Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5131. 1641 april 6. Aan A. Oxenstierna.¹

Excellentissime et illustrissime domine,

Factum est fedus inter regem ducemque Lotharingum² XXIX Martii iuratumque solenniter ab utroque in aede S. Germani, ubi rex agebat, inter vespertinas preces II Aprilis, quo die dux cum rege erat pransus. Mutata quaedam de iis, quae nuper scripseram.³ Nam Lamotta duci concessa est. Emit autem rex a duce tria loca vicina Galliae, Stenaium, Clarimontem, Iamoisium. Rex pro pretio dat reditus annuos duci. De pecunia ad alimenta uxoris⁴ deque Marsalio res manet, ut ante convenerat. De matrimonio iudicium papae permittitur.

Reginae Angliae dissuasit rex frater, ne tam turbido Angliae statu discedat e regno. Ea honesta species recusandi fuit. Regina, regis mater,⁵ videtur in Italiam itura, non quidem in Ethruriam - minime enim id velit dux Ethruriae⁶ -, sed in aliquam papae urbem, puta Bononiam.

In Catalania ad Caprae Montem Hispani sexcenti ex iis, qui cum admirante Castellae⁷ venerant, a Gallis caesi sunt. De motu Barii in regno Neapolitano nihil hic certi intelligimus. Cremonae seditionis semina fuere aliqua, sed evanida.

Omnes Itali, Angli aliique avide exspectant, quid hoc tempore factura sit Suedia. Inde enim pendere putantur fata nunc orbis christiani.

1 Copie Dresden, Sächs. Landesbibl., C 61, 16; copie Leipzig, UB, ms. 2633, f. 55. Gedrukt Oxenst. Skrifter 2. afd., IV, p. 120 no. 369.

2 Karel IV, hertog van Lotharingen; zie voor het met hem gesloten verdrag no. 5083 n. 22.

3 No. 5121 dd. 30 maart 1641.

4 Nicole, hertogin van Lotharingen.

5 Maria de' Medici reisde in september 1641 naar Keulen.

6 Ferdinando II de' Medici, groothertog van Toscane. Zijn vader Cosimo II (1590-1621) en Maria de' Medici waren neef en nicht.

7 Juan Alfonso Enríquez de Cabrera, admiraal van Castilië (no. 5121 n. 8).

[p. 208]

Parlamentum Angliae cognoscere voluit postulata electoris.⁸ Sed multum discordes animi regis Angliae et parlamenti. Deinde in Maium mensem dictus dies colloquio cum Bavaricis et quod ex Anglia nemo ivit, [qui] cum Suedia aut cum Gallia de federe agit, faciunt, ne quid sperem boni.

Batavi in re Portugalliae lente se commovent bella Hispaniae versuri in suam occasionem per Indiam Brasiliamque. Quo maiores nunc res in motu sunt, eo magis seria prece Deum veneror, etc.

Lutetiae, XXVIII Martii/VI Aprilis MDCXLI.

Sedanum a commerciis Galliae seclusum in metu est insuper. A Bruxella ad urbem tutandam duci Bullionio auxilia offerri certum est. Sed iis si utatur dux, bona sua, quae in Gallia magna sunt, amittet et praefecturam in Batavis; si autem non utitur, cogetur imperata facere. Par ferme motus Genevae. Contra ducem Valettam⁹ pergunt citationes. Dux Lotharingus larem figet Barrae.

Discimus a Rosa¹⁰ captam Gemundam ad Moenum pontemque inibi ab eo strui; Kelhemum coire caesarianas et Bavaricas copias; marchionem Breszaeum, marescalli filium,¹¹ cum navibus ac milite mitti Portugalliam. Spem autem esse Portugallis ope navium Batavicarum et Gallicarum intercipere classem Hispanorum argentariam.

Princeps Condaeus abiit in propinqua Hispaniae loca. Rex matri, si in Italiam eat, dabit ducenta millia scutatorum annua. Caleti in urbem multum commeatus congeritur. Apud Abbatisvillam Millereius,¹² apud Catalaunum Castillionaeus¹³ suos colligunt exercitus. Is, qui est ducis Lotharingi, augebitur ad octo millia, quibus omnibus stipendia erunt a rege.

8 Karl Ludwig van de Palts.

9 Bernard de Nogaret, hertog van La Valette (no. 4996 n. 6). Wellicht doelt Grotius hier echter op César, hertog van Vendôme; zie ook nos. 5129 en 5134.

10 Rheinhold von Rosen (no. 4993 n. 4).

11 Jean Armand de Maillé, markies van Brezé, zoon van Urbain de Maillé, markies van Brezé, maarschalk van Frankrijk (no. 5103 n. 9).

12 Charles de La Porte, hertog van La Meilleraye (no. 5101 n. 7).

13 Gaspard de Coligny, hertog van Châtillon (no. 5119 n. 3).

Bovenaan de brief in de copie te Leipzig: Argumentum. Foedus cum Lotharingo iuratum; eius conditiones. Praetextus, quo adventus reginae Anglicae impeditus. Varia nova. Bulionii sors anceps.