Het oude Nederlandsche lied. Deel 1

[p. 805]

220.
Daar waren drie jonge maagden.

1.
Daar waren drie jonge maagden,

te Gent, in Vlaanderland,

ik hoorde haar droevig klagen,
hoe dat zij stonden verslagen,
dat de jongmans gingen van kant
en zij bleven vol minnebrand.

2.
Haar namen zijn niet vergeten,

't was Grietje; en Jacomijn

en Betje. Zij spraken met reden:
‘ik wil er mij gaan verkleden,
gelijk een jongman fijn,
want ik wil soldaat mee zijn.’

3.
- ‘Wel meisjes, dat's wel verzonnen,’

sprak Grietje, ‘dat is goed:

kom laten wij kleeren gaan halen,
ik wil ze wel dubbel betalen,
en gaan wij op staande voet,
hier bij een kaptein met spoed.’

4.
Zij scheerden elkander de haren,

en een hoedje werd opgezet;

zij kleeden haar zonder minken,
en gingen een pintje drinken;
de kleeren pasten haar net,
want zij waren heel tout à fait.

5.
Toen gingen zij zamen treden

naar een kapitein, hoort aan;

zij zeiden: ‘mijnheere geprezen,
wij willen drie soldaten wezen,
wat geeft gij ons op de hand?
wij willen strijden voor het land.’

6.
De kapitein hoort haar spreken,

vraagt: ‘gasten, hoeveel zal 't zijn,

dat ik u de hand zal geven?
want ik zie ende raad verheven;
gij zijt er nog jong bedaard,
want gij hebt nog geenen baard.’

[p. 806]

 

7.

 

De jongste van hun drieën,

 

sprak tot den kapitein:

 

‘zij zullen ons niet vervaarden;

 

al hebben wij geen baarden,

 

tot strijden zijn wij gezind,

 

want Oranje is onze vrind.’

8.
Den kapitein hoort haar spreken,

hij gaf haar een goed bescheid:

‘acht ducatons zal ik langen,
wilt ge die op hand ontvangen?’
Zij zeiden: ‘ja kom aan,
want wij willen eens drinken gaan.’

9.
Zij kregen het geld in tassen,

zij gingen bij dag en nacht,

met de soldaten krioelen;
zij lieten in Venus doelen
haar schieten met groote kracht,
tot haar geld was doorgebragt.

10.
De kapitein kwam het te hooren,

al van zijnen sergeant,

dat het drie vrijsters waren,
dat bragt hem in bezwaren;
hij sprak: ‘hoe ben ik gebrast,
wilt ze doen zetten vast.’

11.
Zij werden terstond gevangen,

gebragt voor de krijgsraad;

daar zag men haar schreijen, tieren,
voor alle de officieren,
die lachten met groot geluid
en wezen haar vonnis uit.

12.
Als dat ze moesten rijden

zes uren op 't houten paard,

tot spiegel der jongvrouwen,
die haar kwamen aanschouwen;
zij riepen genâ, met kracht,
maar zij werden braaf uitgelacht.

13.
Oorlof, gij dochters verheven,

die gaarne hadden een man,

wilt voor den dienst u mijden,
dan zult ge op geen ezel rijden,
als deze drie maagdekens jent
deden binnen de stad Gent.

10, 2. al bijgev.

Tekst.

De lustige jager, Amst. G. van der Linden, z.j., bl. 46, ‘Klucht van de drie maagden. Wijze: De kat loert op de muis’. De straf van het ‘rijden op het houten paard’ (str. 12, v. 1-2), eigenlijk de tentoonstelling van den gestrafte schrijlings gezeten op een houten paard met scherpen rug, was reeds in de Oudheid bekend. Zie o.a. Hieronymus Magius, De equuleo, eene verhandeling die volgt op een andere verhandeling De tintinnabulis, van denzelfden schrijver, verschenen te Amsterdam in 1689. Nog in de tweede helft der XVIII^de eeuw was het ‘houten paard’ te Mechelen in gebruik. In het Mechelsch resolutie-boek van het jaar 1765, bl. 202 v^o, leest men onder datum van den 31^sten Januari: ‘Is voorgedraegen dat men den heere gouverneur dezer stede mijne heere hadde doen aensoecken van op de merckt voor deser stads halle omtrent de hooft wacht te willen doen stellen een houten peerdt om de vreese te jaege ende daerop ten exempel van andere te doen exponeren de vrouw persoonen dewelcke dagelijkcx soo publieck ende schandaleuselijck converseren met de militairen ende hun te bevrijden van de continuele infectiën, is geresolveert dat

[p. 807]

de heeren tresoriers dit versoek souden doen affectueren’. Dit strafwerktuig nog heden te Mechelen bewaard, staat afgebeeld in L. Stroobant's Notes sur le système pénal des villes flamandes du XV^e au XVII^e siècle, Malines, 1897; zie de eerste plaat en bl. 129.

Melodie.

O. en n. Hollantse boeren lieties, 2^de uitg., Amst. c. 1700, nr. 240, met het opschrift: ‘Daer waeren drie jonge maegden’.