Het oude Nederlandsche lied. Deel 1

[p. 585]

157.
Wt liefden, siet, lijde ick verdriet.

1.
Wt liefden, siet ,, lijde ick verdriet,
ic en macht ooc niet wtspreken,
hoe dat si hiet ,, diet herte doorschiet,
twelc Venus heeft ontsteken.
Noyt smert so groot ,, in desen stoot
wie soude den cloot genaken?
Reyn roosken root ,, troost mi, tis noot,
eer ic den doot sal smaken.

2.
Ick ben doorwont ,, sijt des oorcont,
in tshertsen gront met liden;
nochtans haer mont ,, ende borstkens ront
can mi terstont verblijden;

[p. 586]

 

int swerelts troon ,, door haren toon,

 

spant si den croon der vrouwen;

 

in desen hoon ,, haer dienaers loon,

 

wie soude die scoon betrouwen?

3.
Liefs woorden soet ,, voor ghelt, voor goet,
want lief bi lief moet bliven;
noch vintmen goet ,, dat troosten doet
twelc liefde doet verdrijven.
Mer dees kersou ,, daer op ick bou,
is bi geen vrou te ghelijcken;
derf ic den dou ,, ick sterf van rou;
schoon lief ken, trou moet blijcken.

4.
Laet hope mijn ,, vertrooster zijn,
schoon roosemaryn gepresen,
soet medecijn ,, eer ick verdwijn,
so is mijn pijn ghenesen;
mer weyghert zijt ,, gheen meerder spijt!
mijn herte dat splijt doort derven;
vermalendijt ,, si ure oft tijt!
ic roepe, ic crijt om sterven.

5.
Ist haer behaecht ,, eer ghi lof draecht,
haer sin bevraecht, met smeeken;
ic hebt ghewaecht ,, tsi Gode gheclaecht,
dus hoort de maecht eerst spreken:
loopt niet verblint ,, al teghen wint,
oock niet en mint met ooghen,
mer wel versint ,, eer ghi beghint,
eer ghi u vint bedroghen.

6.
Met oorlof reyn ,, siet int gemeyn
ic blijf alleyn in smerte,
ic prijs dat greyn ,, in swerelts pleyn,
si blijft alleyn int herte;
si is eerbaer ,, haer bruyn oochskens claer
al sonder maer gheschepen;
een ure van haer ,, is duysent iaer,
het block valt swaer te slepen.

3, 8. ‘Trou moet blijcken’ was de zinspreuk van de Haarlemsche Kamer: de Pellicaen of Speelcoornen. - 4, 1. t.: hoop. - 5, 1-2. Nieu Amst. lb.: Eerst

[p. 587]

haer .... liefd' draecht // haer sin ghevraecht. - 5, 5. t.: loppe; - 5, 7. t.: eer ghi mint. - 6, 8. Nieu Amst lb., sic.; Antw. lb.: tblock.

Tekst.

Antw. lb., 1544, nr. 170, bl. 256, ‘een amoreus liedeken’, hierboven weergegeven; - Een Aemst. amor. lb., 1589, (beschreven door Dr. J. Bolte, Tijdschr. voor Nederl. taal- en letterk., Leiden 1891, bl. 175 vlg.), bl. 158a, en Nieu Amst. lb., 1591, bl. 120 (hier 12 vierregelige strophen), beide teksten ‘op de wijse alst beghint’. - Het tweede en derde vers der eerste strophe worden aangehaald door Dr. Kalff, Het lied in de M.E., bl. 328, onder de liederen waarin de invloed van den Duitschen ‘Minnesang’ nog te bespeuren is, waarin namelijk de minnaar het zich ten plicht rekent den naam zijner geliefde nooit te noemen. Dit lied word nog vermeld door denzelfden schrijver, Literatuur en tooneel te Amst. in de zeventiende eeuw, bl. 66, als het stuk, waaraan Hooft het metrum ontleende van zijn ‘Sang’ met aanvang: ‘Soo Venus schoon’. - Aangehaald als wijs in van Lummel's Nieuw Geuzenlied-boek, bl. 46, voor: ‘Uit liefde hiet, dicht ick dit liedt’ (1567), mede te vinden in van Vloten's Nederl. Geschiedzangen, I, 341; zie nr. 155, bl. 579, hiervoren; - Veelderhande liedekens, 1569, bl. 151 (zie mede Wackernagel, Ldr. der niederl. Reformierten, bl. 112), voor: ‘Ick sal u voorwaer, ghy christen schaer’, en Dr. Wieder, De Schriftuurlijke Liedekens, 's-Grav. 1900, Reg. nr. 454); - Nieu Amst. lb., bl. 66, vierregelige strophe, als wijs voor: ‘Een liedt eerbaer, van de liefste claer’; zie dit lied hierna, nr. 160, bl. 593; - Bredero, Boertigh lb. (1622), uitg. Amst. 1890, bl. 354, voor: ‘Myn sinlijckheyd heb ick geleyd’; - Hooft, Mengelwerken, uitg. Amst. 1704, bl. 657, voor: ‘Schoon nimphelijn, ach mindje mijn’. Dit laatste lied voert ook tot stemaanduiding (zie Dr. J.A. Stoett's uitgave, I, 35): ‘Demophoön, hoewel de son’, mede een lied van Hooft (Dr. St., I, 14), dat op zijne beurt tot wijsaanduiding heeft: ‘Bedrijft geneucht // ghij jonge jeucht’. Deze laatste wijs, met de stem: ‘Wt liefden siet’ daarbij (Dr. St., I, 98), diende insgelijks voor Hooft's lied: ‘Soo Venus schoon’.

Melodie.

Zie: ‘Een liedt eerbaer’.