Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4823. 1640 september 8. Aan Willem de Groot¹.

Frater optime,

De Annotatis nostris ad Evangelia² jam scripsi, quae scribenda fuere. Addenda illa antehac me misisse certus sum. Sed bene res cecidit, quod tandem, quo destinata erant, pervenere. Rogo me adjuves, ut editio et Annotatorum illorum et eorum, quae sequentur, sit quam emendatissima. Typographi saepe ea in re negligentes sunt et egent curatoris.

1 Gedrukt Epist., p. 903; gedeelt. gedr. in vert. Brandt-Cattenb., Leven II, p. 270. Antw. op no. 4805.

2 Hvgonis Grotii Annotationes in libros Evangeliorvm...; Ter Meulen-Diermanse no. 1135. Over de typografische verzorging had Grotius herhaalde malen aanwijzingen gegeven; zie nos. 4625, 4640, 4658, 4674, 4694, 4737, 4743 en 4787. Met de genoemde ‘addenda’ zullen de ‘variae lectiones’ uit de codex Alexandrinus van het griekse Oude en Nieuwe Testament bedoeld zijn, die door Grotius op 12 mei aan Willem werden gezonden; vgl. no. 4640.

[p. 501]

De Anthologia³ jam monui discere me ex Vossio⁴ paratum esse Blavium⁵ etiam ista edere post opus de Iure belli ac pacis⁶. Si ita est et indices velle[t] facere, quales desidero, possemus id tempus exspectare. Interim Poëmata⁷ edi possent non diu illum moratura; imo et ille ad Lucanum⁸, si cunctetur Mairius⁹.

Gaudeo uxorem meam tanto propius ad nos venisse. Caetera secundet Deus. Vlackius¹⁰ iste nondum huc venit; exspectatur tamen. Utinam ista ἀνώνυμα¹¹ tandem ad me veniant; miror tamdiu tardatum. Et spes de Vlackio, utinam ne nos fallat. Debuerat Blavius et diligentior esse et circumspectior.

Annotata nostra ad Veritatem religionis christianae¹² probari piis et eruditis et amicis gaudeo non gloriolae causa, sed quia in eo aliquod solatium est labori et ad alios labores incitamentum. Cum librorum illorum versio ex Belgico sit sumta, ex isto Latino iterum in Belgicum transfundi mihi non placeat. Sed possent mei versus Belgici recudi¹³ et, siquid obscurum est, ex prosa Latina breviter illustrari, deinde addi testimonia.

Matri nostrae longe optimae¹⁴ gratam esse meam uxorisque meae pietatem gaudeo. Precor pro ea Deum quotidie. Idem ut pro me faciat, rogo. Scriberem ad ipsam et saepe, nisi viderem parum id suave fore oculis captae. Itaque tibi pro me officium id delego.

De Petro¹⁵ agam cum uxore, ubi huc venerit.

Rex est ad S. Germani, reginae¹⁶ partus appropinquat.

Arx ad Atrebatum urbem nondum struitur, sed pro arce sunt terni milites in domo quaque. Ideo multi oppidanorum abeunt. Abiere et jesuitae et monachi.

De urbe Taurinorum nihil habemus certi, nisi plurimum aegrotari in utrisque castris et de pace agi.

Hostes captis Binga et Baccheracho obsident Crucenacum, minantur et Hagenoviae et Hohentwilae.

3 Anthologia Graeca cum versione Latina Hugonis Grotii edita ab Hieronymo de Bosch. Ultrajecti e typographia B. Wild & J. Altheer, MDCCXCV-MDCCCXXII; Ter Meulen-Diermanse no. 534. Over de indices schreef Grotius aan Willem op 17 maart, no. 4561.

4 De Amsterdamse hoogleraar Gerardus Johannes Vossius; zie zijn brief dd. 15 juni, no. 4694.

5 De Amsterdamse drukkers-uitgevers dr. Johan en Cornelis Blaeu.

6 Hvgonis Grotii de ivre belli ac pacis libri tres... Amsterdami, Apud Ioh. & Cornelivm Blaev. MDCXLII; Ter Meulen-Diermanse no. 571.

7 Hug. Grotii Poemata, omnia. Editio quarta. Lugduni Batav. Apud Hieronymum de Vogel. MDCXXXXV; Ter Meulen-Diermanse no. 5.

8 M. Annæi Lvcani Pharsalia,... Additæ sunt in fine Hvgonis Grotii notæ... Amsterodami Apud Ioannem Blaeuw. A^o. MDCXLIII; Ter Meulen-Diermanse no. 430.

9 De Leidse drukker Jean le Maire wilde geen nieuwe uitgave drukken, voordat de oude (1627; Ter Meulen-Diermanse no. 428) was uitverkocht. Zie ook no. 4552, n. 22 en 23.

10 Adriaen Vlacq, boekhandelaar in Londen.

11 Commentatio... de Antichristo...; Explicatio... de fide & operibvs; Explicatio Decalogi...; zie voor de volledige titels no. 4684, nn. 4, 5 en 2. De absolvto reprobationis decreto; zie no. 4688, n. 4.

12 Hvgo Grotivs De veritate religionis Christianæ. Editio Nova, additis annotationibus in quibus testimonia. Parisiis, Sumptibus Seb. Cramoisy, Typographi Regij. MDCXL. Cum privilegio regis; Ter Meulen-Diermanse no. 950. Grotius had enige exemplaren naar het vaderland gezonden, bestemd voor Daniel Heinsius, Claude de Saumaise - Salmasius -, Simon van Beaumont, Johannes Wtenbogaert, Gerardus Johannes Vossius en diens zonen Isaac en Matthaeus, en Joachim de Wicquefort.

13 Na Grotius' dood zou omstreeks 1650 een dergelijke vertaling niettemin verschenen zijn; vgl. Ter Meulen-Diermanse no. 1068.

14 Aeltgen Borre van Overschie.

15 Betreffende de moeilijkheden met Pieter de Groot zie men ook nos. 4709, 4726, 4747 en 4757.

16 Anna van Oostenrijk. De tweede zoon, Philippe, hertog van Anjou, later hertog van Orléans, werd 21 september 1640 geboren.

[p. 502]

Captas audio multas naves prope Gades¹⁷. Si id verum est, prius vos quam nos scietis. Classis altera ad oram est Neapolitanam.

Vale, mi frater, cum nostris omnibus.

Tibi obligatissimus frater
H. Grotius.

17 Een onderdeel van de Franse vloot onder Jean Armand de Maillé, hertog van Brezé, had op 22 juli voor Cadiz enige Spaanse schepen verslagen; vgl. Gazette 1640, no. 115, p. 633-636, dd. 13 september (met tweede editie, no. 115, p. 633²-640, dd. 14 september).

8 Septembris 1640.