Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5517. 1641 december 23. Van W. de Groot.¹

Frater optime,

Praeterita septimana nuntii prae frigoris et glaciei impedimento stato tempore adesse non potuerunt, sed triduo quam solent tardius ad nos perlatae sunt litterae,² quare mirari non debetis, si nec tu nec quisquam alius ea septimana litteras accipietis. Nunc alterae tuae litterae³ mihi traduntur, quare uno responso defringar.

Quomodo se res habuerit de disputatione Sorbonica,⁴ quid vero Spiringio⁵ super calumniis in te sparsis responderis, libenter cognovi et pro novis, quae ex Italia et Catalonia nuntias, gratias habeo.

De Wiarda⁶ bene mones. Ego ea de re, ut et de editione Dissertationis Americanae,⁷ diligenter cogitabo et iudicia aliorum exquiram.

Nos nihil hic iam novi habemus, nisi quod conventus Ordinum in VI^um proximi anni dilatus est nulla re acta, ne quidem designatis Curiarum consiliariis. Interea magnis animis Harlemenses et Lugdunenses cum quibusdam aliis contenderunt Stridenum et Cloeckium,⁸ utputa [sic] remonstrantes, incapaces esse ordinis senatorii. Quid super hac re constituendum denique sit, proxima comitia ostendent. Addam et hoc ex amicis obiisse Henricum Persinium,⁹ advocatorum hic hactenus principem, periculosissime autem laborare Sommelsdikium¹⁰ obturato a viscosis humoribus urinae meatu, cui malo iam et febris continua accessit.

Nunc ad libros tuos venio, de quibus et tu et Blavius ad me scribitis,¹¹ et hic quidem tria tantum folia ad editionem de Iure belli et pacis¹² restare scribit rogatque, quo loco testimonia de S.^to Ludovico et Annotata ad Philemonem¹³ poni debeant, item quomodo formandus sit titulus. Dixi fini operis de Iure belli subnectenda duo testimonia, tunc sequi debere dicta Annotata, ut et ipsa indicem praecedant; in titulo vero eorum mentionem faciendam his verbis ‘accesserunt iam Annotata in epistolam ad Philemonem’. Si quid ex his tibi displiceat, rogo indices. Puto enim me id satis tempestive Blavio perscripturum. Rogavit me et super impressione

1 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd., coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 24, 224. Eigenh. oorspr. Antw. op nos. 5492 en 5506; beantw. dd. 4 januari 1642 (dl. XIII).

2 No. 5492.

3 No. 5506.

4 Zie no. 5492.

5 Petter Spiring Silvercrona; zie Grotius' brief aan hem dd. 30 november 1641, no. 5488.

6 Dothias Wiarda; zie no. 5506.

7 BG nos. 725 en 726.

8 Mr. Cornelis van Strijen en mr. Pieter Cloeck (no. 5245 n. 16); zie ook Res. SH dd. 17-20 december 1641.

9 Mr. Hendrick van Persijn.

10 François van Aerssen, heer van Sommelsdijk (no. 4997 n. 3) overleed op 27 december.

11 Zie Grotius' brief dd. 15 december, no. 5506. De brief van [Johan] Blaeu aan Willem ontbreekt.

12 BG no. 571; de uitgave verscheen bij Blaeu in maart 1642.

13 Twee citaten uit de levensbeschrijving van Lodewijk IX door Jean, sire de Joinville (no. 5340 n. 6), en Grotius' Commentatio in Epistolam Pauli apostoli ad Philemonem (BG no. 1136); zij werden afgedrukt achterin de uitgave van De iure belli ac pacis van 1642 (BG no. 571).

[p. 688]

Annotatorum ad Cassandrum¹⁴ et ex Mercerio¹⁵ intellexisse se scribit ea fere, quae tuae ad me litterae continent. Neque alienus videtur ab iis omnibus excudendis, quae tu congessisti, sed rogat, quem ei operi titulum velles imponi, qua de re deliberaturum me dixi ideoque tuam iam sententiam exquiro; tum vero an ista tua ἄνευ προοιμίων in publicum velis prodire, cum tamen prolegomenis quibusdam praeparari et leniri possint animi, quos, ut in re nova, omnis concordiae in ecclesia mentio exasperat.

De effigie tua iam ab Annotatis¹⁶ divellenda post tam multa divendita exemplaria frustra nos cogitare ait Blavius, cum alii, qui priora inspexerint, defectum eum in codice suo non sint laturi. Rogabat bonus vir, an titulum legati adiici velles; id enim a se praestari posse. Ego cum omnino auferri non possit, nihil mutandum censeo.

Uxoris tuae nomine pecuniam nondum accepi. Ubi eam accepero, ad ipsam scribam. Interea hoc unum monebo matrem nostram¹⁷ indies magis magisque viribus naturae destitui atque ita paulatim ad suum finem vergere.

Deus Opt. Max. te cum uxore et liberis diu nobis servet incolumem, non tantum hoc instante anno, quem felicem tibi precor, sed et aliis hunc secuturis.

Tibi obsequentissimus frater
Guilielmus Grotius.

14 Grotius' Annotata ad Consultationem Cassandri (BG no. 1165) werd tezamen met ander werk (supra no. 5332) opnieuw uitgegeven onder de titel Via ad pacem ecclesiasticam; de nieuwe uitgave verscheen in maart 1642 te Parijs bij Gilles Morel (BG no. 1166), terwijl Blaeu in juni 1642 een tweede uitgave verzorgde (BG nos. 1167 en 1168).

15 Edmond Mercier (no. 5475 n. 14). Zie over deze kwestie nos. 5505 en 5506.

16 Grotius had bezwaar gemaakt tegen de aanwezigheid van zijn portret in de Annotationes in libros Evangeliorum (BG no. 1135); zie ook supra no. 5429.

17 Aeltgen van Overschie overleed in januari 1643.

Hagae, XXIII Decembris 1641.

Exemplaria¹⁸ an duo amici postremi acceperint, e Blavio sciscitabor et proxima vice perscribam.

18 Presentexemplaren van de Annotationes in libros Evangeliorum (BG no. 1135); zie ook supra nos. 5403 en 5425. Een van de ‘duo amici postremi’ is, blijkens Grotius' notitie, Joachim de Wicquefort (no. 5022 n. 1).

Adres: A monsieur monsieur Grotius, ambassadeur de la reine et couronne de Suède, à Paris.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 1 Ian. 1642.

Onder het postscriptum: Wicquefort.

En in dorso: 23 Dec. 1641 W. de Groot.