Verzameling van kronyken, charters en oorkonden betrekkelijk de stad en meijerij van 's Hertogenbosch

Inhoudsopgave

Inleiding.

[Deel 1] [Voorwoord]

Die chronicke vander vermaerder ende vromer stadt van Tsertogenbosch, int corte van Henricus die Eerste, Hertoge van Brabant, tot Philippus van Oestenryck, Coninc van Engelant ende Hertoge van Brabant. Die prologe van dit navolgende chronyxken.

Die chronicke vander Stat van Tsertoghenbosch, int corte van hartoghe Ian van Brabant, die eerste van dien name, af, tot coninck Phillips tiden toe, die was hartoge van Brabant en. coninck van Engelant.

Eerste vervolg op de kronyk van Aelbertus Cuperinus.

Bijvoegsels en uitbreidingen voorkomende in de vermeerderde en vervolgde kronyk van Aelbertus Cuperinus.

[Deel 2] Tweede vervolg op die chronicke vander vermaerder ende vromer stadt van Tsertogenbosch, door Aelbertus Cuperinus.

Bijvoegsels op de voorgaande kronyken der stad en meijerij van 's Hertogenbosch.

Historia rerum Silvaeducis inde a die IV mensis octobris anni MDLXXVII usque ad diem XXVII julii anni MDLXXXI gestarum. Auctore Magistro Heymanno Voicht ab Aut-Huesdem, J.U. Licentiato ac venerabilis Curiae ecclesiasticae Buscoducensis Advocato fiscali. Historia rerum Silvaeducis gestarum.

Appendix.

Tractatus bipartitus, id est, divisus in duas partes seu libros: quorum alter tractat de fructibus arboris bonae, quibus utuntur vere christiani, orthodoxi atque catholici; alter vero enarrat historiam arboris malae, ejusque fructus pessimos, quibus sectarii et consistoriales replentur: nempe impia gesta, necnon seditiosas factiones, conspirationes et conjurationes factas et perpetratas, per vaesanum, flagitiosum, funestumque consistorium calvinistarum, seu potius synagogam satanae, nuperrime grassantium et tumultuantium in civitate sylvaeducensi invictissima, ac prae caeteris catholica. auctore Magistro Heymanno Voicht ab Aut-Huesden, J.U. Licentiato, ac venerabilis Curiac Ecclesiasticae Buscoducensis Advocato fiscali.

Justificatie voor den goeden borgeren der stadt van Tshertogenbossche. Justificatie voor den goeden borgheren der stadt van Tshertogenbossche, waerachtighe lieffhebbers ende voirstanders der ruste ende welvaren der zelver stadt, op ende tegens alsulcken pretensen voortstel ende feijtelijcke aenrichtinghe, als aldaer by eenighe oproerige geesten, perturbateurs van de voorsz. ruste ende welvaren, tot verscheyden tyden aengheheven ende te werck ghestelt syn geweest, gediscoureert ende nae der waerheyt verhaelt, zoo hier nae volght.

Eenvoudighe ende warachtige verantwoordinge der wtgewekene borgeren der stadt Shertogenbosche, tegens de onghefondeerde iustificatie, inden name der ingeelevenen onlancks wtghegeven; midsgaders teghen die acte byde drije leden derzelver stadt den achtsten iulij lestleden gepubliceert; inhoudende een historiael discours van alle de gheschiedenisse; tegens de allegatien der heyliger schrifture, voor ende achter de voorschreven iustificatie ghestelt. Verantwoordinge der uutghewekene borgeren der stadt Shertogenbosche tegens de Iustificatie, inden name der ingeblevenen onlancx uutghegeven; midsgaders teghens die acte byde drije leden der selver stadt den achsten iulij gepubliceert.

Cort verhael vande victorie, die den heere heeft ghelieft den volcke van mijn heeren den staten te verleenen over de stadt van Eyndhoven, nu den sevensten september lestleden; midtsgaders het innemen vander stadt en sterckte van S. Gileyn in Henegouwe, oock gheschiet den sevensten septembris voorseyt. Cort verhael vande victorie, die den heere heeft ghelieft den volcken van mijn heeren de staten te verleenen over de stadt van Eyndhoven, des donderdaechs, den sevensten septembris 1581.

Brief discours d'une mémorable entreprinse, naguères attentée sur la ville de Bois-le-duc, le XIX de ianvier l'an 1585. Brief discours d'une mémorable entreprinse, naguères attentée sur la Ville de Bois-le-duc, le XIX de ianvier l'an 1585.

[Deel 3] [Voorwoord]

Grundtliche erclarung, wie es mit dem feindtlichen anlauff unnd eingriff des graven von Hohenlo in Hertzogenbosch, einer auss den vier haupt steden von brabandt, warhafftich geschaffen, und was sich ein wenig darvor, in und nach demselben verlauffen unnd zugetragen. Sanpt einer guethertzigen und mitleidigen erinnerung an alle, die so noch unter den Joch der Dienstbarkheyt, mit den Niderländischen Stenden wider ihren natürlichen Herrn anspannen.

Ode triumphalis civium Silvaeducensium, authore Gerardo Bruekelaer. Reverendo D. Domino Guilielmo A Laerhoven, apud Silvanducis cathedralis ecclesiae presbytero, in capella back beneficiato haereditario, Domino et amico suo in Christo semper colendo, salutem.

Lectori.

Ode triumphalis civium Silvaeducensium.

Verhaal der inhuldiging van Philips II, als hertog van Braband, den 22 en 23 september 1549, en der plegtige uitvaart van denzelfden vorst, den 8 november 1598, beide te 's Hertogenbosch. Verhaal der inhuldiging van Philips II, als hertog van Braband, te 's Hertogenbosch, den 22 en 23 September 1549. (Briefsgewijze medegedeeld aan de regering van Maastricht.)

Verhaal der plegtige uitvaart van Philips II, als hertog van Braband, te 's Hertogenbosch, den 8 November 1598.

Descriptio monstrosi foetus, busciducis anno 1595 nati. Accedit descriptio trium cadaverum obduratorum in eamdem urbem allatorum. Auctore M. Jacobo Donck, Civitati a secretis. Descriptio monstrosi foetus, busciducis nati anno 1595, facta a M. Jacobo Donck, dictae Civitati a secretis.

Descriptio trium diversorum cadaverum ante trecentos annos mortuorum (uti fertur) ex longinqua et peregrina regione in hanc civitatem navigio advectorum, facta a dicto M. Jacobo Donck, dictae civitatis Buscoducensis secretario.

Berigten wegens het vervolgen van personen, verdacht van tooverij, in de meijerij van 's Hertogenbosch, in den jare 1592-1595. Ernstige waarschuwing van het Hof te Brussel aan den Bisschop van 's Hertogenbosch, om met zijne onderhoorige geestelijkheid te waken tegen de in zijn bisdom meer en meer toenemende tooverij, met opgave der verschillende betooveringsmiddelen en bedreiging der goddelijke en menschelijke straffen tegen die duivelskunsten, doch met verbod, om die in de vermaningen des volks bepaaldelijk op te noemen, uit vrees, dat de nieuwsgierigheid daarvan misbruik mogt maken. 20 Julij 1592.

Klagte van heeren Schepenen van 's Hertogenbosch aan den Raad van Braband wegens het onwettig gebruik der waterproef, bij beschuldigden van tooverij, op eene schrikbare wijze in de Meijerij toegepast. 10 October 1595.

Antwoord op de voorgaande klagte van wege den Koning, met aanmaning, om de tooverij met ernst uit te roeijen, doch zonder het gebruik der waterproef. 24 October 1595.

De Luitenant Gouverneur der Nederlanden waarschuwt alle regters tegen het gebruik der waterproef bij het onderzoek naar schuldigen aan tooverij. 8 Nov. 1595.

Verhaal der plegtigheden geraamd bij de inhuldiging van Albert en Isabella, als hertog en hertogin van braband, in 1599, en plaats gehad hebbende bij de uitvaart van Prins Albert, den 12 September 1621, beide te 's Hertogenbosch. Instructie op dinhaelen van henre Hoocheden binnen deser stadt Shartogenbossche ende memorie vande ceremonien ten tijde der huldinge der selver gerequireert, op welbehagen der drye leden geraempt.

Memorie opt d'inhalen van zyne Hoocheyt binnen deser stadt Shertoigenbossche.

Ordonnantie, maniere en. directie vande vuytfaert binnen der stadt Tshertogenbossche te houden over den doorluchtichsten eertshertoge Albertus van Oistenryck, hertoge van Brabant etc. eeuwiger gedachten, salichlyck overleden binnen der stadt Bruessel opten derthienden Iuly sestienhondert een ende twintich, vermaent synde totten selven vuytfaert by brieven van haere doorluchtichste Hoocheyt, Vrouwe Isabella Clara Eugenia, infante van Spaingen etc., opten 20 Iuly 1621 tot Bruessel voorgenoempt geschreven, onderteeckent A. Isabel, ende leger De la Faille.

De Silvaeducensis civitatis ab hostibus obsessae liberatione. De Silvaeducensis Civitatis ab hostibus obsessae liberatione.

Balade op de belegeringhe ende verlossinghe vande stadt van t'sHertogen-bossche.