Geïllustreerde flora van Nederland

(1909)–Eli Heimans, Hein Willems Heinsius, Jac. P. Thijsse– rechtenstatus

Handleiding voor het bepalen van de naam der in Nederland in het wild groeiende en verbouwde gewassen en van een groot aantal sierplanten

Aanhangsel I: Sierplanten, enz.

Tabel tot het bepalen der in deze Flora vermelde Sierplanten, Pothoofdplanten (zie blz. 523) e.a., voor zoover die niet of moeielijk met de gewone tabellen te vinden zijn. Ook enkele zelden bloeiende planten zijn hierin opgenomen. Zie voor sierboomen en -heesters de afzonderlijke tabel op blz. 1089.

Van allerlei sierplanten komen verscheidenheden voor met z.g. ‘dubbele’ of ‘gevulde’ bloemen. Deze zijn in den regel niet met een flora te determineeren; men kan het echter met deze tabel beproeven en zal somtijds slagen.

Voorts bestaan er van haast alle roode en blauwe bloemen witte variëteiten; ook blauwe verscheidenheden van roode bloemen en omgekeerd. In 't algemeen is de kleur der bloemen, bij sierplanten vooral, aan veel verandering onderhevig. Door dit te bedenken, kan men soms den naam eener plant vinden, ook al komt de kleur der bloem niet overeen met de in de beschrijving vermelde.

1

Waterplant met lange, grasachtige, geheel ondergedoken bladeren, vaak in aquariums gekweekt. Zie fig.
Waterkaardefamilie, blz. 198, Vallisneria

b.	Bladplanten, die zelden of weinig in 't oog loopend bloeien, maar fraaie, dikwijls ook gekleurde bladeren hebben (geen vilt- of stekelplanten, zie daarvoor d en e).	2
c.	Klim- en slingerplanten.	11
d.	Viltplanten: de plant is wit of grijs door dichte, viltige haren (bij twijfel onder h zoeken), maar heeft geen stroobloemen (zie g).	18
e.	Stekelplanten: duidelijke, scherpe stekels aan bladeren, bladstelen of stengel.	19
f.	Sapplanten of succulenten: bladeren en vaak ook de stengel dik en vleezig, vol sap. Zie bij twijfel verder onder h.	21
g.	Stroobloemen of immortellen: bloemen die, strooachtig of papierachtig op het gevoel, na droging vorm en kleur behouden.	25
h.	Andere planten.	26

Bladplanten, geen Vilt- of Stekelplanten.

2

a.	Bladeren kruiswijs, of alle, dicht opeen gezeten, in een rozet.	3

b.	Bladeren verspreid langs den stengel of ze komen elk afzonderlijk uit den grond te voorschijn.	4

3

a.	Bladeren gaaf van rand, kruiswijs geplaatst. Zie fig. Amarantenfamilie, blz. 397, Kafbloem

b.	Bladrand gezaagd of diep ingesneden, bladeren kruiswijs. Lipbloemenfamilie, blz. 899, Cóleüs

c.	Bladeren samengesteld, in een rozet gezeten. Zie 29a.
d.	Bladeren enkelvoudig, zeer groot, in een rozet. Duizendknoopfamilie, blz. 410, Rhabarber

4

a.	Smalle blaadjes, niet breeder dan ¼ cM.	5
b.	Bladeren breeder dan 1 cM., vaak veel breeder.	6

5

a.	Blaadjes in 4 rijen langs den stengel, meestal 2 van grootere en 2 van kleinere blaadjes. Mosachtig plantje uit bloemenmandjes. Zie fig. Wolfsklauwfamilie, blz. 171, Engelsch Mos
b.	Blaadjes (eigenlijk taksprietjes) niet duidelijk in 4 rijen; ze zijn òf heel dun, draadvormig, óf plat. Geliefkoosd ‘groen’ voor de bloembinderij. Leliefamilie, blz. 307, Asperge

6

a.	Het groote (ruim 2 dM.) blad wordt door de middennerf in twee zeer ongelijke helften verdeeld en heeft een prachtige, zilverachtige vlek. Begoniafamilie, blz. 660, Bladbegonia
b.	Niet zulke ‘scheeve’ bladeren.	7

7

a.	Er is een duidelijke middennerf, waaruit rechts en links zijnerven ontspringen (vinnervig of veernervig blad, zie fig. blz. 101).	8
b.	Er is wel een middennerf, maar daaruit ontspringen niet overal zijnerven; de kleinere nerven loopen meest alle nagenoeg evenwijdig, recht of gebogen van den bladvoet naar den bladtop (parallelnervig blad).	9
c.	Er zijn verscheidene even dikke nerven, die, van den bladsteel uit, in verschillende richtingen uiteen loopen, als de uitgespreide vingers van een hand (handnervig blad, fig. blz. 101).	10

8

Bladeren zijdelings diep ingesneden of samengesteld, geelgroen of geel. Plant voor mozaïekperken.
Composietenfamilie, blz. 1062, Moederkruid

b.	Bladeren gaaf van rand of ondiep getand, hartvormig of driehoekig, donkerrood. Ganzevoetfamilie, blz. 392, Donkerroode Melde

c.	Bladeren gaaf, langwerpig of ovaal, 2- of 3-kleurig: rood met groen of rood met groen en geel. Fig. vorige blz. Amarantenfamilie, blz. 396, Driekleuramarant

9

a.	Bladeren 4-5 maal zoo lang als breed, boven en beneden spits; ze komen elk op een eigen steel uit den grond en worden wel 4 dM. lang. Bekende kamerplant. Leliefamilie, blz. 308, Aspidistra

b.	Bladeren 2-3 maal zoo lang als breed en niet langer dan 5 cM.; ze zitten in groot aantal aan de stengels. Hangplantjes, veel binnenshuis gekweekt. Commelinafamilie, blz. 282, Kruipende en Gestreepte Tradescantia

c.	Bladeren lintvormig, vele malen meer lang dan breed, vaak met gele dwarsbanden. Gazonplant. Familie der Grassen, blz. 278, Prachtriet

10

a.	Kamerplant met eenigszins leerachtige, glanzige, groene of wit gevlekte, diep ingesneden bladeren; eigenlijk is 't een heester. Klimopfamilie, blz. 637, Vingerplant
b.	Tuinplant met dunnere bladeren van ongeveer denzelfden vorm, maar de rand der slippen is gezaagd. Ze zijn geheel groen, groen met roode nerven of donkerbruin. Zie fig. Wolfsmelkfamilie, blz. 606, Wonderboom

Klim- en Slingerplanten.

11 (1)

a.	Bladeren samengesteld uit kleinere blaadjes.	12
b.	Bladeren gaaf, meer of minder diep ingesneden of

zelfs fijn verdeeld, maar toch niet duidelijk samengesteld uit afzonderlijke blaadjes.

12

a.	De geheele bladeren staan 2 aan 2 tegenover elkaar. Roode of gele bloemen in trossen bijeen. Blz. 866, Trompetbloemfamilie
b.	De geheele bladeren staan elk afzonderlijk. Groote, aan lange stelen hangende, groen- of roodachtige bloemen. Zie fig. Vlambloemfamilie, blz. 799, Cobaea
c.	Bladeren ook afzonderlijk, maar rijke trossen van blauwe vlinderbloemen. Oudere stengels zijn houtig. Vlinderbloemenfamilie, blz. 759, Blauwe Regen

13

a.	Bladeren 2 aan 2 tegenoverstaand, kruiswijs.	14
b.	Bladeren verspreid langs den stengel.	15

14

a.	Bladeren driehoekig, weinig ingesneden. Bloemen geel of wit, met een zwart hart. Acanthusfamilie, blz. 836, Thunbergia
b.	Bladeren diep ingesneden en grof getand. Bloemen wit met rood. Blz. 658, Brandwindefamilie

15

a.	Slingerplanten: de stengels zelf winden zich, als koorden, om andere stengels of stokken.	16
b.	Wel klimplanten, maar geen slingerplanten: ze houden zich op een andere wijze vast.	17

16

a.	Bloemkroon tweelippig, donker paarsblauw of wit. Meeldraden 4 en 1 zeer korte, onvruchtbare. Ook de bladstelen helpen mee om de plant vast te houden. Helmkruidfamilie, blz. 860, Maurandia
b.	Bloemkroon niet tweelippig, rood, oranje, geel of wit.

	Meeldraden 5, of wel er zijn geen meeldraden: de bloem is dan gevuld, als een roos ongeveer. Blz. 801, Windefamilie
c.	Er zijn geen afzonderlijke kelk en bloemkroon, alleen een enkelvoudig bloemdek; dit heeft den vorm van een gekromde buis. Bladeren groot (ruim 1 dM.), hartvormig. Pijpbloemfamilie, blz. 769, Moffenpijp

17

a.	De plant heeft hechtranken, die zich als kurketrekkers oprollen. Zie fig. Blz. 657, Passiebloemfamilie
b.	De plant houdt, zich vast met haar bladstelen, er zijn geen hechtranken. Blz. 565, Klimkersfamilie

Viltplanten.

18 (1)

a.	Bladeren 2 aan 2 tegenoverstaand, kruiswijs. Lipbloemenfamilie, blz. 900 en 904, Salie- en Andoorn-soorten
b.	Bladeren niet kruiswijs. Composietenfamilie, blz. 1055. Centaurie, Aschkruid, enz.
c.	Zie ook 19b.

Stekelplanten.

19 (1)

a.	Reuzenbladeren van wel een halven meter lengte en breedte of nog grooter, met stekels op de bladstelen en ook op de bladeren zelf. Blz. 674, Gunnerafamilie
b.	Groene distelbladeren met witte nerven en lange stekels, aan de achterzijde witviltig. Composietenfamilie, blz. 1052, Ivoordistel
c.	Ook distelbladeren, maar geen witte nerven, weinig stekelig en niet witviltig. Composietenfamilie, blz. 1051, Kogeldistel
d-f.	Zie volgende blz.

d.	Bladeren zeer lang en betrekkelijk smal, niet ingesneden, maar met stekels aan den rand.	20
e.	Stekels aan den stengel; bladeren klein (½ dM. ongeveer). Onder de bloemen helrood gekleurde schutblaadjes. Fig. blz. 1069. Wolfsmelkfamilie, blz. 605, Wolfsmelk
f.	Zie ook 5b, 30b en 72a.

20

a.	Vollegrondsplant, bloeiend met rijk vertakte pluimen van witachtige bloempjes als van Kruisdistel, op ivoorkleurige stelen gezeten. Schermbloemenfamilie, blz. 634, Ivoorkruisdistel
b.	Kuipplant met zeer dikke, harde bladeren, zelden bloeiend. Narcissenfamilie, blz. 315, Agave

Sapplanten.

21 (1)

a.	Talrijke (meestal meer dan 20) kroonbladeren, kelkmeestal 5-slippig. Zie fig. Posteleinfamilie, blz. 437, IJsplanten
b.	Tien of minder kroonbladeren.	22
c.	Er is geen kelk en kroon, alleen een enkelvoudig bloemdek; dit is gewoonlijk 4-slippig. De vrucht heeft 4 horentjes, de bladeren zijn eenigszins ruitvormig, niet zéér vleezig. Zie fig. Posteleinfamilie, blz. 437, Nieuwzeelandsche Spinazie
d.	Zie ook 68a.

22

a.	Kelk 2-slippig.	23
b.	Kelk 5- (zelden meer-) slippig of bladig.	24

23

a.	Meeldraden 8 of meer. Posteleinfamilie, blz. 437, Portulak
b.	Meeldraden 3-5. Zie fig. Posteleinfamilie, blz. 437, Calendrinia

24

Vijf (zelden meer) afzonderlijke stampertjes. Bladeren vaak 2 aan 2, kruiswijs geplaatst.
Fam. der Vetplanten, blz. 642 en 643, Vetkruid

Eén stamper met 2 stijlen. Bladeren veelal in een rozet. Steenbreekfamilie, blz. 648, Steenbreek

Stroobloemen of Immortellen.

25 (1)

a.	Bladeren 2 aan 2 tegenoverstaand, kruiswijs. Amarantenfamilie, blz. 396, Kogelamarant

b.	Bladeren verspreid langs den stengel. De ‘bloemen’ zijn eigenlijk bloemkorfjes met een strooachtig omwindsel (Composieten). Zie blz. 1052, No. 9.

c.	Een wortelrozet van vrij groote bladeren; aan den stengel alleen schutblaadjes. Geen bloemkorfjes. Zie fig. Strandkruidfamilie, blz. 793, Lamsooren

Geen Stroobloemen.

26 (1)

a.	Alle of althans de bovenste bladeren staan in kransen van 3 of meer rondom den stengel.	27

b.	De bladeren staan alle of voor 't meerendeel kruiswijs, 2 aan 2 tegenover elkaar.	31

c.	Bladeren elk afzonderlijk geplaatst, verspreid langs den stengel.	47

d.	De bladeren komen alle rechtstreeks uit den grond of zitten, dicht opeen, in een rozet aan een zeer korten stengel; indien er een bloeistengel is, draagt die alleen schutblaadjes, of hoogstens nog een paar kleinere groene bladeren.	28

e.	Er komen uit den grond stengeltjes, die bloemen en een samengesteld (dubbel drietallig) blad dragen. Berberisfamilie, blz. 443, Epimedium

Bladeren in kransen.

27

a.	Bladeren in kransen van 3. Zijdeplantfamilie, blz. 932, Zijdeplant
b.	Bladeren in kransen van 8-10, als van Walstroo. Fam. der Sterbladigen, blz. 959, Kruisjesplant
c.	Alleen de bovenste bladeren, die onder bloemen staan, in kransen. Lipbloemenfamilie, blz. 901, Monarda

De bladeren komen rechtstreeks uit den grond of zitten in een rozet.

28

a.	De bloemen zitten vlak op den grond; ze zijn bruin en 4-tallig. Kamerplant. Leliefamilie blz. 308, Aspidistra
b.	De bloemen zitten op een stengel.	29

29

a.	Bladeren samengesteld (gevind), in een rozet op den korten stengel gezeten. Bloemen geel. Kasplant. Klaverzuringfamilie, blz. 569, Gevoelige Klaverzuring
b.	Bladeren enkelvoudig, gaaf of ingesneden.	30

30

a.	Bloemen elk afzonderlijk op oen steel, groot (6 cM. of meer), prachtig gekleurd. Kas- of kamerplant. Gloxiniafamilie, blz. 868, Gloxinia
b.	Bloemen vele bijeen in de oksels van stekelige schutblaadjes, tot een lange aar vereenigd. Onder de aar nog een paar groene bladeren. Zie fig. Acanthusfamilie blz. 835, Acanthus
c.	Bloemstelen vertakt, bloemen in pluimen, rood. Steenbreekfamilie, blz. 649, Heuchera
d.	Bloempluimen wit- of geelachtig. Zie 3d.
e.	Zie ook 25c.

Bladeren kruiswijs.

31

a.	Bloemen met een spoor (gesloten buis) of bultje aan hun voet. Zie fig. hiernaast en beneden.	32
b.	Geen spoor of bultje.	34

32

a.	De spoor is langer dan 2 cM. Balsemien familie, blz. 573, Sultanslbalsemien
b.	De spoor of bult is maar enkele mM. lang.	33

33

a.	Het vruchtbeginsel is als een knobbeltje onder de bloem te zien (het is onderstandig). Eén meeldraad. Zie fig. Valeriaanfamilie, blz. 972, Spoorbloem
b.	Het vruchtbeginsel zit in de bloem (het is bovenstandig). Meeldraden 9 of meer. Zie fig. Kattestaartfamilie, blz. 679, uphéa

34 (31)

a.	Bladeren diep, tot over de helft ingesneden of in smalle slippen verdeeld, soms zelfs samengesteld.	35
b.	Bladeren gaaf of alleen aan den rand een weinig ingesneden.	37

35

a.	Bloemkroon losbladig, meeldraden talrijk. Blz. 658, Branduindefamilie
b.	Bloemkroon vergroeidbladig, soms wel diep ingesneden; 2-5 meeldraden.	36

36

a.	Bloemkroon duidelijk tweezijdig symmetrisch, diep ingesneden; geen stekelige schutbladeren tusschen de bloemen. Fig. volgende blz. Helmkruidfamilie, blz. 856, Splitbloem
b.	Bloemkroon tweezijdig symmetrisch. Schutbladeren tusschen de bloemen stekelig. Zie 30b.
c-d.	Zie volgende blz.

c.	Bloemkroon alzijdig symmetrisch; kelk met 10 tanden, waarvan er 5 omgebogen zijn. Boschliefjesfamilie, blz. 816, Boschliefje

d.	Bloemkroon evenzoo; kelk 5-tandig. Vlambloemfamilie, blz. 798, Gilia

37 (34)

a.	Bloempjes klein (weinige mM.), tusschen schubjes gezeten. Bladeren geheel of grootendeels donker bloedrood. Zie 3a.

b.	Bloemen ten minste grooter dan 1 cM.	38

38

a.	De bloemen staan afzonderlijk op stelen, of wel alleen of in kleine groepjes in de bladoksels; ze vormen met elkaar geen duidelijken tros.	39

b.	De bloemen vormen met elkaar een in horizontale richting plat of gebogen vlak: een scherm of een schermvormigen tros.	44

c.	De bloemen lijken in kransen boven elkaar om den stengel te staan.	45

d.	De bloemen vormen een tros of pluim, die niet uit schijnkransen is samengesteld en ook niet in horizontale richting afgeplat is.	46

39

a.	Hangende bloemen, met de opening omlaag gericht.	40
b.	Rechtop of horizontaal staande bloemen.	41

40

a.	Bloemkroon vergroeidbladig, kelk groen, 5 meeldraden. Kamperfoeliefamilie, blz. 968, Linnaeuskruid

b.	Bloemkroon losbladig, kelk gekleurd, 8 meeldraden. Zie fig. Teunisbloemfamilie, blz. 670, Fuchsia

41

a.	Vier meeldraden.	42
b.	Vijf meeldraden, waarvan soms enkele onvruchtbaar (zonder stuifmeel).	43

42

a.	Bloemkroon losbladig. Teunisbloemfamilie, blz. 670, Eucharidium
b.	Bloemkroon vergroeidbladig. Om den groenen kelk staan nog 2 groote, driehoekige dekblaadjes. Zie 14a.
c.	Bloemkroon evenzoo, maar de kelk is zichtbaar, daar er geen dekblaadjes zijn. Helmkruidfamilie, blz. 858, Maskerbloem

43

a.	Bloemen tweezijdig symmetrisch, met de opening zijwaarts gericht. Bladeren met stompen top. Gloxiniafamilie, blz. 869, Gemzenhoorn
b.	Bloemen nagenoeg alzijdig symmetrisch, meestal met de opening omhoog. Top der bladeren tamelijk spits. Eén stempel. Zie fig. Nachtschoonefamilie, blz. 413, Nachtschoone
c.	Evenzoo, maar 3 stempels. Zie 46c.

44 (38)

a.	Bladrand grof gezaagd, geen bladsteel. IJzerhardfamilie, blz. 908, Tuinverbena
b.	Bladeren gaafrandig, lang gesteeld. Fig. hierboven. Nachtschoonefamilie, blz. 413, Abronia

45 (38)

a.	Bloemen geel, alzijdig symmetrisch. Gentiaanfamilie, blz. 926, Gele Gentiaan
b.	Bloemen niet geel, kroon 2-lippig. Helmkruidfamilie, blz. 857, Collinsia

46 (38)

Twee lange, twee kortere meeldraden en één on-

	vruchtbare (zonder stuifmeel). Bloemen overhangend. Helmkruidfamilie, blz. 858, Schildpadbloem
b.	Vijf ongeveer gelijke meeldraden, alle vruchtbaar. Bloemen rechtopstaand. Kroon van buiten rood, van binnen geel. Eén stempel. Blz. 927, Braaknootfamilie
c.	Vijf meeldraden van verschillende lengte. Eén stijl met 3 stempels. Zie fig. Vlambloemfamilie, blz. 797, Phlox

Bladeren verspreid langs den stengel.

47 (26)

a.	De bloemkroon heeft den vorm van een 5-puntige ster met achterovergebogen slippen. Er zijn 2 stampers, die een gemeenschappelijken stempelknop hebben, waaraan 10 stuifmeelklompjes hangen. Zijdeplantfamilie, blz. 932. Zijdeplant
b.	Anders gevormde bloemen.	48

48

a.	De meeldraden zijn over een groot deel van hun lengte of met hun helmknopjes tot een kokertje vereenigd, dat den stijl omsluit.	49
b.	De meeldraden zijn vrij of alleen even aan den voet verbonden, of wel er zijn geen meeldraden.	52
c.	De meeldraden zijn rijk vertakt; ze lijken samen op een klein bloemkooltje. Wolfsmelkfamilie, blz. 605, Wonderboom

49

a.	Bloemen alzijdig symmetrisch.	50
b.	Bloemen tweezijdig symmetrisch.	51

50

Bloemkroon losbladig of alleen aan den voet iets saamgegroeid. Blz. 550, Kaasjeskruidfamilie

Bloemkroon vergroeidbladig, met lange buis en 5-slippigen zoom. Lobeliafamilie, blz. 944, Isotoma

51

a.	Stengel dik, doorschijnend en sappig. Bloemkroon losbladig, het grootste kroonblad vingerhoedvormig, met een spoor. Balsemienfamilie, blz. 573, Balsemien
b.	Stengel dun, niet zoo doorschijnend. Bloemkroon vergroeidbladig, zonder spoor. Blz. 942, Lobeliafamilie

52 (48)

a.	Bij het doorbreken vloeit er uit bladeren en stengel een geel melksap. Zie Papaverfamilie, blz. 476, Aanhangsel
b.	Wit melksap; de bovenste bladeren zijn bloedrood. Fig. blz. 1087. Wolfsmelkfamilie, blz. 605, Prachtwolfsmelk
c.	Geen geel of wit melksap.	53

53

a.	Bladeren duidelijk samengesteld uit kleinere blaadjes (geen bebladerden tak voor een samengesteld blad aanzien!).	54
b.	Bladeren meer of minder diep ingesneden, maar niet samengesteld.	59
c.	Bladeren gaaf of alleen aan den rand ondiep ingesneden.	64

Verspreide, samengestelde bladeren.

54

a.	Bloemen geel.	55
b.	Bloemen niet geel.	56

55

De kleine bloempjes zijn vereenigd tot bolletjes, die haast enkel uit meeldraden lijken te bestaan. Fig. hierboven. Mimosafamilie, blz. 767, Witachtige Mimosa

Grootere bloemen (1 cM. ongeveer), afzonderlijk op steeltjes gezeten. Wijnruitfamilie, blz. 577, Wijnruit

56

a.	Kleine, witte bloempjes van een paar mM., in rijke pluimen; de plant lijkt op een Spiraea. Zie fig. Steenbreekfamilie, blz. 649, Hoteia
b.	Kleine, roodachtige bloempjes, tot bolletjes vereenigd. De bladeren vouwen zich, bij aanraking, dicht. Mimosafamilie, blz. 766, Kruidje-roer-me-niet
c.	Grootere bloemen en niet zulke ‘prikkelbare’ bladeren.	57

57

a.	Roede, hangende, hartvormige bloemen. Duivenkervelfamilie, blz. 480, Gebroken Hartjes
b.	Roode of witte bloemen in rechtopstaande trossen; meeldraden en bloemstelen zijn met talrijke bruine puntjes (klieren) bezet, die een sterken geur verspreiden. Wijnruitfamilie, blz. 576, Vuurwerkplant
c.	Anders gevormde bloemen.	58

58

a.	Blauwe bloemen, meestal 3 aan 3 gezeten; de kroonblaadjes vallen licht uit. Vrucht met een langen ‘snavel’, zie fig. Ooievaarsbekfamilie, blz. 563, Kraanvogelbek
b.	Blauwe of witte bloemen in trossen; bloemkroon vergroeidbladig. Blaadjes van het samengestelde blad gaafrandig. Vlambloemfamilie, blz. 798, Polemonium
c.	Blauwe of paarsachtige bloemen in omgebogen trossen (schichten); ze lijken op die van Heliotroop. Blaadjes van het samengestelde blad diep ingesneden. Boschliefjesfamilie, blz 816, Phacelia

Verspreide, ingesneden, maar niet samengestelde bladeren.

59 (53)

De bloempjes zijn zeer klein (een paar mM.), maar

	tot bloemkorfjes vereenigd, waaromheen een krans van witte of roodachtige schutbladeren staat, zoodat het geheel één groote bloem lijkt. Schermbloemenfamilie, blz. 633, Astrantia
b.	Bloemen grooter; zijn ze tot korfjes vereenigd, dan hebben deze geen witte of roodachtige schutbladeren.	60

60

a.	Bloemkroon losbladig.	61
b.	Bloemkroon vergroeidbladig.	62

61

a.	Bloemkroon 4-bladig. Zie fig. Teunisbloemfamilie, blz. 671, Prachtkaars
b.	Bloemkroon 5-bladig. Ooievaarsbekfamilie, blz. 563, Tuingeranium
c.	Bloemkroon veelbladig. Blz. 449, Ranonkelfamilie

62

a.	Bladeren in zeer smalle (weinig meer dan een mM.) slippen verdeeld. Vlambloemfamilie, blz. 798, Gilia
b.	Bladslippen belangrijk breeder.	63

63

a.	Bloemen wel 3 cM. of meer in middellijn, meestal niet volkomen regelmatig, zeer verschillend gekleurd. Zie fig. Helmkruidfamilie, blz. 856, Salpiglossis
b.	Middellijn der bloemen minder dan 1 cM. Bloemen scharlakenrood. Lagere bladeren gaafrandig. Fig. volgende blz. Vlambloemfamilie, blz. 797, Collomia
c.	Middellijn der bloemen minder dan 1 cM. Bloemen blauw. Bladeren alle diep ingesneden Boschliefjesfamilie, blz. 816, Phacelia

Verspreide, enkelvoudige bladeren, gaaf of met ondiep ingesneden rand.

64 (53)

Groote, mooi gekleurde bloemen met 8 duidelijke meeldraden.

Geen 8 meeldraden; er zijn er meer of minder, of wel ze zijn niet duidelijk te zien.

65

a.	De bladsteel zit midden in't blad; bloemen met lange spoor. Blz. 565, Klimkersfamilie
b.	De bladsteel zit aan den voet van het blad; bloemen zonder spoor. Blz. 661, Teunisbloemfamilie

66

a.	De bladeren zijn aan den rand gezaagd, gekarteld, getand of gegolfd.	67
b.	De bladrand is volkomen gaaf.	72

Verspreide, enkelvoudige bladeren met ondiep ingesneden rand.

67

a.	De stengel is dik, sappig, doorschijnend en staat meestal rechtop.	68
b.	De stengel is niet zoo sappig en doorschijnend.	69

68

a.	De bladeren zijn scheef: de rechterzijde is veel grooter of kleiner dan de linker. Zie fig. Blz. 659, Begoniafamilie
b.	Geen scheeve bladeren. Balsemienfamilie, blz. 573, Balsemien

69

a.	De bloemen zitten in groepjes bijeen, bijna ongesteeld, op de toppen der stengels, niet in omgebogen trosjes.	70
b.	De bloemen zitten in schermen, d.i. alle bloemsteeltjes schijnen uit één punt op den stengeltop te komen. Ooievaarsbekfamilie, blz. 563, Tuingeranium
c.	Bloemen in trossen, waarvan de nog niet bloeiende top is omgebogen. Blz. 875, Boschliefjesfamilie
d.	Bloemen afzonderlijk of in rechte trossen.	71

70

a.	Bloemen eerst blauw, daarna paars. Stempels 5. Strandkruidfamilie, blz. 794, Loodkruid
b.	Bloemen zalmkleurig tot scharlakenrood. Vlambloemfamilie, blz. 797, Collomia

71

a.	Stengel rechtopstaand. Bloemen groot, fraai gekleurd. Zie 63a.
b.	Stengel liggend. Bloemen niet schitterend gekleurd. Komkommerfamilie, blz. 949, Springkomkommer

Verspreide, enkelvoudige bladeren met gaven rand.

72 (66)

a.	Kleine, gele bloempjes, tot bolletjes vereenigd, die haast enkel uit meeldraden lijken te bestaan. Fig. blz. 1081. Mimosafamilie, blz. 766, Mimosa (Acacia)
b.	Niet zulke gele bolletjes van meeldraden.	73

73

a.	Bladeren lang (1 dM. of veel meer) en, in verhouding, smal, lintvormig.	74
b.	Bladeren niet lintvormig.	75

74

a.	Er is een groene, 3-bladige kelk en een gekleurde, 3-bladige kroon. Meeldraden 6. Zie fig. Commelinafamilie, blz. 281, Eéndagsbloem
b.	Geen kelk en kroon: een gekleurd, 6-slippig bloemdek. Meeldraden 3. Blz. 316, Lisschenfamilie
c.	Evenzoo, maar 6 meeldraden, of wel de bloemen zijn gevuld. Narcissenfamilie, blz. 315, Tuberoos

75

Roode of gele, zeer kleine bloempjes, vele bijeen op een dikwijls zeer sterk verbreeden en afgeplatten stengel. Zie fig. Amarantenfamilie, blz. 397, Hanekam

Geen Hanekam.

76

a.	Vier bloembladeren of een 4-slippig bloemdek in de meeste bloemen.	77
b.	De bloemkroon of het bloemdek heeft òf 3, òf meer dan 4 bladeren, slippen of tanden.	78

77

a.	Gele of groenige bloempjes. Stengel neerliggend. Zie 21c.
b.	Mooie roode of witte bloemen. Stengel aan zijn voet liggend, maar verder opgericht. Teunisbloemfamilie, blz. 670, Eucharidium

78

a.	Meeldraden 9-14. Kroon 6- (zelden 7-) bladig of ontbrekend, maar in 't laatste geval heeft de buisvormige kelk 6 tandjes. Zie 33b.
b.	Meeldraden 10. Bloemdek 5-bladig. Blz. 412, Karmozijnbesfamilie
c.	Meeldraden 6; soms 3 ervan zonder stuifmeel. Kelk en kroon beide 3-bladig. Blz. 281, Commelinafamilie
d.	Meeldraden 5; soms 1 ervan zonder stuifmeel.	79
e.	Eén meeldraad, die den vorm heeft van een bloemblad met een helmhokje eraan. Zie fig. Blz. 321 Bloemrietfamilie

79

a.	Bloemkroon losbladig. Zie Vlasfamilie, blz. 571, Aanhangsel
b.	Bloemkroon vergroeidbladig.	80

80

a.	Bloemen 2,5 cM. of meer in middellijn, trechtervormig.	81
b.	Bloemen 2 cM. of minder; kroon van onderen buisvormig.	82

81

a.	Bloemkroon aan den rand tamelijk diep ingesneden. Zie 63a.
b.	Bloemkroon nagenoeg gaafrandig. Windefamilie, blz. 805, Dagschoone

82

a.	Bloempjes dicht opeen, nagenoeg ongesteeld op de stengeltoppen. Zie 70b.
b.	Bloemen duidelijk gesteeld; steeltjes niet vlak bij elkaar bevestigd. Zie 46c.

Aanteekeningen.

Vorige Volgende