De gheestelycke vryagie

Een seer schoon onderwijs voor sommighe benauwde menschen, die meynen dat sy meer achterwaerts gaen dan voorwaerts.

Sommighe Godt-vreesende menschen, ⁺ nae het dickwils ontfanghen des H. Sacraments, klaeghen met grooter droefheydt, datse soo luttel voorderen, ende laeten hun duncken, datse daeghelijcks meer achterwaerts gaen. Desen moeten weten, ⁺ datse niet al achterwaerts en gaen, die hun laeten duncken datse achterwaerts gaen, maer datse daerom meer voorts gaen, om datse haer gebreken meer bekennen. Want ghelijck de vuylicheden van een onreyne Camer, in den donckeren nacht niet gesien en worden, maer 'sdaechs in't licht der Sonnen worden oock d'alderminste vuylicheden van een suyuer Camer ghesien:

+ noteert wel.

+ 1.

[p. 352]

ende hoe de Camer met meerder klaerheyt verlicht wordt, ende hoe een mensch scherper siet, hoe hem oock meer vuylicheydts gheopenbaert wordt. Daeromme dat een mensch hem laet voorstaen dat hy niet en voordert en comt hier doer niet dat hy niet en vordert, maer daer wt, dat hy kleyne sonden lichtelijck siet, ende te meer verfoeyt. ⁺Het is ghemeyn ende eyghen den ghenen die voorderen dat sy haeren voortganck niet en weten, op datse deur hoouerdije niet verheuen en worden: maer nochtans die hun laeten duncken datse daeghelijcks niet en voorderen, ist dat sy de jaren metten voorleden jaeren verghelijcken, soo sullen sy by auontueren voorderinghe vinden: want gelijck een kindt dat na den lichame wast, gheenen wasdom ghewaer en wordt, dan na sommighe jaeren alst by experientie gewaer wordt dat hem de kleederen niet en passen, die hy te voren gemackelijck pleech ⁺ te ghebruycken, alsoo oock dat Godt-vreesende menschen haer voorderinghe niet gewaer en worden, komt daer door, datse terstont niet en verkrijghen dat sy begheeren, te weten, vry te zijn van alle passien, vierich in't ghebedt, een herte altijdt tot Godt verheuen. Maer al ist dat sy dese dinghen niet en verkrijghen ghelijck sy begheeren: sy verkrijghen nochtans andere dinghen nae ⁺den wille Godts: Te weten, kennisse der

+ 2.

+ 3.

+ 4.

[p. 353]

sonden, een teere conscientie, een herte meer vervremdt van dese werelt, ende van allen dat de werelt aengaet, worden oock meer gheneycht ende begheerich tot Goddelijcke dinghen, etc. Ende als sy in dese dingen allenskens voortgaen, soo ontfangen sy oock in't leste de voorschreuen dinghen, die sy langhe ghewenscht ende begheert hebben. Maer dickwils ontfangen syse alsoo, datse gantschelijck niet en weeten dat spyse ontfanghen hebben, ter tijdt toe datter gheen perijckel meer en is van ydel glorie.