Geïllustreerde flora van Nederland

Handleiding voor het bepalen van de naam der in Nederland in het wild groeiende en verbouwde gewassen en van een groot aantal sierplanten

[p. 567]

Klaverzuringfamilie.
Oxalidaceeën, Oxalidaceae.

Planten met samengestelde bladeren, die zich bij duisternis samenvouwen (‘slapen’). De 5-tallige bloemen hebben 10 meeldraden, die aan hun voet een weinig saamgegroeid zijn (éénbroederig). Van de Ooievaarsbekfamilie zijn ze echter gemakkelijk te onderscheiden door de vrucht: een ongesnavelde doosvrucht, die met spleten openspringt. De buitenlaag der zaadhuid is veerkrachtig en werpt de zaden ver weg, vooral bij aanraking van de rijpe vrucht. Voor sierplanten, enz. zie Aanh., blz. 568.

Geslacht: Klaverzuring, Oxalis.

De bladeren die veel op klaverbladeren lijken, bevatten veel ‘zuringzout’ (zure zuringzure kali), als bescherming tegen dieren. Tegen de koude beschutten zij zich, door hun 3 blaadjes 's nachts langs de middennerf om te vouwen en daarna achterwaarts tegen elkaar te leggen (klaver doet het juist andersom). Zie fig.

Bloemen met half verborgen honing: bloemenklasse AB. Voor het insektenbezoek zijn waarnemingen gewenscht.

1

a.

Bloemen wit of licht rozerood, met iets donkerder aderen. Wortelstok beschubd. Vochtige, beschaduwde plaatsen. April-Mei. Heeft ook kleistogame bloemen (die nooit open gaan en zichzelf bestuiven). ♃ Witte Klaverzuring, O. Acetosella

[p. 568]

b.

Bloemen geel.

2

2

a.	Rechtopstaande stengels, uit een kruipenden wortelstok ontspringend. Bladeren zonder steunblaadjes aan hun voet. Vruchtsteeltjes recht. Zie fig. Noord-Amerikaansche plant, sedert lang in Europa ingevoerd en nu een algemeen onkruid op bouwland en in tuinen. Juli-Sept. ♃ Stijve Klaverzuring, O. stricta
b.	Liggende stengels. Aan den voet van elken bladsteel twee kleine steunblaadjes. Vruchtsteeltjes gebogen. Zie fig. Bladeren meestal bruin. Uit Zuid-Europa. Groeiplaatsen als de vorige, maar niet zoo algemeen. De bruinbladige vorm wordt ook wel gekweekt voor randjes om perken, enz. Juni-Sept. In Japan zijn kleistogame bloemen waargenomen; zouden die ook hier voorkomen? ☉ Gehoornde Klaverzuring, O. corniculata

Aanhangsel.

Bij vele uitheemsche Klaverzuringsoorten komt trimorphie voor (zie bij Kattestaart). Hieronder wordt dit met een T aangegeven. Toch zijn sommige hiervan met hun eigen stuifmeel vruchtbaar.

Verscheidene soorten worden gekweekt; behalve de reeds genoemde, o.a. ook:

a.	Stengel vleezig, sterk vertakt. Bladeren drietallig. Bloemen rood. Uit Chili. T. ☉ Roode Klaverzuring, O. rosea
b.	Als de vorige, maar bloemstelen van boven in twee takjes verdeeld, elk met 12-15 donkergele, rood geaderde bloemen. Uit Chili. T. ☉ Valdiviaansche Klaverzuring, O. valdiviana
c.	Bladeren en bloeistengels komen uit een in den

[p. 569]

	grond verborgen wortelstok. Bladeren drietallig. Bloemkroon rozerood, gestreept, of wit; kelk grijsachtig. Uit Brazilië. T? ♃ Rijkbloeiende Klaverzuring, O. floribunda
d.	Als de vorige, maar bloemkroon rood met een geel hart en kelkbladeren met roode randen. Uit Zuid-Afrika. T. ♃ Bowie's Klaverzuring, O. Bowiëi
e.	Bladeren viertallig, uit knolletjes in den grond ontspringend; blaadjes met een bruine, bandvormige vlek. Bloemen rood, in 't midden groengeel. Uit Mexico. T. ♃ Deppe's Klaverzuring, O. Deppeï
f.	Talrijke blaadjes aan weerskanten van een langen bladsteel (gevinde bladeren). Bloemen geel. Kasplant uit Oost-Indië, merkwaardig door de ‘prikkelbare’ bladeren, die hun blaadjes bij aanraking toevouwen, evenals bij Kruidje-roer-me-niet. ☉ of ♃ Gevoelige Klaverzuring, O. sensitiva of Biophytum sensitivum