snachts ontrent der middernacht,

 

doen gaf die bedsponde eenen crack,

 

ende si weende seer;

 

si weende also seere,

 

haer docht dat si bedroghen was.

5.
‘En weenet niet, mijn soete lief,
ick sal u schrijven eenen brief,

en trouwen dy;

en trouwen dy tot eenen wijve,
ghi sulter certeyn die liefste zijn.’

6.
- ‘Ghi ghelooft mi veel, ghi hout mi cleyn,
ghi en biedt mi daer toe groot noch cleyn,

ende ick draghe een kint;

een kindeken alsoo cleyne,
ick en weet certeyn den vader niet.’

7.
- ‘Draecht ghi een kint, so cleynen kint,
so siet dat ghi den vader vint,

oft ghevet mi;

oft mi oft mijnen gheselle,
dat kint dat moet ghehouden zijn.’

8.
Dat meysken swoer al bi Sint Jan:
‘bi mi en sliep noyt ander man,

niet meer dan ghi;

dan ghi, ghi valsche bedrieger,
ghi staet so vaste in mijnen sin.’

9.
Die dit liedeken eerstwerf sanck,
dat was een ruyter al vander banck,

ende hi sanghet so fijn;

hi hevet wel ghesonghen,
by die liefste en mocht hi niet zijn.

Tekst.

Antw. lb., 1544, nr. 79, bl. 118, ‘een nyeu liedeken’, de strophe in haren oorspronkelijken vijfregeligen vorm hersteld. Str. 6 en 9, alhoewel in het Antw. lb. vierregelig gedrukt, zijn hierboven weergegeven volgens den oorspronkelijken vorm. - ‘Het reghende seer’, enz., wordt aangeh. als wijs in de hierna genoemde Souterl.; - in: Veelderhande liedekens, 1569, voor: ‘Der heyden Goden zijn zeer veel’, lied herdrukt door Wackernagel, Ldr. der niederl. Reform., bl. 114, en ook vermeld door Dr. F.C. Wieder, De Schriftuurlike Liedekens, 's-Grav. 1900, Regist.

[p. 789]

nr. 143; - Een Aemst. amor. lb. (beschreven door J. Bolte, Tijdschr. voor Nederl. taal- en letterk., 1891, bl. 175 vlg.), 1589, bl. 22b, voor: ‘Die wijn maeckt vrolijck ende rijck (zie dit lied). - Aangeh. door Dr. Kalff, Het lied in de M.E., bl. 391, 432.

Melodie.

Souterl., 1540, Ps. 3: ‘O Heer, hoe zijnse so menichfout’ - ‘nae die wise: Het reghende seer end ick wert nat’. Eene minder goede lezing, zonder wijsaanduiding, komt voor in Den gheestelijcken nachtegael, Antw. 1634, I, bl. 138:

⁽¹⁾

Hoe glo - ri - eus / En hoe ma - gni - fijck
Is het pa - leys / En 't key - se - ryck
Daer in zijn Throon / Dien groo - ten Godt is ghe - se - - - - ten
met een on - ster ve - lij - cke Kroon.

Willems bracht de door hem ‘gearrangeerde’, hoegenaamd niet passende zangwijs van Ps. 3, Souterl., op het lied: ‘Hi sprac: lief, wiltu mijns ghedincken?’, getrokken uit het groot Van Hulthemsch Hs. (XIV^de-XV^de eeuw) thans ter K. Brusselsche Bibliotheek berustend. - Erk u Böhme, Deutscher Liederhort, I, nr. 118, bl. 424, brengen deze melodie op een met nr. 79 Antw. lb. eenigszins in verband staanden Duitschen tekst: ‘Es war ein wacker Mägdlein wolgethan’.

Over den vorm, ‘im güldnen Ton Marner's’ (13^de eeuw(?):

In ein' fü - ne - me Stat hin - kam, -

vorm die zich voordoet in het IV^de deel van Fr. H. von der Hagen's Minnesinger, bl. 923, en verder in veel Duitsche 15^de- en 16^de-eeuwsche liederen, zie W. Tappert, Wandernde Melodien, 2^de uitg., 1890, bl. 68.

(1) t.: a kwart noot.