De gheestelycke vryagie(1624)–Anoniem Gheestelycke vryagie, De– Auteursrechtvrij Inhoudsopgave [Voorwoord] Voorsprake tot den goedt-willighen Leser. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Alsoo't begint. Hoe Christus den waerachtighen Bruydegom onser zielen voor de deure staet, ende klopt, ende begheert ingelaten te worden, om zijn Avontmael met zijne Bruydt (de Christene ziele) te houden. Hoe Christus alle schulden van zijne Bruydt op sy seluen heeft moeten nemen, ende betaelen door het wtstorten van zijn pretieux bloedt. Hoe Christus de ziele zijne Bruydt verlicht ende meerdere kennisse gheeft van sy seluen, schilderende ende printende in haer herte godtvruchtighe beelden vanden Hemel om haer alsoo tot hem te trecken. Hier seyt Christus als dat hy seluer inden Hemel wt leydt de witte Lelische dansen der maeghden. Hoe Christus met zijne vierighe pylen van liefde, van verlangen van zijne bermherticheydt voor der ende voorder is schietende, ende alsoo zijne Bruydt tot zijnder liefde veel krachtelijcker is treckende Hoe Christus zijne Bruydt, naer dat sy ouer den duyuel, de wereldt, ende haer eyghe vleeschs, victorie gekreghen sal hebben, haer met zijne Engelen inden Hemel doen bringen sal, om haer daer met diuersche gauen te beschincken. Van de weerdicheydt, welcke Christus de zielen in het eeuwich leuen gheuen sal, die hem dickwils weerdichlijck sullen ontfanghen hebben in't H. Sacrament des authaers. Hier maeckt hy haer meer wacker ende begheert datse haer met hemelsche dinghen becommeren soude. Een Gheestelijck Liedeken, Op de vvijse: Alsoo't begint. Hier waerschouwt Christus, in wat swaricheden sy hun seluen brengen, en wat vreuchden sy al sullen moeten deruen, die hem hier voor haeren Bruydegom niet en begheeren, maer hebben veel lieuer hier allen tytelijcken playsier te hanteren. Hier door wordt de Bruydt ofte Christen ziele onderwesen hoe sy altijdt moet op haer hoede wesen. Hoe die duyuelen de ziele verueeren, ende bespotten ende andersins. VVat dat in de Helle al te eten ende te vinden is, hoe datmen daer betaelt sonder afkeruen. Hier machmen eensdeels mercken hoe leelijck ende afgryselijck dat het beeldt des duyuels is. Christus vermaet de ziele zijne Bruyt noch eens dat sy hem toch voor haren Bruydegom soude willen kennen, ende is haer noch meer verlichtende met zijne kennisse. Hoe dat de Gheestelijcke Bruydt spacieren gaende, haer is vermakende met een geestelijck Liedeken, waer door sy met de liefde haers Bruydegoms ontsteken wort, ende zijne stemme hoorende. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Gheest my te drincken naer mijnen dorst. Hier begint de Bruydt te spreken tot haren Bruydegom, nu zijne vriendelijcke stem gehoort hebbende. Een verwonderinghe van de Bruydt ofte Christen ziele. De gheestelijcke Bruydt ofte Christen ziele begheert van haren Bruydegom ghesuyuert te worden, door zijn bittere Passie, hebbende nu kennisse van hare groote imperfectie ghekreghen. Een Gheestelijck Liedeken, Op de vvijse alsoot beghint. Hoe groot verlanghen der Bruydt, hoe dat sy haeckt ende snaeckt om haeren Bruydegom te ghebruycken naer haers herten begheerten. Noch een schoon gheestelijck Liedeken, waer inne de gheestelijcke Bruydt ofte Christen ziele onderwesen wort. Hier bidt de Bruydt dat hy haer inden wijn-kelder wilt leyden. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Alsoo't begint. Hier seyt de Bruydt dat sy inder eeuwicheydt niet en sal konnen blyde zijn, ten sy dat sy met haren Bruydegom vereenicht worde: want hy't binnenste van haer herte ghewont heeft. Een gheestelijck Liedeken,hoe de Bruydt oft Christen ziele haeckt om met Christo vereenicht te zijn. Hier begeert de Bruyt van haren Bruydegom vergiffenisse van alle haere sonden, ende reynicheyt des herten, om hem weerdichlijck te ontfangen naer haers Bruydegoms begeerten. Een gheestelijck Liedeken: Op de wijse alsoot beghint. De Bruydt verwondert haer van de groote wtnemende liefde haers Bruydegoms tot haer, ende wilde wel tegenwoordich gheweest hebben als hy 'theylich Sacrament instelde, ende begeert hem met groot verlanghen te ontfanghen. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: My mach wel seer verlanghen. Noch een seer schoon ghebedt eermen tot onsen Heer gaet. De Bruydt en kan haer niet ghenoech verwonderen van haers Bruydegoms liefde. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijst: Alsoo't begint. Hier begeert de Bruyt van haren Bruydegom dat hy de aerde haers herten souden suyueren, om dat hy daer in soude komen wandelen ende woonen, na zijne begeerte ende welbehagen. Een Gheestelijck Liedeken: Op de wijse alsoot beghint Hier groet de Bruydt ofte Christen ziele haren Bruydegom seer dickwils met diuersche tytelen ofte figuren, waer door hy in de Heylighe Schriftuere beteeckent wordt, ende sy haeckt en snaeckt om hem te ontfanghen. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Alsoo't begint. Hier begeert de Gheestelijcke Bruydt het heylich leuen, ende lieffelijcke conuersatie haers Bruydegoms gelijck ghemaeckt te worden: ende beklaeght dat sy allen haere sinenn ende ledekens soo misbruyckt heeft teghen zynen wille, ende begeert gheheel ghesuyuert te wesen, ende versoeckt hulpe ende bystant om haer te beteren. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Den tijt is hier &c. Hier verwondert haer de Bruydt van de groote goedtheydt haers Bruydegoms, om dat hy niet alleen rechtueerdighe menschen, maer oock sondaeren is noodende tot zijnder taefelen te komen, ende bidt hem om gratie, dat haer ziele nemmermeer in yemanden anders ghenoechte en soude soecken, dan in hem alleen. Een Gheestelijck Liedeken: Op de wijse alsoot beghint. Hier beklaeght de Bruydt met den verloren Sone, haer verloren quaedt leuen, ende keert met den verloren Sone weder tot haeren Bruydegom, met een seer vierich verlanghen, ende begheert in ghenaede ontfanghen te worden. Een gheestelijck Liedeken: Op de wyse o Heer wanneer sal komen een vreedsaemich nieuwe iaer. Hier is de Bruydt haren Bruydegom wt den grondt haers herten seer bedanckende van zijne groote liefde tot haer, ende bekent dat hy haer meer weldaedt gedaen heeft, dan oft hy haer Heere ofte vrouwe van de gheheel werelt hadde ghemaeckt. Een Gheestelijck Liedeken: van het Heylich Sacrament des Autaers: Op de wyse alsoot beghint. Hier offert de Bruydt, oft Christen ziele Godt den hemelschen Vader zynen eenigen Sone ende haer seluen met hem in een danckbaerheydt, ende in een leuende offerhande, tot voldoeninghe van allen haere fauten, ende versuymelijckheden. Een gheestelijck Liedeken, Op de vvyse: My mach wel seer verlanghen. Hier is de Bruydt seer danckbaer, ende bekent dat sy soo vele bequaemicheydt niet en heeft, daer hy zynen ghebenedyden voedt soude moghen setten: sy offert hem weder in den schoodt zyns hemelschen Vaders, met groote oodtmoedicheydt, want haer Logist vele te kleyn is. Een gheestelijck Lieden, Op de vvyse: Naer dees' Fonteyne. Hier bedanckt de geestelijcke Bruydt haren Bruydegom, om dat hy hem seluen haer in't H. Sacrament heeft ghegheuen in een gifte zijnder ongrondelooser liefde tot haer. Een gheestelijck Liedeken: Op de wijse te Mey als alle de voghelkens, &c. Hier verwondert haer de Bruydt, nv oprechte kennisse ghekreghen hebbende van Godts tegenwoordicheydt in haer seluen: ende is seer beschaemt ende droeuich van haer selfs botticheydt, dat sy tot noch toe anders hem niet ghekent en heeft, in haer seluen tegenwoordich te wesen naer zijne Godheyt. Een gheestelijck liedeken: Op de vvijse: Bedroefde hertekens wat moet ghy lijden. Hier klaeght de Bruydt haeren Bruydegom haere benauwtheden die sy is lydende in dit sterffelijck vleesch, alsoo ghesloten ende gheuanghen sittende: ende haeckt ende snaeckt om eens ontbonden te wesen ende vredelijck te rusten in haeren beminden. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Alsoo't beghint. Hier volght een dancksegginge van de Bruydt, ende een volkomen ouergheuen haers selfs in den alderliefsten wille van haren Bruydegom: naerdemael sy meer van hem verlicht ende versekert is van zyne Goddelijcke teghenwoordicheydt in haer seluen. Een gheestelijck liedeken, Op de vvijse, alsoo't beghint. Hier begheert de Bruydt oft Christen ziele, meer ontsteken te zijn in de liefde haers Bruydegoms. Dit is een soete iubilatie van de Bruydt oft Christen ziele, naer dat sy haeren Bruydegom ontfanghen heeft. Hier begheert de Bruydt van haeren Bruydegom de hemelsche benedicitie, om meer in zijne liefde onsteken te worden, ende noch van de teghenwoordicheydt Godts in haer seluen. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Alsoo't begint. Hier heet de Bruydt haeren Bruydegom hertelijcke willecom. Noch een corte begheerte van de Bruydt. Noch een petitie van de Bruydt. Hier heet de Bruydt haeren Bruydegom anderwerf willecom, Hier soude de Bruydt oft Christen ziele wel een yeghelijck willen verwecken tot dit Hemelsch broodt, 'twelck daer is haeren Bruydegom selue. Hier leeft de Bruydt een Litanie van het Hemels broot, d'welck haeren Bruydegom seluer is. Ghebedt. Hier neemt de geestelijcke Bruyt ofte Christen ziel haeren toevlucht tot de heylighe Mariam Moeder haers Bruydegoms. Ghebedt. Een Gheestelijck Liedeken, waer door de Bruydt, ofte Christen ziele te kennen gheeft het groot verlanghen, dat sy heeft om daer bouen by haeren Bruydegom te zijn. Een geheestelijck Liedeken, Op de wijse: Alsoo't beghint. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Verheucht v gheesten metter spoet. Een gheestelijck Liedeken, waer mede de gheestelijcke Bruydt de liefde van haren Bruydegom seer is prysende, Op de wijse: Et bien ma rebel. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Alsoo't begint. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Alsoo't begint. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Te Mey als alle de vogelen singen. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Boerinneken als ghy gaet water halen. Noch een gheestelijck Liedeken, hoe de Bruydt seydt dat Iesus haer lief alleen is: Op de wijse: Alsoo't begint. Noch een seer schoon Liedeken, Op de wijse: Vrouw Venus aerdtsche Godinne. Noch een seer schoon gheestelijck Liedeken: Op de wyse, Te Mey als alle de Voghelen singhen. Een gheestelijck Liedeken. Een Gheestelijck Liedeken: Op de wijse bedruckte hertekens. Met dit gheestelijck Liedeken, soo leert de Gheestelijcke Bruydt laeten, en al verlaeten dat verganckelijck is. De gheestelijcke Bruydt met gheestelijcke Liedekens haeren Bruydegom nv seer ghepresen, ghelooft, ende ghedanckt hebbende, begint Mariam zijne lieue Moeder te prysen, nv oock tot Vinster-sterre verheuen. Een Gheestelijck Liedeken: Op de wyse alsoot beghint. Een gheestelijck Liedeken, Op de wijse: Alsoo't begint. Den heylighen Bonauentura leert ons tot wat eynde wy't Heylich Sacrament sullen ontfanghen. De vruchten van't H. Sacrament des Autaers. Een vraeghe, hoe dat by-komt dat de soeticheydt des H. Sacraments van allen menschen niet en wordt ghesmaeckt. Noch een kleyn vermaeninghe om deuotie te verwecken. Een seer schoon onderwijs voor sommighe benauwde menschen, die meynen dat sy meer achterwaerts gaen dan voorwaerts. Hier gheeft de gheestelijcke Bruydt een onderwijs aen menschen die naer de perfectien willen staen. Gheestelijcke Oeffeninge van de Bruydt. Och mijnen alderliefsten, wilt doch tot elcker uren mijn herte alsoo beroeren, dat v bitter lijden, ende iammerlijcke smerten nemmermeer en moeten komen wt mijn herte. Hier leert de gheestelijcke Bruydt ofte Christen ziele, hoemen hem behoort te oeffenen ouer Taeffel etende. Besonder voor die naer de perfectie staen. Den willecom van Iesus in't Heyligh Sacrament der Catholijcken Coninck. Ioan. 6. Favten. Approbatie.