Verzameling van kronyken, charters en oorkonden betrekkelijk de stad en meijerij van 's Hertogenbosch

[p. 704]

Antwoord op de voorgaande klagte van wege den Koning, met aanmaning, om de tooverij met ernst uit te roeijen, doch zonder het gebruik der waterproef. 24 October 1595.

Byden coninck.

Lieve ende beminde. Wy hebben doen stellen in deliberatie van Raide d'inhoudt van uwe brieven vanden x^en deeser tegenwoordiger maendt, ende op de redenen daerinne geallegeert wel ende rypelyck geleth synde, hebben u wel willen vercleren by desen, dat hoe wel onse ernstighe meyninghe ende intentie is, datmen tegen de ghene, die culpabel zyn van toverye, in alder diligentie behoort te procederen tot behoorlycken straff ende correctie, soe en verstaen wy nochtans nyet, dat yemant ter saecken van dyen geapprehendeert en. getortureert zall wordden dan mits voorgaende informatie ende sufficiente inditien in rechte geapprobeert ende van outs hier te lande geobserveert en. geplogen: en. daeromme, alsoo die waterproeve in uwe voorscreve brieven breeder vermelt, te voeren hyer te lande nyet en is gebruyckt en. geplogen geweest, iae byden rechten, soo wel geestelyck als weerlyck, gereprobeert, als smaeckende superstitie, ende andersins teenemael onseecker en. bedriegelyck, wy en cunnen nyet goet gevinden, dat eenighe officiers ende rechters hun gevoirdert hebben deselve int wercke te stellen ende daerop te procederen totter torture ende

[p. 705]

condempnatie, ende syn van meyninge by generaelen placcate daertegen te doen versien. Desnyettemin en kunnen nyet gelaten u wel ernstelycken te vermaenen by desen, uwe vuyterste debvoir te doen, om onder het districkt van uwer officie de voors. tooverye teenemael t'extirperen en. vuytteroyen, en. in zaecken, die voer u lieden sullen wesen geintenteert, sonder dissimulatie recht ende iustitie t'administreren, tzy tot condempnatie oft absolutie, soo ghy in goeder conscientie sult bevinden te behoiren ende wy u des syn betrouwende, nyet latende oock een eynde te maecken vanden zaecken van Lysen Tysen, zoe wy u tot meer reysen bevolen en. belast hebben ende noch anderwerff syn doende mits desen. Lieve en. beminde, onse Heere Godt sy met u. Gescreven in onser stadt van Bruessele, den xxiiij^en Octobris 1595. Onderteeckent: De Roy. Gesuperscribeert: Onse lieve ende beminde, die Schepenen onser stadt van Shertogenbossche.

Gecollationneert en. concoirderende bevonden metten originaelen brieff vanden Hove by my Geerlingh Ruys Henricxz., als openbaer geswoiren en. geauctoriseert notaris.
G. Ruys. 1595.
Geregistreerd in een copie-boek van brieven ten archieve der stad 's Hertogenbosch (geteekend C., n^o. 25) op het jaar 1595.