Het oude Nederlandsche lied. Deel 1

[p. 563]

149.
Ghepeys, ghepeys vol van envyen.

1.
Ghepeys, ghepeys vol van envyen,
dwelc oorspronc sijt dat menich treurt,
hoe queldy my met fantasyen?
My dunct dat my mijn herte scheurt.
God gheve haer vreucht deur wient gebeurt,
als doetse my dees quale.
Haer wesen fier heeft my bekeurt
midts tcoleur van corale.
Rascht u, ghy nachtegale,
vlieght wt dat wilde waut,
seght haer dit altemale
en groetse my duysentfaut.

[p. 564]

 

2.

 

Ick peyse om Venus disciplyne,

 

die my dus laet' zandt desen zucht;

 

hoe spagher liefde, hoe meerder pyne,

 

hoe blender wonde, hoe argher ducht.

 

Te tyelick fruyt neemt saen de vlucht

 

ghepluckt ten groenen dale,

 

men prijst best een volwassen vrucht

 

gh'lijck is dees cuyssche smale.

 

Rascht u, enz.

3.
Beloften vele is sy my schuldich,
maer onder alle eene excellent;
daer naer verlanght my menichvuldich;
wattis, is haer en my bekent.
Wies ick bedryve in mijn convent,
dit altoos ick verhale,
vind' ick my leich, als isse absent,
van haer ick niet en fale.
Rascht u, enz.

4.
Ghepeys, hos sou ic dy niet ghehinghen
ick moet, helas, tis grooten noot:
dat doen thien duysent vremde dinghen
ons been ghebeurt, zy weett al bloot.
Wy drinken vreught en droefheyt groot
bee wt tsfortuynen schale,
deur tswaer ghepeys van dit exploot,
thert sterft, al waert van stale.
Rascht u, enz.

5.
Mochtmen met cruyde oft medicynen
ghenesen mijnder liefden brant,
ick waer ghenesen vander pynen;
maer neent, ten helpt sulck onderstant.
Dus gaett, helas, aen mynen cant
door d' last der minnen strale;
ick vlouck den afgodt die my bant
met Venus bitter dwale.
Rascht u, enz.

6.
Princesse, ick zwijghs veel om een beter,
als ick peyse om ons oude spel,
ick en weet ter weerelt noyt secreter,
dies vrees' ick niet dees nyders fel.

[p. 565]

 

Vrou Venus dect haer kinders wel,

 

draghen zy hoessche tale,

 

tsal al wel zijn, doet mijn bevel,

 

schoon lief, dats tprincipale.

 

Rascht u, enz.

5, 8. dwale = sluier. - 6, 6. hoessche = heusche.

Tekst.

Antw. lb., 1544, nr. 49, bl. 71, ‘een nyeu liedeken’; - Matthys de Casteleyn, Diversche liedekins, Gent 1574, nr. 22, bl. 51, tekst hierboven, tot hiertoe het eenige lied van het Antw. lb., waarvan de dichter is bekend; - Een Aemst. amoreus lb., 1589 (beschreven door J. Bolte, Tijdschr. v. Nederl. taal- en letterk., 1891, bl. 175 vlg.), bl. 58a, zonder wijsaanduiding. Aangeh. door Dr. Kalff, Het lied in de M.E., bl. 323-4, 329, 332, 356 en 633.

Melodie.

Souterl. 1540, Ps. 106, ‘Danct God den Heer / seer goet ghepresen, - na die wise: Ghepeys, ghepeys vol fantasien’. Minder goede lezingen zijn te vinden: Casteleyn, t.a.p., en uitg. Rott. 1616, nr. 22, melodie sluitend met de quint, herdrukt door J.C.M. van Riemsdijk, Vier en twintig ldr., Amst.-Leipz., 1890, nr. 24, bl. 42; - Pieter Lenaerts van der Goes, Druyven-tros der amoureusheyt, 1602, bl. 87, voor: ‘Venus fel, wreetste harpije’, melodie sluitend met de tonica; - Het ierste musyck boexken, Tielman Susato, Antw. 1551, nr. 24, vierstemmige bewerking van een onbekend componist. De zang, in superius, insgelijks sluitend met de quint, heeft veel geleden; men kan er moeielijk de fraaie melodie van de Souterl. in terugvinden.