Verhael-boecken van den cardinael Bentivoglio

Inhoudsopgave

[Eerste deel] Extract des Privilegie.

Aen de edele, wyse, voorsienige, achtbare heeren Mijne Heeren, Heer Cornelis de Beveren, Ridder, Heere van Strevels-hoeck, VVestyselm, &c.

Toe-eygeninge.

Voor-reden. Aen de VVelverstandige Lesers,

Aen den Doorluchtigsten en Eerbiedelijcksten Heer, den Cardinael Borgese.

Op de Nederduytsche vertalinge van 't Boeck, 't welck voor Tijtel heeft, Relaes van den Cardinael Bentivoglio, Van den Geleerden Heer Roelant De Carpentier.

Op de Verhandelingen van den staat der Vereenigde Nederlanden: Door den Heere, den Cardinael Bentivoglio: Vertolkt in 't Nederduyts door den Heere Mr. Roelant de Carpentier, Rechts-Geleerde.

Verhael van de Vereenigde Nederlantsche Provincien, Gedaen Door de Cardinael Bentivoglio: Het Eerste Boeck. Hoe veel Vereenigde Provincien daer zijn, ende hoedanig de gelegentheyt van de selvige is. I. Hooft-stuck.

Qualiteyt van 't lant van de Vereenigde Provincien. II. Hooft-Stuck.

Natuyrlijcke hoedanigheden van 't volck van de Vereenigde Provincien. III. Hooft-stuck.

Van de Regieringe vande Vereenigde Provincien, ende voor eerst hoe een yder in 't besonder geregeert werdt. IV. Hooft-Stuck.

Van de Regeeringe van de gantsche Unie. V. Hooft-Stuck.

Van de macht ter Landt der Vereenigde Provincien. VI. Hooft-Stuck.

Van de macht ter Zee. VII. Hooft-stuck.

Van het in-komen en uyt-geven van de Vereenigde Provincien. VIII. Hooft-stuck.

Verhael Van de Vereenigde Nederlantsche Provincien, Gedaen Door de Cardinael Bentivoglio. Het Tweede Boeck. Inleydinge, om kortelijck te beschrijven den Nederlantschen Oorlog. Me-vrouwe van Parma wert Gouvernante gemaeckt. I. Hooft-Stuck.

Onlusten en natuyr van de Prins van Orangien. De eerste beroerten van Nederlant ontstaen, en werden wederom geslist. II. Hooft-Stuck.

Den Hertoge van Alba komt in de plaetse van Me-vrouwe van Parma: Geheel Nederlant ontroert sich; ende een groot gedeelte staet op, ende den Oorlog gaet aen. III. Hooft-Stuck.

Den Hertog van Alba vertreckt, en in sijn plaetse komt den Grooten Commandeur van Castilien, de welcke sterft. IV. Hooft-Stuck.

Den Raet van Staten neemt het gebiet aen. V. Hooft-Stuck.

Don Jean van Oosten-rijck komt onversiens in Nederlant. VI. Hooft-Stuck.

De Prins van Parma komt in de plaetse van Don Jean. De oproerige nemen voor haren nieuwen Prins aen, den Hertog van Alenson. De Prins van Orangien wert gewont door een Roer-schoot. VII. Hooft-Stuck.

De oproerige werden tot groote benautheyt gebracht, Alenson vertreckt naer Vrankrijck, en kort daer aen werdt de Prins van Orangien vermoort. VIII. Hooft-Stuck.

De oproerige verblijven in haer voorige hertneckigheyt. Den Hertog van Parma sterft. IX. Hooft-Stuck.

In 't gebiet van de Nederlanden volgen in drie jaren, drie Gouverneurs, dat is: den Hertog van Mansvelt, den Aerts-Hertog Ernest, ende de Grave van Fuentes. X. Hooft-Stuck.

Het Gouvernement gaet over op den Aerts-Hertog Albert, de welcke Schoon-soon van de Koning geworden zijnde, reyst na Spaenjen, en in sijn plaetse blijft de Cardinael Andries van Oosten-rijck. IX. Hooft-Stuck.

De twee nieuwe Princen vervoegen haer in Nederlant. d'Aerts-Hertog wordt geslagen en gequetst te Nieu-Poort. XII. Hooft-Stuck.

De Marquis Spinola brengt volck aen uyt Italien. Het Leger wort hem ter hant gestelt, ende eyndelijck wort den Oorlog beslotenmet een Bestant van 12. Iaren. XIII. Hooft-Stuck.

Verhael Van de Vereenigde Nederlantsche Provincien, Gedaen Door de Cardinael Bentivoglio. Het Derde Boeck. Handelinge van de persoon van Graef Maurits van Nassau. I. Hooft-Stuck.

Daer worden aengeraeckt eenige andere besonderheden, aengaende de persoon van Graef Maurits. II. Hooft-Stuck.

Welcke dat de grootste vyandtschappen zijn die de Vereenigde Provincien uyt-staende hebben. III. Hooft-Stuck.

Van de vrientschappen, die de Vereenigde Provincien pleegen, ende voor eerst van die met de Kroone van Vranckrijck. IV. Hooft-Stuck.

Van de vrientschap, de welcke de Vereenigde Provincien pleegen met de Koninginne van Engelandt. V. Hooft-Stuck.

Van de vrientschap die de Vereenigde Provincien plegen met andere Princen. VI. Hooft-Stuck.

Ofte dese nieuwe Republijck van de Vereenigde Provincien bestandig sal zijn. VII. Hooft-Stuck.

Hier eyndigt de begonne Rede-Caveling, en het Verhael. VIII. Hooft-Stuck.

Verhael van Nederlant. Dat is: Van die Provincien die noch overig zijn onder de gehoorsaemheyt van de Doorluchtigste Aerts-Hertogen Albertus, en vrouwe Isabella, Dochter van Spaenjen, sijn Echt-Genoote.

Verhael van Nederlant, Dat is: Van die Provincien die noch overig zijn onder het gebiet van de Doorluchtigste Aerts-Hertogen Albertus, en Vrouwe Isabella, Dochter van Spaenjen, sijn Echt-Genoote. Inleydinge tot dit Werck.

Van de natuyr en gewoonten der Aerts-Hertogen. I. Hooft-Stuck.

Van de gelegentheyt van de Staten die de Aerts-Hertogen besitten. II. Hooft-Stuck.

Van 't Hof van de Aerts-Hertogen. III. Hooft-Stuck.

Van de Dienaers der Aerts-Hertogen. IV. Hooft-Stuck.

Hoe haer de Aerts-Hertogen verstaen met hare Nabuyren. V. Hooft-Stuck.

Van 't Leger dat den Catholijckschen Koning in Neerlant onderhout. VI. Hooft-Stuck.

Verhael van Nederlant. Het Tweede Deel. Inleydinge.

Van de staet der Godts-dienst binnen de Provincien der Aerts-Hertogen. I. Hooft-Stuck.

Van de staet van den Godts-dienst in Hollant, ende in de andere Provincien. II. Hooft-Stuck.

Van de stant des Godts-dienst in Engelant. III. Hooft-Stuck.

Van de staet van de Godts-dienst in Schotlant. IV. Hooft-Stuck.

Van de staet van de Godts dienst in Yrlant. V. Hooft-Stuck.

Kort Verhael van Denemarken,

Kort Verhael van de Hugenoten van Vranckryck, Gesonden na Rome van de Cardinael Bentivoglio, ten tijde van sijn Gesantschap by den Alderchristelijcksten Koning Louys de XIII.

[Tweede deel] Verhael van de Handelinge van het Bestant van Nederlant, Gesloten binnen Antwerpen, 1609. Het Eerste Boeck.

Handelinge des Bestants van Nederlant. Het Tweede Boeck.

Verhael Van het aennemen der wapenen: Geschiet in Nederlant,in 't Iaer M. DC. XIV. by geval dat de Vereenigde Provincien ingenomen hadden de Stadt, en het Kasteel van Gulick. Ende

Verhael Van de vlucht van Hendrick van Bourbon, Prince van Condè, Eerste Prins van Koninglijcken Bloede van Vranckrijck, en van 't gene sich toegedragen heeft tot sijn wederkomste toe binnen Parys.

Bladt-wyser Van de gedenck-waerdigste saecken, die in het Eerste en Tweede stuck deses Boecx gevonden werden: Te weten, die van het Eerste onder de enckelde, en die van het Tweede onder de dubbelde Letter.

Misslagen en Druck-fauten die den goetaerdigen Leser in 't gemeyn en in 't besonder voor desen eersten Druck sal gelieven te verbeteren.