Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5150. 1641 april 20. Aan L. Camerarius.¹

Illustris domine,

Quo nunc in statu sint res Bannerii, tum ego, tum haec aula scire desideramus. Quae huc usque intelligimus, mixta sunt bona malis et spes metu. Aleam praelii etiamsi subire velit Bannerius, non subibit Piccolominaeus astu magis quam periculis gaudens. Fedus potius cum Gallia² quam pax cum imperatore in spe esse videtur. Nam et pecunia Novembri debita numerata est Suedis et paratur pecunia solvenda mense Maio.

Colloquia Palatinorum cum Bavaris³ efficient, ut hic annus post tot alios inutilis pereat. Una me spes solatur fore, ut certi auxilii aliquid constituatur ab Anglicano parlamento, si ea

1 Copie Uppsala, UB, E 388a, 274. Gedrukt Epist., p. 674 no. 1488.

2 Het verdrag tussen Frankrijk en Zweden werd in juli 1641 verlengd.

3 Zie ook no. 5143 n. 6-7.

[p. 247]

colloquia sine fructu abeant, quae res aut faciliores⁴ ad transigendum faciet Bavaros aut novos hostes imperatori ac Bavaro suscitabit.

In Anglia quis posthac futurus sit status, perobscurum est. Interim huc se recepit proscriptorum unus, nobilis vir Montacutius.⁵

In Catalania qui nunc arma regit Motta Hodincurtius⁶ Tarragonem versus ivit hostem quaesiturus, cui interim Burdegalensis archiepiscopus⁷ omnes maritimas advectiones aufert. Cum Portugallia factum hic fedus.⁸ Eunt illuc a rege legati duo, extraordinarius marchio Bressaeus, marescalli filius, ordinarius Boulaeus,⁹ et cum eis equitum ductores, quibus equos et equitem ipsa praebebit Portugallia.

Dux Lotharingiae¹⁰ Barrum profectus est. Opus erit hoc anno Batavi fidem suam Galliae probent. Hic omnia ad bellum parantur strennue quatuor exercitibus, quibus praeerunt dux Lotharingus, Millereius, Castilionaeus, Guichius.¹¹ Sed partem harum virium metuendum sane, ne Sedanum in se vertat. Nam fedus¹² fecisse comitem Suessionensem, duces Guisium et Bulionium cum Hispano satis constat. Ad sui tutelam tantum, si Sedanum a rege impetatur, qua de re rumor fuit, an ad turbandam ultro Galliam, disputatur. Quinquenta [sic]¹³ millia francorum a cardinali Hispano ipsis numerata dicuntur. Multum eo itavit is, qui Lucemburgico praeest, Beckius.¹⁴ Nunc vero etiam comes Suessionensis ipse Sedano egressus hostilia coeptavit in regios milites, qui commeatus a Lucemburgo Sedanum venientes prohibebant. Haec quo evasura sint, me sollicitant eoque magis, quod quicquid agit dux Bulionius id consulto per uxorem¹⁵ principe Arausionensi agere dicitur.

Principi Thomae praeter peditum quinque millia, equites mille quingentos, quos Hispanicis stipendiis ei dat Hispanus, promittuntur praeterea alendis copiis caeteris quinquagena scutatorum millia in sex menses aestivos, vicena in hybernos. Mirari licet, unde tantam pecuniam tam impeditis temporibus reperiat Hispanus. Sed creditur accepturus ab Ethrusco et Mutinensi partim mutuam, partim terris quibusdam divenditis.

Marescallus Hornius¹⁶ Lindavii libertatem exspectat. Badensis Helvetiorum conventus¹⁷ nihil nisi discordiarum reliquit semina. Bernates et Valesii iam caeteris exemplum dedere per-

4 De copie te Uppsala geeft ten onrechte: feliciores.

5 Walter Montagu (1603?-1677), katholiek edelman uit het gevolg van de Engelse koningin Henriette Marie; vgl. DNB XXXVIII, p. 270vv. Een ongedateerde aanbevelingsbrief voor hem van Henriette Marie aan Richelieu is gedrukt in Baillon (ed.), Lettres inéd. de Henr.-Marie, p. 18. Richelieu verleende hem audiëntie op 15 april; vgl. hs. Parijs, AE, CP Angleterre t. 48, f. 325, brief van Montagu aan Chavigny dd. 16 april 1641.

6 Philippe, graaf van La Mothe-Houdancourt (no. 5060 n. 16).

7 Henri d'Escoubleau de Sourdis, aartsbisschop van Bordeaux (no. 5121 n. 27).

8 Zie voor deze ontwerpovereenkomst tussen Frankrijk en Portugal no. 5142 n. 18.

9 Jean Armand de Maillé, markies van Brezé, zoon van Urbain de Maillé, markies van Brezé, maarschalk van Frankrijk (no. 5103 n. 9). Zijn instructie dd. 29 mei 1641 is gedrukt in Avenel (ed.), Lettres Richelieu VII, p. 860-864; vgl. ibid., p. 1048. Monsieur de La Boulée is niet nader geïdentificeerd.

10 Karel IV, hertog van Lotharingen.

11 Charles de La Porte, hertog van La Meilleraye (no. 5101 n. 7), Gaspard de Coligny, hertog van Châtillon (no. 5119 n. 3), en Antoine III de Gramont, graaf van Guiche (no. 4996 n. 16).

12 Het verdrag is gedateerd op 30 april 1641; zie no. 5129 n. 21.

13 In de copie te Uppsala staat in margine: ‘Quingenta per errorem scripserat suo manu Grotius; dubium an significare debeat quingenta an quinquaginta.’ In zijn brief aan Nicolaes van Reigersberch, no. 5151, schreef Grotius: vijfhondert.

14 Johann von Beck (no. 5140 n. 19).

15 Eleonora van den Bergh.

16 Gustav Karlsson Horn (no. 5264 n. 1).

17 De landdag te Baden was gehouden van 3 tot 9 maart 1641.

[p. 248]

misso Gallis dilectu. Apud pontificios laborat Hispanicus legatus,¹⁸ ut fedus fiat pro tutanda urbe Constantiae.

Centum naves longas Constantinopoli paratas audimus bello in Asacum, sed magni visirii¹⁹ auctoritatem in periculo esse contra nitente sultani matre.²⁰

Deum rogo, ut ill. Dom. vestrae et instituta migratio²¹ et omnia caetera eveniant quam felicissime utque omnia, quae nunc in motu sunt, ad bonam pacem nos ducant.

Illust. Dom. vestrae perpetuae observantiae debitor
H. Grotius.

18 Carlo Emanuele Casati, Spaans ambassadeur in Luzern (no. 5035 n. 4).

19 Kara Mustafa Kemankeş (†1643).

20 Mahpeïker.

21 Camerarius vestigde zich in mei 1641 in het Prinsenhof te Leiden; vgl. no. 5101 en n. 24.

Lutetiae, XX Aprilis MDCXLI.

Bovenaan de brief in de copie te Uppsala: Rec. Hagae Comitis, a.^o 1641 d. 17/27 Apr. MP.