Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5403. 1641 [oktober] 7. Van W. de Groot.¹

Frater optime,

Pergratae mihi fuerunt tuae de concordia ecclesiae cogitationes, quas in Annotatis ad Cassandri Consultationem² aperuisti, et singula quidem diligentius examinabo, ubi Cassandri Con-

1 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd., coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 24, 210. Eigenh. oorspr. De datering door Willem de Groot op 7 september 1641 kan niet juist zijn. De brief is het antwoord op no. 5388 dd. 28 september 1641 en hij werd door Grotius ontvangen op 15 oktober, tezamen met de post uit de Republiek van 7 oktober. Antw. op no. 5388; beantw. d. nos. 5425 en 5429.

2 BG no. 1165.

[p. 557]

sultationem, quam ego non habeo, nactus fuero. Item Utenbogardi³ - cui tuas dedi litteras - aliorumque piorum sententias exquiram. Caeterum ut quod mihi obiter tua perlustranti occurrit libere dicam, videris aliquanto plus largiri pontificiis et minus aequus esse censuris protestantium, quam ut tua apud diversas protestantium sectas placitura sint.⁴ Certe ecclesiasticum regimen, quale tu describis, non agnoscent neque pontificii aequalitatem ministrorum, quam maxima fere protestantium pars fovet, ferre poterunt. Interea tu utrinque vapulabis.

Edictum contra romanenses⁵ durum sane et crudum tibi mitto. Satis habebit quod agat Moinsius⁶-eum iam Ordines advocatum criminalem, ut Graswinkelium⁷ civilem, creaverunt -, si id executioni mandari curabit, sed ego id futurum nunquam arbitror, quanquam ipsum edictum in curia publicatum est expresso Ordinum Hollandiae iussu.

De redditione Conisi, Ioinvellae, Bapalmae cum Gallis gaudeo. Malim tamen certiora de pace intelligere. Controversiam, quae papae cum Parmensi⁸ intercedit, cito compositam iri confido.

Miror Amiraultio⁹ non suboluisse librum de Absoluto decreto¹⁰ tui stili non esse. Interea non deerunt qui ipsi sint responsuri, simulatque hic prostiterit.

Imbres hic continui copias nostras haud magna re gesta in hiberna compellent. De Barcinone et Portugallia si quid intelligas, eius me ut participem facias, rogo.

Fuit hic praeterita septimana Vossius,¹¹ qui mihi litteras tuas ostendit. Is filio suo Mathaeo¹² alteram iam Annalium partem edenti historici et titulum et stipendium ab Ordinibus petiit et illum quidem impetraturus creditur; de reliquo bona ei spes fiet.

Exemplaria Annotatorum in Evangelia¹³ in singulas horas expecto, ea iuxta tuum praeceptum distributurus. Sed in schedis tuis neque Hoofdium neque Vickefortium¹⁴ invenio et hic tredecim tantum exemplaria habeo. Poteris eis singula e Galliis cum litteris mittere, si id ita videbitur, aut per Blavium dari iubere ea lege, ut tu bibliopolae, ad quem ille sua misit, duo e tuis des exemplaria.

Vale, frater optime, et nos ut facis ama.

Tibi obsequentissimus frater
Guilielmus Grotius.

3 Johannes Wtenbogaert; Grotius schreef hem dd. 28 september, no. 5393.

4 Zo schreef André Rivet op 10 november 1641 aan G.J. Vossius na inzage van het werk: Mira item mihi videntur, quae a tali viro papatui conceduntur. In miserrimos seculorum fines incidimus. Vgl. P. Dibon-E. Estourgie-H. Bots, Inventaire corresp. Rivet, p. 192.

5 Plakkaat dd. 30 augustus 1641; zie no. 5368 n. 11.

6 De nieuwe advokaat-fiscaal voor criminele zaken Johan Moons (no. 5380 n. 12).

7 Dirck Graswinckel (no. 5200 n. 8).

8 Odoardo Farnese, hertog van Parma.

9 Moïse Amyraut (no. 5388 en n. 16).

10 [Samuel Hoard], De absoluto reprobationis decreto. Versio ex Anglico, Amsterdami ... MDCXL (BG no. 1320); zie no. 5388 n. 17.

11 Gerardus Joannes Vossius; Grotius schreef hem dd. 14 september, no. 5367.

12 Mattheus Vossius (no. 5066 n. 19). Zie voor zijn Annalium Hollandiae Zelandiaeque pars altera en de benoeming tot historieschrijver no. 5348 n. 8.

13 BG no. 1135.

14 Pieter Cornelisz. Hooft en Joachim de Wicquefort (no. 5022 n. 1).

Hagae, VII Sept. 1641.

Iam nunc a Blavio accipio exemplaria compacta novem; reliqua quatuor Amstelodami reperient dominos ex tuo arbitratu. Bellimontius¹⁵ inter eos, quibus hic exemplaria dari iussisti, non est, cui tamen alia tua opera dari iussisti. Iterum vale.

15 Simon van Beaumont, pensionaris van Rotterdam (no. 5124 n. 20).

Adres: A monsieur monsieur Grotius, ambassadeur de la reine et couronne de Suède, à Paris.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 15 Oct.

En in dorso: 7 Oct. 1641 W. de Groot.