Alle de brieven. Deel 4: 1683-1684

[p. 208]

Brief No. 80 [41].
14 April 1684.

Gericht aan: Francis Aston.

Manuscript: Ondertekende, eigenhandige brief te Londen. Royal Society.

MS. 1900. L 1. 71. Negentien kwartobladzijden met negen tekeningen, die verloren zijn gegaan.

Gepubliceerd in:

Phil. Trans. Vol. XIV. No. 165. Nov. 20. Oxford, 1684. Blz. 780 (abusievelijk genummerd 790)-789. Met 9 figuren. (Engels extract.)

Antoni van Leeuwenhoek. Ondervindingen en beschouwingen. D. van Gaesbeeck. Leijden, 1684. Blz. 1-26. Met 9 figuren. (Hollandse tekst.) [A.]

Antonii a Leeuwenhoek Arcana naturae detecta. H. van Kroonevelt. Delphis Batavorum, 1695. Blz. 70-86. Met 9 figuren. (Latijnse vertaling.)

Antoni van Leeuwenhoek, 41ste Missive. H. van Kroonevelt. Delft, 1698. Blz. 1-26. Met 9 figuren. (Hollandse tekst.) [B.]

Antonii a Leeuwenhoek Opera omnia. Ed. nov. J.A. Langerak. Lugduni Batavorum, 1722. Blz. 66-81. Met 9 figuren. (Latijnse vertaling.) [C.]

N. Hartsoeker. Cours de physique etc. et d'un extrait critique des lettres de M. Leeuwenhoek. La Haye, 1730. Blz. 12. (Frans extract.)

Collection académique. Partie étrangère. Tome VII. Dijon, Paris, 1766. Blz. 76-80. (Frans extract.)

N.G. Leske. Abhandlungen zur Naturgeschichte, Physik und Oekonomie. I, 2. Leipzig, 1780. Blz. 33-37. Met 9 figuren. (Duits extract.)

S. Hoole. The select works of Antony van Leeuwenhoek. Vol. I. London, 1798. Blz. 231-241. Met 9 figuren. (Engels extract van het 1e gedeelte van den brief.) - Vol. II. London, 1807. Blz. 126-128. (Engels extract van het laatste deel van den brief.)

Korte inhoud:

Beschrijving van den fijneren bouw van de lens bij verschillende dieren. Beschrijving van de functie van het hoornvlies en bindvlies. Het knippen met de oogleden. Erythrocyten bij vogels en amphibieën. De bloedvaten in de retina, en de functie der oogleden. Onderzoek van de huid van een ‘Morin’.

Figuren:

De negen oorspronkelijke tekeningen zijn verloren gegaan.

[p. 209]

Letter No. 80 [41].
April 14th 1684.

Addressed to: Francis Aston.

Manuscript: Signed autograph; London, Royal Society. MS. 1900. L 1. 71.

Nineteen quarto pages with nine drawings which have got lost.

Published in:

Philosophical Transactions. Vol. XIV. No. 165. Nov. 20. Oxford, 1684; pp. 780 (mistakenly numbered ‘790’)-789. With nine figures. (English extract.)

Antoni van Leeuwenhoek, Ondervindingen en beschouwingen. D. van Gaesbeeck. Leyden, 1684; pp. 1-26. With nine figures. (Dutch text.) [A]

Antonii a Leeuwenhoek Arcana naturae detecta. H. van Kroonevelt. Delphis Batavorum, 1695; pp. 70-86. With nine figures. (Latin translation.)

Antoni van Leeuwenhoek, 41ste Missive. H. van Kroonevelt. Delft, 1698: pp. 1-26. With nine figures. (Dutch text.) [B]

Antonii a Leeuwenhoek Opera omnia. Ed. nov. J.A. Langerak. Lugduni Batavorum, 1722: pp. 66-81. With nine figures. (Latin translation.) [C]

N. Hartsoeker, Cours de physique etc. et d'un extrait critique des lettres de M. Leeuwenhoek. La Haye, 1730; p. 12. (French extract.)

Collection académique. Partie étrangère. Tome VII. Dijon, Paris, 1766; pp. 76-80. (French extract from the Phil. Trans.)

N.G. Leske, Abhandlungen zur Naturgeschichte, Physik und Oekonomie. I, 2. Leipzig, 1780; pp. 33-37. With nine figures. (German extract from the Phil. Trans.)

S. Hoole, The select works of Antony van Leeuwenhoek. Vol. I. London, 1798; pp. 231-241. With nine figures. (English extract of the first part of the letter.) - Vol. II. London, 1807; pp. 126-128. (English extract of the last part of the letter.)

Summary:

A description of the intimate structure of the lens in various animals. Description of the function of the cornea and the conjunctival membrane. Winking. Erythrocytes in birds and amphibians. The blood-vessels in the retina, and the function of the eyelids. An investigation of the skin of a Moorish girl.

Figures:

The nine original figures have been lost.

[p. 210]

d'H^r Francois Aston.¹⁾

Wel Edele Heer.

UEd: seer beleefden en aan genamen vanden 26^e Feb. is mijn wel geworden, waar in ik hebbe gesien, dat UE: mij op nieuw de Transactions sal senden, als die van december sal gedrukt sijn. Jk sal deselvige met verlangen te gemoet sien, en blijve daar over aan UEd: ten hoogsten verpligt. Mijn voornemen was wel omme de siektens, die de gemene man hier te land, laserie²⁾ noemen te examineren: maar ik ben seer verhindert geweest eensdeels door de lang duijrende koude, ten anderen, ontrent³⁾ mijne observatien vande cristaline lichamen inde oogen, en wel voornamentlijk die van het gevogelte, daar aan ik seer veel tijd hebbe besteed, eer ik de kours van het draadagtig wesen⁴⁾ heb konnen bekennen. En daar van ben ik gevallen op de Hersenen vande kalkoenen, dat mijn nu weder een aan leijdinge gegeven heeft, tot het observeren vande Hersenen in andere dieren.

⁺Jk heb in mijn missive vanden 7^e Septemb^r. 1674⁵⁾. geschreven, mijne observatien ontrent het Cristaline lichaam uijt het oog (dat men de Cristaline vogt noemt) het welke ik ook gesien hebbe, dat deselvige bij de Heer Oldenburg S^ar̳ sijn in gelijft inde philosophical Transactions N^O̳ 108. pag; 178.⁶⁾ en kome daar onder andere te seggen.⁷⁾

Het Cristaline lichaam dat men de cristaline vogt noemt, en in hardigheijt bij na over een komt met een geconfite note Muskaat, heb ik met een scheer-mes ontstukken gesneden, ende het selvige alsoo in deelen observerende, heb ik het selvige bevonden te

1) A. en B. hebben: ‘Aan den Wel Edele Heer d'Heer Francois Aston. Secretaris vande Koninklijke Societeit tot Londen’. De eerste alinea van den brief is weggelaten. [M.]

2) Zie voor hetgeen men destijds onder ‘Laserie’ verstond, den brief van 28 Dec. 1683, blz. 174.

3) Ontrent - wegens.

4) Met de ‘kours van het draadagtig wesen’ is bedoeld de lensfiguur, die in dezen brief uitvoerig besproken wordt. [H.]

+ Ooglens.

5) Zie: Alle de Brieven I. blz. 140 e.v. A. en B. hebben foutievelijk 7 Septemb. 1684.

6) Zie: Phil. Trans. Vol. IX. No. 108. 1674. blz. 178-182.

7) Het hieronder gegeven citaat loopt tot het einde van de volgende alinea. Ook hier zien we L.'s oude spelling, zelfs in de aanhaling, gemoderniseerd. Vgl. eveneens den brief van 16 Juli 1683, blz. 88, aant. 118. [M.]

[p. 211]

Mr. Francis Aston¹⁾.

Dear Sir,

Your courteous and welcome letter of 26 February duly came to hand. I saw from it that you intend to send me the Transactions when they have been printed in December. I am looking forward to them and am much obliged to you for this. I all along intended to examine the disease called leprosy²⁾ by the common people of this country, but I was prevented from this partly by the long spell of cold weather, partly by my observations of the crystalline bodies in the eyes, especially those of birds, on which I spent a lot of time before I could discern the course of the fibres³⁾; and after that I turned my attention to the brains of turkeys, which in its turn was an occasion for me to observe the brains of other animals.

In my letter of 7 September 1674⁴⁾ I mentioned my observations of the crystalline body of the eye (called crystalline humour), and I noticed that they have been inserted by Mr. Oldenburg, the Secretary, in the Philosophical Transactions No. 108, p. 178⁵⁾, where among other things I state what follows:

⁺The Crystallin Humor⁶⁾, which in hardness almost resembles a Nutmeg preserv'd, I have with a rasor cut asunder, and observing it in parcels, I found it to be made up of orbicular Scaly parts,

1) A and B read: ‘To the very honourable Mr. Francis Aston, Secretary of the Royal Society at London’. The first paragraph of the letter has been omitted. [M.]

2) For the meaning of the word ‘leprosy’ see the letter of 28 December 1683, p. 175.

3) L. here refers to the structure of the lens, of which an ample description is given in this letter. [H.]

4) See Collected Letters, I, p. 141 sqq. A and B wrongly have 7 September 1684.

5) See Phil. Trans., Vol. IX, No. 108, 1674, pp. 178-182.

+ The lens of the eye.

6) The crystalline body is meant. [Sw.]

[p. 212]

bestaan, uijt krings gewijse schibbige deelen, op malkanderen leggende, die uijt het centrum haar begin hadden, welke deeltgens al te maal bestonden uijt cristaline klootgens; na dat ik de verhaalde cristaline vogt, drie dagen hadde laten droogen, was deselvige soo hard geworden, dat sij voor het Mes ontstukken sprong, als of het Hars hadde geweest, dese deeltgens weder observerende, bevonde ik daar inne niet alleen het vooren verhaalde krings gewijse schibagtige wesen, maar ook dat ijder schibbe weder uijt krings gewijse deelen te samen was gesteld, ende dat de selvige tweede kringen contrarie de eerste liepen. Dus verre het gene ik ontrent het cristaline Humor of lichaam hebbe geobserveert daar bij voegende dat ik de schibagtige deelen vergelijk bij een globe die alte maal uijt op een leggende dunne papierkens was gemaakt, ende dat ijder papierken, dat een schibbe quam uijt te maken, weder uijt soo danige deeltgens was te samen gesteld als de linien op een globe konnen getrokken werden, te weten die uijt de eene pool tot de andere gaan.

⁺Jk heb sedert eenigen tijd herwaarts weder verscheijde observatien ontrend de oogen van Ossen, en koeijen gedaan, om dat ik veel tijts (sedert mijn eerste observatien) in gedagten hadde, dat ik het regte maaksel van het cristalijn lichaam, soo als ik het behoorde te sien, nog niet gesien hadde

Jk heb dan eerst geexamineert het vliesje of menbrane⁸⁾ waar in dat het cristaline lichaam beslooten is, en als gesepareert leijt vande vogten die de verdere binnenste deelen van het oog uijt maken, en heb mijn selven wel in gebeeld te sien, dat dit vliesje of menbrane uijt draatgens bestond, maar op een ander tijt, hoe naauwkuerig ik ook observeerde, en konde ik geen draatgens bekennen.⁹⁾ Jn dit ondersoek heb ik dog selde gesien, dat de litteikens van het draadagtig wesen vande uijterste schibbe van

+ Ooglens van de koe.

8) Dit vliesje is de capsula lentis. [H.]

9) Onze kennis van den laagsgewijzen bouw van de lenskapsel dateert van Mensonides (Nederlandsch Lancet, 1848). Meer bekend is de beschrijving van Kölliker. Zij werd later door Rabl bevestigd, die o.a. bij het paard aan de ½ mm dikke kapsel 26 lagen telde. [Z.]
Naar aanleiding van deze passage merkte Grew in de vergadering der Royal Society van 21 Mei 1684 op, ‘that this humour, if it were only boiled, shewed several parallel lines or threads running on the surface’ (Th. Birch. The History of the Royal Society. IV (1757) blz. 298). [M.]

[p. 213]

lying upon one another, which had their beginning out of the Center, and did all consist of crystallin globuls. After I had let this Crystallin humor dry for three days, it was grown so hard, that, when I put the knife to it, it burst in pieces as if it had been hard resin. These pieces being by me view'd again, I not only found in them the abovesaid orbicular Scaly substance, but also, that every scale was composed again of circular parts, and that these circles run contrary to the first⁷⁾. Thus far for what I have observed concerning the crystalline body or humour, to which I add that I compare the scaly parts to a globe entirely consisting of thin sheets of paper lying on top of each other, and that each paper standing for a scale, again consisted of such parts as the lines that can be drawn upon a globe, that is to say, those that run from one pole to the other.

⁺For some time I have again made several observations concerning the eyes of oxen and cows, because I had often reflected (since my first observation) that I had not yet seen the exact structure of the crystalline body, as I ought to see it.

So I first examined the film or membrane⁸⁾ enclosing the crystalline body⁹⁾ and keeping it separated from the fluids which make up the further inner parts of the eye; and at one time I felt convinced that this film or membrane consisted of fibres, but at another time I could not discern any fibres in spite of my close observations¹⁰⁾. In the course of this research I rarely saw, however, that there were impressions of the fibrous substance of

7) This is a literal quotation from the Phil. Trans. The rest of the paragraph is a modified quotation. [Sw.]

+ The lens of a cow.

8) The capsula lentis. [H.]

9) The stratified structure of the capsule was first described by Mensonides (Nederlandsch Lancet, 1848), but the description given by Kölliker is better known. His statements were confirmed by Rabl who found that in the horse the capsule is only ½ mm thick and consists of 26 layers. [Z.]

10) At the meeting held by the Royal Society on 21 May 1684, Grew stated with reference to this passage, ‘that this humour, if it were only boiled, shewed several parallel lines or threads running on the surface’ (Th. Birch, The History of the Royal Society, IV (1757), p. 298). [M.]

[p. 214]

het cristaline lichaam in het verhaalde vliesje waren in gedrukt;¹⁰⁾ soo dat ik vast stelde dat dit vlies nootsakelijk aan het cristaline lichaam was, om dat¹¹⁾ het selvige alle de on effenheden die de draatgens aan de superfitie (oppervlak) van het selvige quamen te veroorsaaken, souden vervullen, en te gelijk een volmaakt rond, aan brengen.¹²⁾

Jk heb mijn ook wel in gebeeld, of de verhaalde menbrane niet gemaakt was om¹³⁾ het cristaline lichaam van het oog, door sekere parsinge of drukkinge die wij aan het oog komen te doen, van figuer kan veranderen, te weten, dat het de eene tijd, tot een platter rond kan gebracht werden, en dit soo sijnde soo soude wij het geene dat tot nog toe een cristaline vogt genoemt is, wel de cristaline muscul uijt het oog mogen noemen. En al hoe wel als hier vooren geseijt is, mijn niet ten genoegen is gebleeken, dat het vliesje uijt door malkanderen lopende draatgens bestaat: soo stel ik egter vast, dat het selvige uijt geen andere deelen, als uijt door malkanderen loopende draatgens is te samen gesteld, want hoe ik een dunne menbrane ook voor desen gesien heb, soo is mij het draatagtig wesen te vooren gekomen, te meer om dat wanneer

10) Uit de indruksels van de lensvezels op de binnenzijde van de capsula lentis leidt L. af, dat de lens de kapsel onder spanning opvult. Daarbij bouwt hij dan verder de hypothese op, die in principe volkomen overeenstemt met onze moderne opvatting, dat de vorm van de lens verandert naar mate een druk of spanning door de kapsel op den inhoud wordt uitgeoefend. Het is echter niet juist, van lens‘spier’ te spreken, zoals L. voorstelt, omdat de vormverandering niet door samentrekking van de lensvezels, maar door van buiten aangewenden druk tot stand komt. Wij weten, dat op grond van den binnen de kapsel bestaanden druk, de lens tracht den bolvorm aan te nemen. De vorm van de lens wordt namelijk bepaald door de spanning van zich daarop vastzettende vezels, die anderzijds uitgaan van een kringvormig spierlichaam, het corpus ciliare. Wanneer dit lichaam zich samentrekt en de kring daardoor kleiner wordt, verslappen de vezels en vermindert daardoor de spanning van de lenskapsel. Zij krijgt daartoe gelegenheid, wanneer de elastische verbindingsdraden, waarmee de lens aan het corpus ciliare is verbonden, verslappen, d.w.z. wanneer het kringvormige straallichaam (corpus ciliare) waaraan die vezels (zonula Zinnii) zijn bevestigd, zich vernauwt. Dit is dus bij de z.g. accommodatie. Omgekeerd wordt bij de verslapping van de spier van het corpus ciliare de kring waaraan de ophangvezels van de lens zijn bevestigd, wijder; aan de kapsel wordt dus rondom getrokken, met gevolg dat de lens zich afplat: zien op afstand. [H.]

11) Om dat - opdat.

12) Souden vervullen, en te gelijk een volmaakt rond, aan brengen - zoude opvullen en tevens een volkomen bol veroorzaken. [M.]

13) Om - opdat.

[p. 215]

the outermost scale of the crystalline body on the before-mentioned membrane¹¹⁾, whence I concluded that this membrane is necessary to the crystalline body, in order that it shall level all the unevennesses on its surface caused by the fibres and at the same time give it a perfectly round shape.

Occasionally I also wondered whether the afore-said membrane had not been formed in order that the crystalline body of the eye may vary its shape by a certain pressure or force exerted on the eye, namely that at times it can be made to assume a flatter round shape; and if this is the case we might well call what we have hitherto called a crystalline humour, the crystalline muscle of the eye. And although, as I have said heretofore, I have no satisfactory evidence that the membrane consists of crossing fibres, I yet maintain that it is not composed of any other particles than interlacing fibres, for, however thin a membrane I saw up till now, its fibrous nature always struck my eye, and the more so

11) L. deduces from the impressions of the lens fibres on the inside of the capsula lentis that the lens fills up the capsule under pressure. From this premise he proceeds to build up the hypothesis - which accords perfectly with the now current theory - that the shape of the lens changes as pressure or tension is brought to bear by the capsule upon the contents. L. goes astray, however, when he suggests speaking of the ‘muscle’ of the lens, as it is not through contraction of the lens fibres, but through outside pressure that the shape changes. We know that, owing to the pressure existing inside the capsule, the lens tends to become spherical, since the shape of the lens is determined by the tension of adhering fibres proceeding from a circular body of muscle known as the corpus ciliare. When this body contracts, with the result that the circle narrows, the fibres relax with consequent decrease in the tension of the capsule of the lens. This occurs when the elastic threads connecting the lens to the ciliary muscle relax, i.e., when the circular radial body (corpus ciliare) to which the fibres (zonula Zinnii) are attached narrows, hence during the process defined as accommodation. Conversely, upon relaxation of the muscle of the corpus ciliare, the circle to which the suspension fibres of the lens are attached widens; the capsule is therefore pulled on all sides, with the result that the lens flattens, giving long sight. [H.]

[p. 216]

ik dese menbrane examineerde een weijnig ter sijde het cristaline lichaam sag dat het selvige bestond uijt seer heldere striemen,¹⁴⁾ die ik oordeelde dat eenige vande selvige water vaaten¹⁵⁾ waren, die hier gemaakt waren om het cristaline lichaam te voeden; en wanneer ik dese striemen en water vaaten soo verre vervolgde tot dat die quamen in het selvige vlies, daar het cristaline lichaam van het vlies om vangen wierd, soo waren de water vaten en striemen soo dun dat ik die uijt het gesigt verloor.¹⁶⁾ Vorders heb ik gesien dat het verhaalde cristaline lichaam uijt soo danige dunne op malkanderen leggende schobbetgens bestond, dat wanneer ik deselvige met het oog af meet, moet seggen, datse meer als 2000. dik op malkanderen leggen.¹⁷⁾ Want als ik het cristaline lichaam

14) Heldere striemen - doorzichtige vezels. Terzijde van de lens moet L. dus de draden van de zonula Zinnii gezien hebben. [H.]

15) Water vaaten - lymphvaten.

16) Hieruit blijkt, dat L. in de lenskapsel zelf geen vezels heeft waargenomen. [H.]

17) L.'s analyse van den bouw der lens is verbazingwekkend juist, al is uit den aard der zaak enige schematisering in zijn voorstelling nog onvermijdelijk. L. heeft gevonden dat de lens bestaat uit lensvezels, die, in rijen naast⁺ elkaar gelegd, vliesjes (z.g. schubjes) vormen. De afb. geeft een duidelijke voorstelling, hoe deze schubjes - in het afgebeelde praeparaat door maceratie van elkaar losgemaakt - de lens opbouwen. De schubjes bestaan uit laagsgewijze naast elkaar liggende lensvezels, dat zijn 6-10 mm lange vezels, die een breedte hebben van 7-10 µ en een voor-achterwaartse doorsnede van 3-4 µ. [H.]
L. schrijft nadrukkelijk tussen haakjes, dat de lens niet volkomen, rond, maar een plat rond, d.i. een afgeplatte bol is. Hij vervolgt dan dat de as, op zijn dikst genomen - hetgeen dus waarschijnlijk een transversale en niet een axiale (voor-achterwaartse) diameter zou zijn - 2/3 van een duim bedraagt en de straal dus 1/3 duim meet. Aangezien een duim volgens L.'s metingen op 600 haarbreedten komt, zou dus de straal (van het midden der lens tot den rand der aequatoriale doorsnede) op 200 haarbreedten komen, ofwel 2000 lensvezels. L. concludeert dat men de lens dus kan zien als te bestaan uit 2000 om elkaar gelegen schalen of schubben, elk een lensvezel dik. Met de formule 2 πr berekent hij dan hoeveel lensvezels aan den gehelen aequatorialen omtrek naast elkaar gelegen moeten zijn. De middellijn telt 4000 lensvezels; neemt men voor π 22/7, dan komt men op deze wijze tot een aantal van 22 × 4000: 7 = 12571 3/7. (In deze berekening heeft hij geen aandacht geschonken aan de vóór-achterwaartse as, wellicht terecht, in verband met het feit dat de lensvezels aan het einde toegespitst zijn en de dimensies zich niet lenen voor dergelijke berekeningen. Daarbij komt, dat in het aequatoriale vlak alle lensvezels worden aangetroffen, niettegenstaande hun zeer bijzondere rangschikking en eindiging in naden.) [Z.]

+ afb. 27 en 28.

[p. 217]

because when I examined this membrane somewhat at one side of the crystalline body, I saw that it consisted of very clear fibres¹²⁾, some of which I took to be water-vessels¹³⁾, made here in order to feed the crystalline body. And when I followed up these fibres and water-vessels till they reached the aforesaid membrane - where the crystalline body is enveloped by it - these fibres and vessels were so thin that they were lost to my sight¹⁴⁾. I further observed that this cristalline body consists of such thin scales, lying on top of each other, that, measuring them by the eye, I cannot but say that 2000 lay on top of each other¹⁵⁾. For, after I had separated the crystalline body from its membrane,

12) Transparent fibres. Hence L. must have seen the threads of the zonula Zinnii at the sides of the lens. [H.]

13) Lymph-vessels.

14) It is evident from this that L. observed no fibres in the lens capsule itself. [H.]

15) L.'s analysis of the structure of the lens is amazingly accurate, notwithstanding some inevitable sketchiness in the picture he presents. He discovered that the lens consists of lens fibres which, arrayed in rows, form⁺ films (L.'s ‘small scales’). The illustration clearly shows how these scales, detached from each other by maceration in the preparation represented, build up the lens. The scales consist of stratified lens fibres lying one beside the other, viz. fibres 6-10 mm long, 7-10 µ wide, the section from front to back being 3-4 µ. [H.]
L. states explicitly in parentheses that the lens is not perfectly round, but is a flattened round, i.e., a flattened sphere. He follows by saying that the axis at the thickest part - hence probably a transverse, not an axial (front-to-back) diameter - is two-thirds of an inch, the radius therefore being one-third of an inch. As, in L.'s system of measures, an inch comes to 600 hairbreadths, the radius (from the middle of the lens to the edge of the equatorial diameter) would come to 200 hairbreadths, or 2000 lens fibres. L. concludes that the lens may be considered to consist of 2000 concentric scales or scabs each having the thickness of a lens-fibres. By the aid of the formula 2 πr he then calculates how many lens fibres must be laying side by side at the whole equatorial circumference. The diameter comprises 4000 lens fibres; taking 22/7 for π, the result is 22 × 4000 : 7 = 12571 3/7. (In this calculation he has ignored the longitudinal axis, maybe rightly in view of the fact that the lens fibres are tapered and the dimensions do not lend themselves to calculations of that kind. Moreover, all the lens fibres are present in the equatorial plane, despite the very curious way in which they are arranged and their termination in seams.) [Z.]

+ ills. 27 and 28.

[p. 218]

van desselfs vliesje hadde gesepareert, behield nog desselfs axe, op zijn dikste genomen (alsoo het geen volkomen rond maar een plat rond is) 2/3 van een duijm. Comt dan uijt het middelpunct/centrum tot de ommetrek/circumferentie 1/3 duijm, en alsoo na mijn afmetinge 600. hair-breeten (als voor desen meermaal geseijt) de lengte van een duijm uijt maken, voor de lengte van 1/3 duijm 200. hairbreeten. nu sie ik dat wanneer 10. schibbens dik op malkanderen leggen, geen middellijn/diameter van een hair van ons hooft konnen uijt maken. Dese 10. met 200 vermenigvuldigt, comt als hier vooren dat meer dan 2000. schibbens het cristaline lichaam dik is. Vorders heb ik gesien, dat ijder van dese schibbens bestaad uijt draatgens,¹⁸⁾ die in seer nette ordre¹⁹⁾ bij malkanderen leggen, soo dat ijder schibbe een draatge dik is, en omme dit draadagtig wesen, waar uijt dit cristalijn lichaam bestaad voor de oogen te stellen, heb ik het selvige met trekken van linien in een circul soo veel aan gewesen,⁺ als het mijn doenlijk was. fig: 1.ABC. verbeeld het cristaline lichaam soo groot als het in ons bloote oog te vooren komt B. leijt na de sijde van het hoornvlies, waar door het gesigt ofte ligt passeert, het welke ik heb vergroot omme de draaden waar uijt⁺ ijder schibbe bestaat, des te beter te konnen aan wijsen. fig: 2. KEFGHIL. vertoont sig als of de voor gaande fig: 1. met het rond B. na het oog²⁰⁾ lag gestrekt,²¹⁾ en al hoe wel ik hier in het geseijde lichaam, wel veel linien (dat de draaden verbeelden) heb getrokken, of aan gewesen, soo bestaat nogtans de ommetrek/circumferentie van het cristalijn lichaam van een oog van een Os, uijt meer dan uijt 12000. draatgens want 10. draatgens inde Circumferentie nevens malkanderen leggende en maken nog geen diameter van een hair

18) Deze ‘draatgens’ zijn de lensvezels. [H.]

19) Nette ordre - regelmatige rangschikking.

+ fig. XXVIII.

+ fig. XXIX.

20) A. en B. hebben: ‘na ons oog’.

21) Dus: gezien van de zijde van B. [H.]

[p. 219]

its axis in its thickest part (it not being perfectly round, but a flattened round) still retained a thickness of ⅔ of an inch. Its thickness from the centre to the circumference is therefore ⅓ inch, and as according to my measurements 600 breadths of a hair (as I have often said heretofore) make an inch, the length of ⅓ inch will be 200 hairbreadths. Now I notice that when 10 scales lie on top of each other they will not equal the diameter of a hair from my head. These 10 multiplied by 200 give 2000, whence it follows, as is said before, that the thickness of the crystalline body is more than 2000 scales. I further observed that each of these scales consists of fibres¹⁶⁾ lying side by side in very neat arrangement, so that each scale is one fibre thick. In order to show distinctly the fibrous substance of the crystalline body I have indicated it as⁺ well as I could by lines drawn in a circle. Fig. 1 ABC represents the crystalline body, as large as it appears to our naked eye. B is turned towards the cornea through which the sight or the light passes. This I have magnified that I might more distinctly show the⁺ fibres of which each scale consists. Fig. 2 KEFGHIL is here drawn as if the preceding fig. 1 with the round part B¹⁷⁾ lay directed toward the eye; and although I have drawn or shown many lines (representing fibres) in the afore-said body, yet the circumference of the crystalline body in the eye of an ox consists of more than 12000 fibres, for 10 fibres lying side by side in the circumference do not

16) The lens-fibres. [H.]

+ fig. XXVIII.

+ fig. XXIX.

17) Hence seen from the side of B. [H.]

[p. 220]

uijt,²²⁾ want soo de geheele axe als hier vooren geseijt 400. hairbreeten lang is comt dan dat de axe is 4000. draatgens, (waar uijt het cristaline lichaam bestaat) lang, en dit gewrogt door de gemene regels van Euclidus²³⁾ comt 12571 3/7 voor de draatgens die nevens malkanderen leggen, en die circumferentie van het cristalijn lichaam uijt maken. Hier uijt kan men dan wel af meten hoe uijt

7-22-4000
22
-----
8000
8000
-----
8̸8̸0̸0̸0̸	12571 3/7
7̸

stekende dun, dat ijder draatge moet sijn, en hoe wonderbaarlijk dat dese draatgens, die niet door de axe gelijk ik voor desen oordeelde loopen,²⁴⁾ maar dat deselvige haar in drie distincte wegen uijt het punct L. (dat de geimagineerde axe is) loopen.²⁵⁾ Dese draatgens en naderen aan de ander sijde van het cristalijn lichaam niet weder aan de axe, gelijk deselve hier doen, maar die slingeren aan de andere sijde met een korten bogt om, en maken aldaar de korste draatgens soo dat de draatgens waar uijt ijder schibbe bestaat als sonder eijnde sijnde. als bij voorbeeld, de korste draatgens MK. HN

22) Indien men den diameter van een schubje (= vezel van de lens) op 10 µ stelt, zou een haar ongeveer 100 µ worden, wat klopt met een haar van den baard, doch dan zou de lens een doorsnede krijgen van ongeveer 4 cm; gaat men uit van een diameter van een schubje van 4 µ, dan wordt de middellijn van een haar ongeveer 40 µ, wat overeenkomt met den diameter van een haar van L.'s pruik (Zie: Alle de Brieven I. blz. 380). De diameter van de lens van het ossenoog zou dan ongeveer 16 mm moeten zijn; terwijl de frontale as ongeveer 18 mm is en de sagittale ongeveer 12 mm. Hier zal met ‘haar’ dus bedoeld zijn: haar van de pruik. [S.]

23) L. gebruikt hier voor de benaderende waarde van π 22/7. De woorden ‘gewrogt door de gemene regels van Euclidus’ moeten worden opgevat in de zin van ‘volgens de gewone rekenwijze der meetkunde’. Bij Euclides wordt immers geen waarde voor π vermeld. [D.]

24) Deze zin is tot zo ver juist, wanneer men hem leest als stond het woord ‘loopen’ ook na ‘draatgens’ (constructio apokoinou). Voor het goed begrijpen van de rest van den zin, late men ‘haar’ weg. [M.]

25) A. en B. hebben:

7-22-4000	14513
22	88000	12571. 3/7
-----	77777
8000
8000
-----
88000

[p. 221]

make the diameter of a hair¹⁸⁾; for if the entire axis (as I have said before) is 400 hairbreadths the result will be that this axis is 4000 fibres long (these fibres constituting the crystalline body). Following the common rules of Euclid¹⁹⁾ we shall find that the number of fibres lying side by side and forming the circumference of the crystalline body comes to 12571 3/7. From this one can

7-22-4000
22
-----
8000
8000
88000	12571 3/7
7

deduce how extraordinarily thin each fibre must be and how wonderfully these fibres run from L (the imaginary axis) along three different routes and not, as I at one time thought, through the axis²⁰⁾. These fibres do not approach the axis again on the other side of the crystalline body, as they do here, but twist round on the other side in a short curve and there constitute the shortest fibres in such a manner that the fibres of which the individual scales consist are so to say endless. For instance, the shortest fibres MK, HN and OF occupy the place

18) Taking the diameter of a scale (i.e. fibre of the lens) at 10 µ, a hair would come to approximately 100 µ, which is consistent with a hair of the beard. This means, however, that the diameter of the lens would be roughly 4 cm. If the diameter of a scale is put at 4 µ, then that of a hair comes to about 40 µ, which compares with the diameter of a hair in L.'s wig (see Collected Letters, I, p. 381). This would make the diameter of the lens of the eye of an ox approximately 16 mm, the frontal axis being about 18 mm and the sagittal about 12 mm. Hence the hair to which L. is here referring must be a hair of his wig. [S.]

19) L. using 22/7 as the approximate value of π, his words ‘Following the common rules of Euclid’ should be understood in the sense of ‘according to the common mode of geometrical calculation’, since Euclid gives no value for π. [D.]

20) A and B read:

7-22-4000	14513/12571.3/7
22	88000/12571.3/7
-----	77777/12571.3/7
8000
8000
-----
88000

[p. 222]

ende OF. die beslaan, ofte vervullen de plaats aan de ander sijde van het rond vande axe, gelijk hier aan L. geschiet, soo dat de draatgens MK. aan de ander sijde vant rond, haar plaats aande axe vervult hebbende gelijk de draatgens ELI. hier doen, komen van daar weder te rug, en sijn hier de korste draatgens HN. dese HN. plaatsen haar weder aan de ander sijde ontrent de axe, en weder te rug komende sijn dan OF. en OF. weder aan de ander sijde ontrent de axe van daan komende, is hier weder KM. in somma dat hier de korste draatgens sijn, sijn aan d'ander sijde de langste, ende de langste aan d'ander sijde, sijn hier de korste, en om dit nog klaarder voor de Oogen te stellen, heb ik de draaden, die een schibbe van het Cristalijn lichaam uijt maken op sij siende met⁺ linien getrokken, als fig: 3. RTPSWQ. en al hoe wel het een platagtig rond is, soo heb ik het egter hier een vol komen rond gemaakt, uijt die insigte, dat men dus de verbeelde draaden, daar uijt ijder schibbe bestaat, des te beter kan aan wijsen. P. en Q. sijn de middelpuncten of axen waar van P. inde voor gaande fig: 2. met L. is aan gewesen, de draaden komende uijt het punct P. dat is inde voorgaande fig: 2. L. loopen tot in V. daar die de korste draaden sijn, van waar deselve weder te rugge loopen na P. daar die weder de langste sijn, ende van P. gaan die weder na W. daar deselve weder de korste sijn.

En soo gaat het mede met de draaden aan T. dese loopen naar Q. ende van daar weder na X. ende van X. na Q. ende dus is ijder vande draatgens²⁶⁾ (na de maal wij dit voor de helft van een rond moeten stellen) de helft van de kours die deselvige om het rond doen, aan gewesen. int kort de draaden L. en I. inde voor gaande fig: 2. sijn hier P.S. ende de draaden tusschen L. en M. in de voor gaande fig: 2. sijn hier de draaden tusschen P. en X. ende de draaden tusschen L. en O. inde voor gaande fig. 2. sijn hier de draaden tusschen P. en T. soo dat de draatgens die inde voorgaande fig. 2. tusschen FOLIKE. worden aan gewesen sijn al hier inde fig: 3. met RTPS. een ende selvige draatgens.

Hier is nog aan te merken dat de draaden waar uijt het cristaline lichaam bestaat, alder dikst sijn ontrent R. en S. en hoe nader

+ fig. XXX.

26) Men leze dezen zin als stond er: ‘ende dus is van ijder vande draatgens’, enz. [M.]

[p. 223]

on the other side of the rotundity of the axis, as happens here at L, so that the fibres MK having occupied their places on the axis at the other side of the round part - as the fibres ELI do here - return again from there, and here become the shortest fibres HN. These fibres HN in their turn take up their places near the axis on the other side and become on their return OF; and OF, returning from its place near the axis on the other side, here again becomes KM, so that eventually the shortest fibres on this side are the longest on the other side, and the longest on the other side are the shortest on this side. And in order to have this more distinctly before our eyes I have drawn the fibres, forming a scale of the crystalline body and seen sideways, by means of lines, as⁺ in fig. 3 RTPSWQ; and although it is a flattish round, I have here made it a perfect round, my reason for this being that in this manner one can better show the said fibres of which each scale consists. P and Q are the centres or axes, of which P is indicated by L in the preceding fig. 2. The fibres coming from the point P, which is L in fig. 2, run on to V where they again are the shortest fibres, whence they run back again to P, these being again the longest and from there they run on to W where they are again the shortest.

And the same is the case with the fibres at T. These run on to Q and thence again to X, and from X to Q, and thus (as we must take this to be one half of a round body) for each of the fibres one half is shown of their course round that globe. In short, the fibres L and I in the preceding fig. 2 are here PS, and the fibres between L and M in the preceding fig. 2 are here the fibres between P and X, and the fibres between L and O in the preceding fig. 2 are here the fibres between P and T, so that the fibres indicated in the preceding fig. 2 between FOLIKE, are exactly the same as those represented by RTPS in fig. 3.

I must remark that the fibres composing the crystalline body are thickest near R and S and the nearer they get to P and Q

+ fig. XXX.

[p. 224]

dat deselvige aan P. of Q. komen hoe dunder dat die sijn.²⁷⁾ Jn somma als wij met aan dagt aan schouwen het verhaalde cristaline lichaam, soo als het suijver uijt het oog genomen is, soo bevinden wij datter geen glas het selvige in doorschijnentheijt overtreft, hoe wel het selvige uijt soo veel duijsenden van draatgens is te samen gevoegt, dat wij wel mogen seggen, het is een wonder in ons oog; te meer als wij gedenken hoe naeuw en digt dese draatgens aan malkanderen moeten sijn vereenigt, op dat het ligt lijn-regt daar door soude konnen gaan, want soo sulks anders was, soo soude het cristaline lighaam niet doorschijnend maar wit in onse oogen sig vertoonen.²⁸⁾ Jk heb om eenige Heeren liefhebbers,²⁹⁾ het maaksel van dit verhaalde cristaline lichaam, nog naakter voor de oogen te stellen, genomen een kleijne kaats-bal, ende deselvige seer digt omwonden, met een seer fijn koordeken, na dat ik de bal alvooren met veele kleijne spelden hadde verdeelt, waar om het koordeken als vast most blijven, daar na heb ik dese om wonden bal met starke lijm bestreken, en gedroogt sijnde, heb ik alle de spelden uijt de bal getrocken, en dus verbeeld nu de bal, met het om gewonden koordeken het cristaline lichaam uijt het oog.

Jk heb het draadagtig wesen van ijder schibbe int rouw eerst met root krijt op t papier getrokken, ende daar na een goet tekenaar het selvige door een vergroot glas laten sien, en den tekenaar aan bevolen,³⁰⁾ het soo net³¹⁾ te teekenen, als het hem doenlijk was, maar om dat na mijn oordeel de verbeelde draaden, al te digt aan een sijn getrokken,³²⁾ en om datmen de draaden vant selvige niet wel kan onder scheijden, soo sende ik UEd: de rootkrijdige figueren daar nevens, al hoe wel den teekenaar seijde, dat wanneer het in een plaat gesneden is, dat het veel distincter sal gesien werden, als nu sijne teekening is.

Jk heb voor desen geseijt dat de deeltgens, die ik nu klaar kan sien dat draatgens sijn weder uijt globulen bestaan.³³⁾ Dit

27) Had L. zich kunnen vrijmaken van het bij hem gewortelde denkbeeld van de continuïteit der lensvezels, en deze dunne plaatsen als werkelijk einde der lensvezels herkend, dan zou zijn beschrijving hebben stand gehouden tot op den huidigen dag en met onze huidige kennis en inzicht geheel in overeenstemming zijn geweest. [Z.]

28) Zie voor deze passage den brief van 26 Maart 1675, l.c. I. blz. 284.

29) Liefhebbers - beoefenaren der natuurwetenschappen.

30) Aanbevelen - opdragen.

31) Net - nauwkeurig.

32) Getrokken - getekend.

33) Zie den brief van 7 Sept. 1674, l.c. I. blz. 140 en 146.

[p. 225]

the thinner they are²¹⁾. In short, if we attentively look at the said crystalline body fresh from the eye, we shall find that no glass exceeds it in transparency, although it consists of so many thousands of fibres; well may we say that it is a wonderful thing in our eye; the more so when we consider how closely and tightly these fibres must be conjoined in order that the light can go straight through it; for if this were not the case, the crystalline body would not appear to our eyes to be transparent but white²²⁾. In order to demonstrate the structure of this afore-said crystalline body even more clearly to some gentlemen interested in these matters, I took a small fives ball and wound a fine cord closely around it after having divided the ball previously with a number of small pins, by means of which the cord would stick fast. After this I coated the ball - thus wound about - with strong glue. After it had become dry I took all the pins from the ball, and now this ball, with the cord wound about it, represents the crystalline body from the eye.

First I roughly drew the fibrous character of each scale with red chalk on paper, and then showed it through a magnifying glass to a good draughtsman and ordered this draughtsman to draw it as accurately as possible. But because, in my opinion, the fibres here represented, are drawn too close together and cannot be well distinguished, I also send you the figures in red chalk, although the draughtsman said that all would be much more distinct when engraved on a plate than in his drawing.

I have said heretofore that the particles which I can now distinctly identify as fibres, again consist of globules²³⁾. In some

21) If L. had been able to rid himself of the conviction that the lens fibres are continuous and had recognized these places as their actual endings, his description would have remained valid to this day and have fitted in perfectly with current knowledge and views. [Z.]

22) For this passage see letter of 26 March 1675, l.c. I, p. 285.

23) See letter of 7 September 1674, l.c. I, pp. 141 and 147.

[p. 226]

komt mijn in eenige draatgens nog klaar voor de oogen; Maar om dat mijn het selvige niet door gaans³⁴⁾ te vooren komt, heb ik mijn selven nu ingebeeld, dat gelijk de draatgens (als hier vooren is geseijt) seer naeuw en vast aan een sijn vereenigt, door de draatgens te separeren ofte van malkanderen te scheuren; soo danige deeltgens van de een aan de ander blijft sitten, die in mijn oog globulen schijnen.³⁵⁾

Jk heb in gedagten genomen, dat het beter met haar maaksel soude over een komen, dat ijder draatge weder uijt een menigte van draatgens was te samen gesteld, gelijk ik voor desen hebbe geseijt, dat de vlees draatgens schoon negen maal dunder dan een hair van ons hooft weder uijt draatgens bestaan.³⁶⁾ Hier na heb ik genomen de oogen van schapen; varkens, honden en katten, en hebbe de cristaline lichamen uijt deselvige genomen, ende daar mede gehandelt, als ik met die van Ossen hadde gedaan. Maar ik en heb nog in de selver schibagtige deelen, nog int loopen vande draaden, waar uijt ijder schibbe bestaad, geen de minste verandering konnen vinden. Vorders heb ik genomen de cristaline⁺ lichamen uijt de oogen van Hasen en konijnen, dese heb ik gesien, dat mede uijt op een leggende schibbens bestaan, en ijder schibbe uijt draaden. Maar gelijk de draaden waar uijt ijder vande hier vooren verhaalde Cristaline lichamen bestaan, uijt het centrum haar in drie distincte wegen verspreijen soo loopen de draaden⁺ van ijder schibbe maar twee wegen. fig: 4. ABCD. verbeeld ik te sijn de helft van het rond van het Cristaline lighaam uijt het oog van een Haas of Conijn. E. is het centrum, dat na de oog appel gestrekt leijt; dese draaden waar uijt ijder schibbe bestaat en hier mede als door het Centrum E. loopende, sijn op de ander sijde de korste, en loopen aldaar als F. of G. doen, soo dat F. en G. op de ander sijde door het Centrum loopen. Jk heb mede de verhaalde fig: op sij siende af geteikent, omme des te naakter het draadagtig wesen van ijder schibbe te konnen aan wijsen. Jk stel dan dat de draaden die in fig: 4 tusschen EF: sijn aan gewesen⁺ of getrokken, een ende deselvige sijn die in fig: 5. met 10. sijn

34) Door gaans - altijd.

35) Opmerkelijk is de toenemende zelfcorrectie door L. op zijn waarnemingen toegepast en het vergelijkend anatomisch karakter, dat hij aan zijn onderzoekingen geeft. Zie ten aanzien van de globulentheorie aant. 40 bij den brief van 31 Mei 1678, l.c. II. blz. 368. [S.]

36) Zie den brief van 1 Juni 1674 (l.c. I. blz. 108 en 110 en aant. 69 aldaar).

+ Ooglens van hazen en konijnen.

+ fig. XXXI.

+ fig. XXXII.

[p. 227]

of the fibres this is still distinctly discernible. But because I cannot always see this, the thought struck me that - as I have said before - the fibres being very closely and tightly united, by separating or tearing asunder the fibres such particles of the one might stick to the other as would appear to me to be globules²⁴⁾.

I considered that it would agree better with their formation if each fibre consisted of a great number of fibres just like the flesh-fibres which (as I have said before) though nine times thinner than a hair from our head, in their turn consist of fibres²⁵⁾. Afterwards I took the eyes of sheep, pigs, dogs and cats and took the crystalline body from them as I had done with those of oxen. But I have not been able to discover any difference either in their scaly parts, or on the direction of the fibres of which each scale⁺ consists. I further took the eyes of hares and rabbits and found that these too consist of superimposed scales, each scale consisting of fibres. But whereas the fibres of which each of the aforesaid crystalline bodies consists spread from the centre in three directions,⁺ the fibres of each scale run in two directions only. Fig. 4 ABCD I imagine to be one half of the globe formed by the crystalline body taken from the eye of a hare or a rabbit. E is the centre, turned towards the eye-ball; the fibres of which each scale consists - here also running through the centre E - are the shortest on the other side, where they run as F or G, so that F and G run through the centre on the other side. I have also drawn this figure as seen from one side, in order to be able to show more distinctly the fibrous substance of each scale. I assume then that the fibres drawn between EF in fig. 4 are the⁺ same as those indicated by 10 in fig. 5; consequently the fibres

24) It is interesting to note L.'s growing habit of correcting his own previous observations or inferences and the comparative anatomical character with which he invests his studies. With respect to the globule theory see note 12 to the letter of 31 May 1678, l.c. II, p. 369. [S.]

25) See letter of 1st June 1674 (l.c. I, pp. 109 and 111 and note 44 thereto).

+ The lens of hares and rabbits.

+ fig. XXXI.

+ fig. XXXII.

[p. 228]

aan gewesen, soo dat de draaden die uijt het punct I. komen, dat is inde laaste voor gaande fig: E. al hier eijndigen tot in N. en L. daar deselvige de korste sijn, en die aan O. loopen door of beneffens het punct of centrum M. daar deselvige de langste sijn, en eijndigen of slingeren weder aan de ander sijde met een bogt om gelijk deselvige hier doen. Jn somma die hier naast aant axe of Centrum I. komen blijven aan de ander sijde verst van t Centrum. Jn dese verhaalde observatien heb ik meest door gaans getragt de verdere vogt van het oog, die de ontleders de glasagtige noemen, ende die het verhaalde Cristaline lichaam ten grootsten deele omvangt, haar maaksel te ontdekken, om dat het bij mijn vast staat, dat het geen waterige materie en is; Maar veel eer een door schijnende muscul.³⁷⁾ Dog wat middelen ik hier toe heb aan gewent, soo heb ik geen de minste stellingen daar van konnen maken, om dat dese stoffe bij mijn door gaans³⁸⁾ in een dunne waterige materie is verandert.

⁺Vorders heb ik genomen de Cristaline lichamen uijt de oogen van de visschen dese sijn volkomen rond, ende hebbe mede gesien dat deselve uijt soo danige dunne schibagtige deelen op malkanderen leggende bestaan, gelijk als ik hier vooren vande Cristaline lichamen vande dieren³⁹⁾ hebbe geseijt, en ijder schibbe bestaat mede weder uijt draatgens; dog dese draatgens en slingeren of loopen soo danigen kours niet, gelijk die vande Dieren doen, en wat devoiren⁴⁰⁾ ik aan gewent heb, soo en ebbe ik de loop vande selvige niet konnen ontdekken; Want als de draatgens ontrent het middelpunct centrum komen, soo werden die soo dun, en sijn soo digt jn een gedrongen, dat deselve het gesigt ontwijken, en soo een verwarring veroorsaaken dat ik mijn selven niet kan versekeren, of die int Centrum of axe puncten eijndigen, of uijt het centrum weder te rug komen.

⁺Met fig: 6. ABCD. verbeeld ik het cristaline lichaam uijt het oog van een Cabbeljaeuw, en hoe wel de cromme linien⁴¹⁾ (die de

37) Het glasachtig lichaam bestaat uit een waterrijk colloid. Met de moderne optische hulpmiddelen heeft men er uiterst fijne draden in kunnen ontdekken. [H.]

38) Door gaans - altijd weer.

+ Ooglens van vissen.

39) Dieren - zoogdieren. Zie verder aant. 5 bij den brief van 21 Febr. 1679, l.c. II. blz. 410.

40) Devoiren - pogingen.

+ fig. XXXIII.

41) A. en B. hebben: ‘hoewel ik de linien’.

[p. 229]

coming from the point I - that is E in the preceding figure - will end here in N and L, where they are the shortest; and those in O run through or near the point or centre M, where they are the longest, and terminate or wind round in a curve on the other side as they do here. In short, those which are here nearest to the axis or centre I, keep farthest from the centre on the other side. In the course of these observations I have nearly always tried to discover the structure of the other humour of the eye, called vitreous humour by the anatomists and which surrounds the afore-said crystalline body for the greater part; I have done so because I am convinced that it is not an aqueous substance, but rather a transparent muscle²⁶⁾. But in spite of any means applied by me, I have not been able to come to any decision, because this substance, in my case, always turned into a thin, watery matter.

⁺I further took the crystalline bodies from the eyes of fishes. These are perfectly round. I have also seen that they consist of thin, scaly particles lying on top of each other, like what I observed above about the crystalline bodies of mammals. And each scale consists in its turn of fibres, which, however, do not wind and take such a course as those of the mammals, and in spite of all my endeavours I have not been able to discover their course; for when the fibres approach the centre, they become so thin and lie so close together that they escape our sight and become so entangled that I cannot make out whether they terminate in the centre or axis, or whether they return again from the centre.

⁺Fig. 6 ABCD represents the crystalline body of a cod's eye; and although I have only drawn the curved lines (representing

26) The vitreous humour is a colloid of large water content, in which very thin fibrillae have been detected with the aid of modern optical instruments. [H.]

+ The lens of fishes.

+ fig. XXXIII.

[p. 230]

verbeelde draden waar uijt ijder schibbe bestaat)^41a) uijt het centrum of punct A. tot in het centrum C. alleen maar met de passer heb getrokken, en veel wijder van een leggen, als inde voor gaande figueren, soo sijn egter de draaden waar uijt ijder schibbe bestaat niet dikker, als alleen dat die int midden als hier aan B en D. wat dikker sijn, en hoe nader de draden aan A. ofte C. komen, hoe⁺ dunder deselvige worden fig: 7. is de groote van het cristaline lichaam uijt het oog van een Cabbeljaauw.

⁺Jk heb ook de Cristaline lighamen uijt de oogen van vogelen genomen, alleen omme te sien, hoe de draaden vande schibbetgens waar uijt mede de cristaline lighamen bestaan loopen, en heb eijntelijk na seer veele observatien gesien dat de draaden, waar uijt het cristaline lighaam van een kalkoen bestaat, loopen, als die vande visschen; maar gelijk de cristaline lighamen uijt de oogen van visschen, uijt een volkomen rond bestaan, soo bestaan de cristaline lighamen uijt de oogen van 't gevogelte uijt een plat⁺ rond⁴²⁾ als fig: 8. leggende met desselfs platte sijde D na het Hoornvlies. Ende wanneer ik het cristaline lighaam uijt de oogen vande kalkoenen, met een subtijl mesje veele vande schobagtige deelen af nam, om het selvige tot een kleijnder rond te brengen, veranderde het van figuer, en het wiert tot een lang rond, als⁺ fig: 9. alwaar E het selvige punct is, dat inde voorgaande fig: 8. met D is aan gewesen sijnde de versameling⁴³⁾ vande draatgens, of anders geseijt het punct daar de draatgens soo dun en digt⁴⁴⁾

41a) Dezen tussenzin zal men waarschijnlijk moeten lezen, als stond er: ‘die de draden verbeelden waar uijt ijder schibbe bestaat’. Vgl. C.: ‘(quae designant filamenta, ex quibus singulae constant squamae)’ [M.]

+ fig. XXXIV.

+ Ooglens van vogels.

+ fig. XXXV.

42) De lens van het vogeloog is werkelijk een platte ellipsoide. [S.]

+ fig. XXXVI.

43) De versameling - het knooppunt.

44) L. merkt op, dat de vezels hier zo dicht opeengedrongen zijn, dat ze het gezicht ontwijken en ons verwarren, zodat hij niet met zekerheid kan vaststellen of ze in het centrum, dan wel in het desbetreffende punt van de as eindigen of daaruit weer terugkomen. Men moet wel vermoeden, dat dit laatste punt L. enige moeilijkheid gaf, omdat bij de bestudering der andere dieren bij hem blijkbaar de mening had postgevat, dat de draden zonder einde waren, d.w.z. tot een langen draad in een kluwen verbonden zouden zijn. Hij ziet ze echter niet terugkomen van de as, en moet dus wel de mogelijkheid van een toegespitst einde toegeven. Had hij deze mogelijkheid als feit aanvaard, dan had de as voor hem ook meer de hoedanigheid van een naad gekregen en ware dit misschien aanleiding voor hem geweest om bij een revisie van zijn waarnemingen bij andere dieren ook bij deze laatste het bestaan van werkelijke naden en eindige lensvezels vast te stellen. Zie ook aant. 27, blz. 224. [Z.]

[p. 231]

the fibres of which each scale consists) with a pair of compasses, from the centre or point A up to the centre C, and although these lines are much farther distant from each other than those in the previous figures, yet the fibres of which each scale consists are not thicker, with this exception only that those in the centre near B and D are a little thicker; and the more the fibres approach⁺ A or C the thinner they become. Fig. 7 gives the size of the crystalline body from a cod's eye.

⁺I also took the crystalline bodies from the eyes of birds, solely to see how the fibres run of which the scales of the crystalline bodies consist. At length, after a number of observations I saw that the fibres of a turkey's crystalline body run like those of a fish; but, while the crystalline bodies from the eyes of fishes are perfectly round, those from birds' eyes are flattish round²⁷⁾⁺ as in fig. 8, where it is turned with its flat side D towards the cornea. When I cut many of the scaly parts from the crystalline bodies (taken from the eyes of turkeys) with a fine knife in order to reduce it to a smaller round it changed its shape and became⁺ an elongated globe as in fig. 9, where E is the same point as that indicated in the preceding fig. 8 by D, which is the point where the fibres meet, or to put it differently, the point where the fibres are so thin and so close together²⁸⁾ that they escape

+ fig. XXXIV.

+ The lens of birds.

27) The lens of a bird's eye is in fact a flat ellipsoid. [S.]

+ fig. XXXV.

+ fig. XXXVI.

28) L. here states that the fibres are so closely serried as individually to evade detection and to be confusing, so that he cannot definitely establish whether they terminate in the centre, or in the specific point of the axis, or whether they re-emerge from it. There is reason to believe that this particular matter troubled L. to some extent because, while he was studying the other animals, the idea had apparently taken root in him that the fibres were endless, i.e., were connected, forming a long skeined thread. As, however, he could not see them returning from the axis, he was forced to admit the possible existence of a tapered end. If he had only accepted this possibility as an accomplished fact, he would have been able to visualize the axis rather as a seam and this might have led him to reconsider his observations in other animals and, in so doing, to establish the existence in them as well of what are in fact seams and finite fibres of the lens. See also note 21, p. 225. [Z.]

[p. 232]

in een loopen, soo subtijl dat deselve het gesigt ontwijken. Hier uijt konnen wij nu wel besluijten, dat de draatgens vande schibbens, die naast aan het centrum leggen, int midden als inde fig: 6. met B. en D. sijn aan gewesen, dun sijn, en dus een lang rond maken, en dat wanneer het cristaline lighaam in groote toe neemt, dat dan de draaden int midden dikker sijn, en dus een plat rond maken, gelijk mijn ook is gebleken, want de draaden op haar dikste inde oogen van een kalkoen, waren dikker dan die van een Os, Varken, Schaap, enz:

⁺'T wijl ik hier vande oogen spreek, en kan ik niet voor bij gaan te seggen, dat wanneer ik met aan dagt met mijn bloote oog sie op verscheijde lighamen, dat mijn het draatagtig wezen, waar uijt ik hier vooren geseijt heb, dat de cristaline lighamen uijt de oogen van dieren bestaan te vooren komt waar van jk^r alhier maar twee sal aan roeren. Namentlijk ik neem een schoon wijn glas, waar van ik de uijterste rand, digt tegen de oog appel aan houde, en het ander oog sluijt ik toe, en sie dus stark door de rand van het glas na de vlam van een brandende kaars, of eenig ander ligte⁴⁵⁾ stoffe, en dus vertoont mij de rand van het glas, soodanigen draadagtig wesen als of wij door een microscope een stukje van een schibbe van een cristalijn lighaam uijt het oog van een dier sagen.⁴⁶⁾ Of anders ik houde het eene oog geslooten, en voor het ander oog houde ik de vingers vande Hand, soo digt bij een, dat ik alleen maar tusschen de vingers die regt voor de oogappel komen, een naeuwe opening laat, dese kleijne spatie tusschen de vingers, waar door het oog het ligt vande kaars sal ontfangen, sal mede soo danigen draatagtigen wesen vertoonen, als hier boven vande rand van een glas is geseijt.⁴⁷⁾

+ Entoptisch lensspectrum.

45) Ligte - lichtgevende.

46) Vgl. L.'s mening (brief van 28 April 1673, l.c. I. blz. 32), dat de constructie van zeshoekige cellen in de honigraat van de bij, verband houdt met den facettenbouw van het bijenoog, daar hierdoor n.l. het gezichtsveld van de bij in zeshoekige hokjes is verdeeld. [H.]

47) L. verwijst hier naar de passage waar hij het entoptische lensspectrum beschrijft, zoals men dit kan waarnemen, wanneer men, met behulp van een lens, van een ver-afgelegen lichtbron een beeld, resp. lichtpunt werpt op korten afstand van het oog, b.v. ter plaatse van het voorste hoofdbrandpunt. Hetzelfde entoptische lensspectrum kan men waarnemen in den diffusiecirkel van een op den rand van een wijnglas gespiegeld lichtpunt, of indien men een gouden ring op korten afstand voor het oog houdt, of ook, zoals L. beschrijft, door ‘de naeuwe opening, dese kleijne spatie tusschen de vingers, waar door het oog het ligt vande kaars sal ontfangen’. [Z.]

[p. 233]

notice. From this we may conclude that the fibres of the scales lying nearest the centre - indicated in the middle at B and D of fig. 6 - are thin and so form an elongated round, and that, as the crystalline body becomes larger, the fibres become thicker in the middle, and thus form a flattish round, as became evident to me, for the fibres of a turkey's eye, where thickest, were thicker than those of an ox, pig, sheep, etc.

⁺While speaking of eyes, I cannot omit saying that, when I attentively look with my naked eye at various bodies, the fibrous substance (of which I have said before that the crystalline bodies in the eyes of animals consist) has struck my eye, only two of which observations I will mention. Namely, I take a clean wineglass, the outmost rim of which I hold close to my eye-ball while shutting the other eye; I then intently look through the brim of the glass at the flame of a burning candle or any other luminous object, and in that manner the rim of the glass shows such a fibrous substance as if we saw through a microscope a piece of a scale taken from the crystalline body of an animal²⁹⁾. Or else, I keep one eye closed and hold before the other the fingers of my hand so close together that I only leave a narrow fissure between the fingers that are exactly in front of my pupil. This narrow space between my fingers, through which the light of the candle will strike my eye, will also show a fibrous character like that of the rim of the glass, mentioned above³⁰⁾.

+ The entoptic spectrum of the lens.

29) Cf. L.'s opinion (letter of 28 April 1673, l.c. I, p. 33) that the construction of hexagonal cells in the honeycomb of the bee is a consequence of the structure of its compound eye, by which the bee's field of vision is divided into hexagonal compartments. [H.]

30) L. is here referring to the passage in which he describes the entoptic spectrum of the lens which can be seen by causing an image or point of light to be cast from a distant source through a lens to within a short distance of the eye, e.g., at the level of the principal focus. The same entoptic spectrum can be seen in the circular diffusion of a point of light reflected on the rim of a wine glass, or by holding a gold ring close up to the eye, or, alternatively, as L. says, through the ‘narrow space between my fingers, through which the light of the candle will strike my eye’. [Z.]

[p. 234]

Mijn is ook menigmaal door sekere spiegeling voor oogen gekomen, de vogtige materie die continueel van buijten op het vlies van onse oog appel leijt, onder welke vogtige materie door gaans vermengt sijn, eenige weijnige seer kleijne globulen, welke materie⁺ en globulen soo menigmaal als wij onse oog deksels neder slaan, van plaats veranderen,⁴⁸⁾ dit siende heb ik mijn de redenen konnen te binnen brengen van de nootsakelijkheijt van onse oog deksels (ende dat de visschen of andere dieren, die continueel onder water leven, geen oog deksels van nooden hebben) ende dat sonder deselve wij blint souden worden. Want soo de deksels niet continueel met het toe slaan vande selvige het vlies vande oogen en bevogtige; soo soude de oppvlak/superfitie vant oog verdroogen, en dus met rimpels in krimpen, en voor namentlijk in heete sonneschijn of voor een heet vier staande, Soo kan het ook wel wesen, dat uijt het binnenste van het oog, door het Hoorn-vlies continueel vogtigheijt werd uijt gestooten, die door de oog deksels moet af geveegt werden, want als ik verscheijde oogen van verkens hadde geexamineert,⁺ van die gene die met heet water waren gebroeijt, op dat het hair van het varken soude af gaan,⁴⁹⁾ soo heb ik meest door gaans gesien, dat een dun vliesje, dat van buijten op het Hoorn-vlies sat, een weijnig van het water geschroeijt was, waar door het seer ligt van het verdere vlies dat daar onder lag, konde separeren, en wanneer ik als dan het oog een weijnig tusschen mijn vingeren quam te drukken, sag ik op veel plaatsen, een dunne waterige stof, door het Hoorn-vlies, komen, op soo danige manier als of wij eenige waterige dampen tegen een glas sagen,⁵⁰⁾ en wanneer ik dit drukken wat lang continueerden wierden dese

+ Functie oogleden.

48) De hierboven geschetste methoden voor het waarnemen van het ‘entoptische lensspectrum’ kunnen tevens dienst doen om ons het entoptische hoornvliesspectrum te doen zien, zoals blijkbaar door L. is waargenomen en ingezien. [Z.]

+ Hoornvlies varkensoog.

49) A. en B. hebben: ‘die te voren met heet water waren gebroeijt, om het hair van de huijd te ligter af te schrappen’.
Th. Birch The History of the Royal Society IV (1757) blz. 300, vermeldt, dat in de vergadering van 4 Juni 1684 Dr. Grew ‘said, as to the moistness of the cornea, that it proceeded only from the glandules in the eye and that no part of it translucidated through the cornea, as Mr. Leeuwenhoek thought might be probable, upon observing the eye parched with the fire’. [M.]

50) A. en B. hebben: ‘als of wij eenige dampen tegen een glas sagen’.

[p. 235]

Owing to a certain reflection I have repeatedly seen the liquid matter which constantly lies on the surface of our eye-ball. This matter is always mixed with a few minute globules. Both matter⁺ and globules shift place whenever we drop our eye-lid³¹⁾. When I saw this I understood the necessity of our eye-lids (and also how it is that fish and other animals that always live under water do not need eye-lids), and that without them we should become blind. For if the eye-lids by continually being dropped did not moisten the membranes of the eyes their surface would dry up and shrink and wrinkle, especially in hot sunshine or in front of a hot fire. It is also possible that a fluid is continually pressed⁺ from the interior of the eye through the cornea, and must be wiped off by the eye-lids. For when I examined several eyes of pigs which had been scalded in hot water that the hair might be removed³²⁾, I almost constantly noticed that a thin film on the outside of the cornea was slightly scalded by the water, owing to which it could be easily separated from the rest of the film lying under it. And when I then happened to press the eye slightly between my fingers I saw how in many places a thin watery matter came through the cornea, in such a way as if we saw watery vapour³³⁾ against a window-pane. And when I continued this

+ The function of the eye-lids.

31) The procedures outlined above, by which the entoptic spectrum of the lens may be observed, will also make visible to us the entoptic spectrum of the cornea, as L. evidently noticed and realized. [Z.]

+ The cornea of the pig.

32) A and B read: ‘..previously scalded with hot water to facilitate removal of the hair by scraping the skin’.
Th. Birch in The History of the Royal Society, IV (1757), p. 300, states that, at the meeting of 4 June 1684, Dr. Grew ‘said, as to the moistness of the cornea, that it proceeded only from the glandules in the eye and that no part of it translucidated through the cornea, as Mr. Leeuwenhoek thought might be probable, upon observing the eye parched with the fire’. [M.]

33) A and B omit ‘watery’ from this sentence.

[p. 236]

waterige deelen, die als kleijne droppeltgens op het Hoorn-vlies lagen, soo groot, datse in malkanderen vloeijden. Dit sal ons niet vreemt voor komen als wij weten dat het Hoorn-vlies uijt geen andere deelen, als uijt door een lopende vaatgens en striemtgens met haar tackjens, die meest alle seer dun sijn bestaat.

⁺Ik heb laast het Hoorn-vlies van het oog van een Os, soo dun van een gescheurt, dat ik het selvige (in sijn dikte) in seven deelen separeerde, en in ijder van dese af gescheurde deelen sag ik met groote verwondering (naakter als voor desen) de over groote menigte vande door een loopende seer heldere of door schijnende striemtgens vande welke ik vast stelde, dat veele bloedvaatgens waren. Dog dat deselvige soo dun waren, datse geen globulen of stoffe vant bloet die het bloet root maken, in haar konnen voeren,⁵¹⁾ en stelde ook vast, dat wij door het vrijven vande hand aan onse oogen, dese bloet-vaatgens wel soo danig konnen drukken, en parssen, dat deselvige vaatgens, soo uijt gerekt werden, datter globulen bloet, die het bloet root maken, konnen in gaan,⁵²⁾ en al daar eenigen tijd als stil blijven leggen, en dus onse oogen door vrijven root werden. komende nu weder tot de oog deksels al waar ik het hier vooren gelaten heb,⁵³⁾ dat gelijk onse vlees spieren,

+ Hoornvlies ossenoog.

51) ⁺L. slaagt erin de cornea te splitsen en krijgt zo een inzicht in den vezeligen bouw. Hij ziet de collageenbundels met hun vertakkingen en onderlingen samenhang, meent echter ten onrechte, dat deze vertakkingen bloedvaten zijn. De cornea is geheel vaatloos. ‘Het rood worden’ van het oog, waarover L. verder schrijft, is niet anders dan een sterkere bloedvulling van de vaten van het voor den oogbol liggende bindvlies, op zijn hoogst ook van de vaten die zich in het harde oogvlies rondom het hoornvlies kringsgewijs vertakken (conjunctiva). [H.]

+ afb. 29.

52) Bij de hier gegeven beschrijving van het hoornvlies van een os vermeldt L. ‘heldere striemtgens’, van welke hij zou hebben vastgesteld, dat het ‘veele bloetvaatgens’ waren, zo dun, ‘datse geen globulen in haar konnen voeren’. Hij identificeert deze ‘vaatgens’ met de vaatjes, die aan het mensenoog door ‘het vrijven vande hand aan onse oogen, soo uijt gerekt werden, datter globulen bloet konnen in gaan’. Gezien het ontbreken van bloedvaten in het normale hoornvlies moet men wel aannemen, dat L.'s waarnemingen verricht werden bij een ziek hoornvlies, waarin zich vaten hadden ontwikkeld, of betrekking hebben op randpartijen van het hoornvlies en misschien ook op de aangrenzende delen van bindvlies en episclera, hoewel dit niet duidelijk staat aangegeven. In dit laatste geval zou wel treffend mogen worden genoemd de gelijkenis met hetgeen in Duitsland door Ascher en ten onzent onlangs door S. de Vries werd waargenomen en in tekeningen, ook in photo's, werd vastgelegd en met de naam van ‘watervenen’ werd bestempeld. Men zou dan in L. ook den ontdekker dezer venen hebben te zien. [Z.]

53) A. en B. voegen toe: ‘en geseijt, dat’.

[p. 237]

pressure for some time these watery particles, lying on the cornea as little drops, would become so large that they flowed together. This will not appear strange to us when we know that the cornea consists of no other parts than intersecting vessels and filaments with their ramifications, most of them very thin.

⁺Recently I tore asunder the cornea of an ox's eye in such a way that I separated it (in its thickness) into seven parts; and to my great astonishment I saw in each of the parts that I had torn off (more distinctly than before) an abundance of intersecting, very clear or transparent fibres many of which I could make out to be blood-vessels. But I could also state that they were so thin that they could not carry globules of blood or the substance of blood that colours the blood red³⁴⁾; and I could state that by rubbing our eyes with our hands we can so press and squeeze these blood-vessels that these vessels are stretched so much that globules of blood that make the blood red can enter them³⁵⁾; they will remain there for some time without moving, the result being that, by rubbing, our eyes will become red. Resuming my observations on the eye-lids I continue by saying that just as our muscles and

+ The cornea of the ox.

34) L. succeeds in splitting the cornea and is thus able to study its⁺ fibrous structure. He sees the bundles of collagen with their ramifications and inter-connection, but erroneously assumes that these ramifications are blood-vessels. The cornea contains no vessels at all. The fact that ‘our eyes will become red’, as L. puts it, is due solely to a surge of blood into the vessels of the conjunctiva in front of the eyeball, or at most also into the circular system of vessels in the outer coat of the eye around the cornea. [H.]

+ ill. 29.

35) In his description of the cornea of an ox, L. here mentions ‘clear or transparent fibres’, many of which he declares to be blood-vessels, but so thin ‘that they could not carry globules of blood’. He identifies these ‘vessels’ with those which in the human eye ‘are stretched so much’ (when we rub our eyes with our hands) ‘that globules of blood that make the blood red can enter them’. In view of the absence of blood-vessels in a normal cornea, we are led to suspect that the subject of L.'s observations was a diseased cornea in which vessels had developed, or that his investigations pertain to marginal sections of the cornea and, possibly, also to adjacent parts of conjunctiva and episclera, although this is not clearly indicated. Should the latter alternative represent the true facts, we should have a striking resemblance to what was observed, drawn, also photographed and designated as ‘water veins’ by Ascher in Germany and, recently in our country, by S. de Vries. In that event, L. would be entitled to recognition as the discoverer of these veins. [Z.]

[p. 238]

en andere deelen van ons lighaam, niet in haar rust sijn, dan dat deselvige⁵⁴⁾ hellen, na de figuer die sij hadden doen wij nog in smoeders lighaam waren, als voor desen geseijt⁵⁵⁾, soo ist ook met de oog deksels, die in geen rust en sijn, dan dat⁵⁶⁾ de oogen toe sijn, en hier om konnen wij de oog deksels niet lang open houden, dan met gewelt; en om dat deselvige niet moede soude werden, slaan wij die (selfs buijten ons weten) veel maal in een ure toe: Ook mede beeld ik mijn vast in dat wanneer wij onse Oog deksels op slaan, dat wij eenige klierkens en kleijne vaatgens, die de dunste materie van het bloet in haar hebben, soo danig konnen drukken, dat daar door gaans nieuwe vogtigheijt uijt sijpelt, waar door het Hoorn-vlies van onse oogen ook continueel nat gehouden wert. Ja ik heb lieden gesien, die met aan dagt toe hoorden, en egter haar oog deksels (na mijn calculatie) wel 6000. maal in een ure⁺ toe sloegen, daar andere daar nevens staande ontrent 2000. maal haar oog-deksels toe sloegen,⁵⁷⁾ ook mede is mijn en andere t'mijnen huijse menigmaal te vooren gekomen, dat als wij door

54) A. en B. hebben: ‘dan wanneer deselvige’.

55) Zie den brief van 3 Maart 1682 (Alle de Brieven III. blz. 392-394).

56) Dat - wanneer.

+ Het knippen met de oogleden.

57) L.'s zelfcritiek heeft hem blijkbaar er toe genoopt, deze hem onwaarschijnlijk hoog lijkende getallen in den druk weg te laten. A. en B. hebben: ‘en egter haar oogdeksels ongemeen veelmaal in een uyre toesloegen, daer andere nevens staande ontrent twe-derde maal minder haar oog-deksels toesloegen’.
Het onwillekeurig knippen met de ogen wordt veroorzaakt door prikkels op het hoornvlies en het bindvlies van den oogbol; ook prikkels van het netvlies uitgaande kunnen knippen veroorzaken. Uitdroging, prikkelende dampen of gassen (CO₂, tabaksrook), scherpe of sterk intermitterende verlichting moeten hier genoemd worden. De frequentie waarmede iemand in een bepaalde omgeving zal knippen, hangt af van de sterkte der daar werkende prikkels en van individuele factoren. Wat nu L.'s mededeling aangaat, is het jammer, dat hij niet opgeeft, hoe hij zijn ‘calculatie’ heeft gemaakt, dus gedurende hoe langen tijd hij zijn observaties heeft verricht, en hoeveel lidslagen hij in een bepaald aantal minuten heeft geteld. Volgens deze opgave maakt één persoon 6000 lidslagen per uur en een andere 2000 in dezelfde omstandigheden; dan verkrijgt men dus 100, resp. 33,3 per minuut. In het eerste geval zou de duur van een enkelen lidslag 0,6 sec, in het tweede 1,8 secunde geweest zijn, het interval tussen twee slagen meegerekend. Deze getallen liggen geheel binnen de normale grenzen. Als maximale knipfrequentie wordt in de literatuur opgegeven 2 per 1 secunde, dus 0,5 secunde per lidslag, maar gewoonlijk neemt de frequentie na enigen tijd af. [v.R.]

[p. 239]

other parts of our body are not at rest unless they approximate the position that they had when still in our mother's body (as I have said before³⁶⁾) so also our eye-lids are only at rest when our eyes are closed; consequently we cannot keep our eye-lids open for a long time, except by force; and to prevent their becoming tired we shut them many times in an hour (even without being aware of it). It is also my firm opinion, that, when we shut our eye-lids, we can press certain little glands and vessels, containing the thinnest substance of the blood, so as to cause a new liquid to ooze from them, by means of which the cornea of our eyes⁺ is constantly kept moist. Nay, I have seen people who, while listening attentively, yet shut their eye-lids (according to my calculation) at least 6000 times in an hour, while others standing near them closed theirs about 2000 times³⁷⁾. It has also frequently happened to me and to others at my house, when looking through

36) See letter of 3 March 1682 (Collected Letters, III, pp. 393-395).

+ Blinking.

37) Apparently, under the compulsion of his vigilant self-criticism, L. was loath to allow what seemed to him improbably high figures to appear in print, for A and B's version reads: ‘...yet shut their eyelids with extraordinary frequency in an hour, while others standing beside them closed their eyelids with about two-thirds of that frequency’.
Involuntary blinking is caused by stimuli acting upon the cornea and the conjunctiva and also by stimuli proceeding from the retina. Dryness, irritating vapours or gases (CO₂, tobacco smoke), glaring or abnormally intermittent illumination, should be mentioned in this context. The frequency of blinking in any given circumstances depends upon the impinging stimuli or irritants and upon individual factors. As to L.'s statement, it is to be regretted that he does not tell us how he made his ‘calculation’; that is to say, how long he pursued his observations and how many flickers of the eye-lids he counted in a certain number of minutes. According to what he says above, one person blinked 6000 times in an hour and another 2000 times under identical conditions, which gives us 100 and 33.3 closings and openings of the eye-lids per minute respectively. In the former case a single blink would have lasted 0.6 second; in the latter, 1.8 second, including the interval between two blinkings. These figures are quite within the normal limits. The literature records two blinkings per second as the maximum frequency, hence 0.5 second for each flicker, but as a rule the frequency diminishes after a time. [v.R.]

[p. 240]

⁺een microscope⁵⁸⁾ ons verscheijde kleijne globulen sien te vooren komen, die ik mijn sekerlijk in beelde dat buijten de vaatgens en striemen gestooten waren,⁵⁹⁾ waar uijt dat het vlies van het oog bestaat, welke uijt gestooten, en nogtans tusschen het hoorn-vlies in leggende globulen, met de minste beweginge vanden Oog appel sig vertoonen, als of deselvige een groote beweginge hadden en veele wel sweeren souden dat sij levende dieren sagen: Maar soo men seer naeuwkeurige daar op agt neemt, soo sal men bevinden, dat de geseijde globulen de distantie die de eene van de andere heeft, niet en verandert, hoe lange men daar ook het oog op hout; Maar schijnen alleen haar te verplaatsen,⁶⁰⁾ en so na om hoog als na om laag te gaan, en dat alleen door de beweging (als hier boven geseijt) van het oog, maar wanneer wij op een andere dag seer naeuw toe sien, na de verhaalde globulen, soo sullen deselve veel tijts weg sijn, dog wel andere nieuwe haar openbaaren, die een gans andere distantie en beweginge in't oog maken. en dit geloof ik sijn de geimagineerde dierkens ofte beweginge die eenige seggen te sien in water dat eerst gekookt is, ende die houden voor die dierkens, die ik seg seer distinct te sien, Maar tis sulke te vergeven sij weten niet beter.

Na dat ik in den jare 1673.⁶¹⁾ aan den Heer Oldenburg Sar⁶²⁾ heb geschreven, dat de materie die ons bloet root maakt, bestond uijt globulen, heb ik gaan examineren, het bloet van Ossen, schapen⁺ en konijnen, en gesien datter geen verschil inde grootheijt tusschen de globulen, van het bloet vande verhaalde Dieren en Menschen was. Soo dat ik alsdoen mijn selven in beelde, dat de materie van alle het bloet, die het bloet root maakt, globulen waren. Maar na dat ik het bloet van salm, kabbeljaeuw, kik-vorssen enz. heb

+ Mouches volantes.

58) Men voege hier het woord ‘sien’ in. [M.]

59) Waarschijnlijk beschrijft L. hier ‘mouches volantes’. [v.R.]

60) A. en B. hebben: ‘Maar so men seer naaukeurig daar op agt neemt so sal men bevinden, dat de geseijde globulen, in de distantie die de eene van de andere heeft niet en veranderen, hoe lange men daar ook het oog ophoud, maar schijnen alleen haar gelijkelijk te verplaatsen’.

61) Waarschijnlijk heeft L. sich in het jaartal vergist. Het zou kunnen zijn, dat hij reeds in den verloren geraakten brief van 8 Nov. 1673 over de ‘klootgens’ in het bloed heeft gesproken, doch waarschijnlijk is dit niet, daar men den indruk krijgt uit den brief van 7 April 1674 alsof L. hier voor het eerst aan Oldenburg over dit onderwerp schrijft (l.c. I, blz. 74). [M.]

62) A. en B. hebben: ‘Oldenburg Sal: ged:’.

+ Erythrocyten van verschillende dieren.

[p. 241]

⁺a microscope that we saw several little globules coming before our eyes. I firmly believed that these were thrust out from the vessels and filaments composing the tunic of the eye³⁸⁾. These globules, though thrust out yet lying in the cornea, will appear after the slightest movement of the eye-ball, and seem to move about rapidly so that many would swear that they saw living animals. But when one observes them very accurately it becomes evident that the said globules do not change the distance between them, however long one keeps his eye upon them; but they only seem to shift their places³⁹⁾ and to go up and down, and this only (as said above) by the motion of the eye. When, however, on another day we look very intently for the said globules, they will mostly be absent, though others, new ones, will show themselves that have a quite different distance and move differently in the eye. And I believe these are the animalcules or the stir that some pretend to see in boiled water and take for the animalcules which I maintain I can distinctly see. But let us forgive them: they know no better.

After writing in the year of our Lord 1673⁴⁰⁾ to Mr. Oldenburg of blessed memory, that the matter colouring our blood red⁺ consists of globules, I set myself to examining the blood of oxen, sheep and rabbits, and found that there is no difference in size between the globules in the blood of human beings and the said animals. As a result I imagined that the matter of all blood that colours the blood red, consists of globules. But after inspecting the blood of salmon, cod, frogs, etc., and finding that the matter

+ ‘Mouches volantes’.

38) L. is here probably describing ‘mouches volantes’ in the eye. [v.R.]

39) A and B's version is: ‘But if one observes them very attentively, it will be found that the distance between the said globules does not change, however long one watches them, but that they appear to move in unison’.

40) L. probably made a mistake in the year. It is just possible that he had mentioned the ‘globules’ in blood in the lost letter of8 November 1673, but it is not likely, as the impression received from the letter of 7 April 1674 is that L. is there writing to Oldenburg for the first time on this subject (l.c. I, p. 75). [M.]

+ Erythrocytes of different animals.

[p. 242]

gesien, en daar in bevonden, dat de materie die het bloet root maakt, uijt ovaale platte deeltgens bestond, als ik voor desen⁺ geseijt heb, heb ik gaan onder soeken het bloet van verscheijde vogelen, en heb mede gesien dat inde selvige de materie die het root maakt, mede uijt geen andere deelen en bestaat, als uijt soo danige platte deeltgens, als ik geseijt heb dat het bloet van visschen bestaat,⁶³⁾ soo dat ik nu geen andere gedagten hebbe, of alle visschen, vogelen, en dieren, die haar int water onthouden, bestaat de roode materie van het bloet uijt geen andere figueren als uijt platte ovale deeltgens, en wanneer ik in toe komende int bloet van eenig gevogelte, of visschen, geen platte ovale deeltgens en kome te sien, sal ik UEd: daar van advertentie⁶⁴⁾ geven.

⁺Ik heb voor desen geschreven van het maaksel vande aderen ende onder anderen vande bloet aderen vande kik-vors.⁶⁵⁾ Jk kan niet na laten te seggen, dat mij in verscheijde observatien die ik gedaan heb ontrent het onstarke vlies (dat sijn begin of maaksel heeft uijt de gesigt senuwe van binnen inde holligheijt van het oog welk vlies de glasagtige vogtigheijt als omvangt) soo danige bloetvaaten sijn te vooren gekomen, dat ik door de rok of menbrane, die de bloet ader maakte, de globulen bloet soo naakt sag, als of het bloet buijten sijn vaaten had gelegen.⁶⁶⁾ Ja ik sag seer distinct de separate globulen van een hoogte langsaam na een laagte sakken, dit dede mijn een bloet aderken een weijnig dikker als een hair van mijn hooft, van het geseijde vlies separeren, en wanneer ik het bloet uijt het selvige hadde gestreken, spoude of scheurde ik de menbrane die de ader maakte van een, en sag alsdoen naakter als voor desen, de seer dunne menigvuldige draatgens en striemkens, waar uijt het bloet-vaatge was gemaakt. Vorders bestond voor soo veel ik konde oordelen de meeste starkte van het vliesje uijt de bloet-vaatgens, die in een seer groote menigte haar in soo veel takjens verspreijde, dat de meeste wegens haar dunte geen couluer en hadden, en 't was ook te verwonderen hoe uijt soo weijnige bloet aderkens, soo een menigte van takjens quamen. daar en boven soude men moeten oordelen, dat de

+ afb. 30.

63) Zie den brief van 3 Maart 1682 (l.c. III. blz. 404).

64) Advertentie - bericht.

+ Wand van de ader langs de oogzenuw.

65) Zie den brief van 16 Juli 1683, blz. 72-74.

66) L. beschrijft heel juist deze retina en de daarin voorkomende bloedvaten,⁺ inzonderheid de onzichtbaarheid (doordat ze doorschijnend zijn) der vaatwanden. [Z.]

+ afb. 31 en 32.

[p. 243]

which makes the blood red, consists of flat, oval particles - as mentioned before - I set myself to examine the blood of various⁺ birds and then found that the matter in them that makes the blood red also consists of no other parts than flat particles such as I have said the blood of fishes consists of⁴¹⁾. Consequently I can now but think that the red matter of the blood in all fishes, birds and animals that live in water, consists of no other figures than flat, oval particles. And if in future I shall not find flat, oval particles in the blood of any birds or fishes, I shall inform you of it.

⁺Before now I have written about the structure of veins, among others about those of the frog⁴²⁾. I cannot omit saying what follows. In the course of several observations made by me on the feeble membrane which has its beginning or origin in the optic nerve inside the cavity of the eye and which as it were encompasses the vitreous humour, I saw such blood-vessels, that I could discern through the tunic or membrane forming the artery, the blood-globules as distinctly as if the blood had lain outside its vessels⁴³⁾. Nay, I quite distinctly saw the separate globules dropping slowly down. This induced me to separate from the said membrane a little vein slightly thicker than a hair from my head; and after having softly pressed the blood from it, I split or tore the membrane forming the vein open and then saw more distinctly than before, the very thin and numerous fibres and filaments of which the vein is composed. For the rest, as far as I could judge, the strongest part of the film consisted of the blood-vessels, which spread abundantly in so many ramifications that most of them, owing to their thinness, had no colour, and it was astonishing to see how so many branches could come out of so few veins. Besides one would be inclined to think that most of the parts that compose the

+ ill. 30.

41) See letter of 3 March 1682, l.c. III, p. 405.

+ The wall of the vein along the optic nerve.

42) See letter of 16 July 1683, pp. 73-75.

43) This is a very accurate description of this retina and its blood-vessels,⁺ especially as to the invisibility (owing to transparency) of the vascular walls. [Z.]

+ ills. 31 and 32.

[p. 244]

meeste deelen, die het verdere vlies uijt maakten globulen waren, die aan de aderkens vast waren. Maar als ik deselvige nader examineerde bevond ik dat de meeste deeltgens wel 3. á. 4. maal langer als dik waren, en hoe menige observatien ik daar ontrent hebbe gedaan soo heb ik het regte maaksel, mijn niet konnen versekeren, maar het naaste⁶⁷⁾ dat ik daar van oordeelde,⁶⁸⁾ dat was, dat de verhaalde lange deeltgens, een lighaam uijt maakten, dat de gedaante hadde van onse vis-netten, het verdere gedeelte van het vlies bestond, uijt een over groote menigte van globulen.

⁺Ik heb van een swarte Moorinne die ontrent 13. jaar out was, op verscheijde plaatsen van haar armen, met een subtijl instrumentge het opperste huijtge af genomen,⁶⁹⁾ ende door gaans gesien dat het selvige uijt geen andere deelen en bestond, dan uijt schobbetgens,⁷⁰⁾ mede over malkanderen leggende, als ik van mijn huijt hebbe geseijt. Dog de schobbetgens en waren soo groot niet, als de schobbetgens waar uijt mijn opperste huijt bestaat,⁷¹⁾ waar van ik de oorsaak mijn selven in beelde te sijn, om dat de Moorinne na haar jaren niet groot van persoon was, en daar beneffens dat een kleijn kint soo veel schobbens op sijn lighaam heeft, als wanneer het vol wassen is, en dat soo als het lighaam in groote toe neemt, dat naar advenant de schobbens in groote toe nemen, want dit staat bij mij vast, dat schoon een Baars, Brasem, Snoek, Cabbeljaeuw enz: niet langer sijn als een lit van een vinger, ja kleijnder, egter⁷²⁾ haar lighamen met soo veel schobbens, sijn beset, dan wanneer deselvige grooter sijn geworden.⁷³⁾ Dese schobbetgens vande Moorinne voor mijn microscope brengende, bevond ik

67) Het naaste - het meest voor de hand liggende.

68) Oordeelde - vaststelde.

+ Huid morin.

69) Reeds in zijn brief van 5 Oct. 1677 (l.c. II. blz. 238) beloofde L. aan Oldenburg, op diens verzoek, de huid van ‘negers’ en ‘Mooren’ te observeren, zodra de gelegenheid zich daartoe voordeed. [M.]

70) Dese ‘schobbetgens’ zijn de verhoornde cellen van de hoornlaag van de opperhuid. Zie den brief van 17 Sept. 1683, aant. 83, blz. 144. [H.]

71) Wij maten voor de hoorncellen van een kind van 6 jaar de afmetingen van 30-50 µ tegen dezelfde maat van die van een volwassene. [H.]

72) Egter - niettemin.

73) De analogie die L. stelt tussen huidschilfers van den mens en de schubben van een vis, is naar de tegenwoordige inzichten onjuist. Zie aant. 83 bij den brief van 17 Sept. 1683, blz. 144. De schubben of schilfers van de menselijke huid zijn min of meer toevallig samenhangende complexen van verhoornde cellen. Een vaste maat is daarvoor niet te geven. Voor de visschubben, die welomschreven, zelfstandige huidformaties zijn, geldt inderdaad, dat zij bij den groei van het dier ook in grootte toenemen. [H. en B.]

[p. 245]

rest of the membrane, are globules fastened to the veinlets. But on examining them more closely I found that most of the particles were at least 3 or 4 times more long than thick; and in spite of all my observations I have not been able to ascertain the actual structure. But the nearest approach to an opinion was that the aforesaid long particles form a body shaped like our fishing-nets; the remaining part of the membrane consisted of an extraordinary number of globules.

⁺I took from several parts of the arms of a black Moorish girl, about 13 years old, the outer skin with a fine little instrument⁴⁴⁾, and found constantly that it consisted of no other parts than little scales⁴⁵⁾, also lying on top of each other in the manner I have described of my own skin. But the scales were not so large as those of which my epidermis is composed⁴⁶⁾. The cause of this, I imagine, is that the Moorish girl was small for her age and also that a little child has as many scales on its body as when it is full-grown, and that as the body grows in size, so also the scales will increase in size. For of this I am convinced that, although a perch, a bream, a pike, a cod, etc., should not be longer than the phalanx of a finger, nay even shorter, yet their bodies are covered with as many scales as when they have grown larger⁴⁷⁾. Putting these scales of the Moorish girl before my microscope I found

+ The skin of a negro.

44) As far back as in his letter of 5 October 1677 (l.c. II, p. 239) L. had promised Oldenburg, at the latter's request, to examine the skin of ‘Negroes’ and ‘Moors’ as soon as an opportunity offered. [M.]

45) These ‘little scales’ are the corneous cells of the horny layer of the epidermis. See letter of 17 September 1683, note 39, p. 145. [H.]

46) We found for the horn cells of a child six years old 30-50 µ as against the same measure for those of an adult. [H.]

47) The analogy which L. draws between human skin scabs and the scales of fish does not fit the facts according to current views. See p. 145, note 39 to letter of 17 September 1683. The scales or scabs of the human skin are more or less fortuitously connected complexes of corneous cells. There are no known fixed dimensions. It is true that fish scales, which are well-defined, independent skin formations, do increase in size with the growth of the animal. [H.; B.]

[p. 246]

de selvige soo doorschijnende niet als die van mijn huijt, en daar beneffens sag ik, dat de plaats op de Arm waar van ik sekere quantiteit schobbetgens hadde af genomen, egter nog een swarte plek over liet.⁷⁴⁾ Dit siende beelde ik mijn in, dat dese afgenomen schobbetgens, die gene waren, die vande regte huijt al verlaten⁷⁵⁾ waren en die eer lang stonden om af te schilferen, en ik stelde ook vast, datter geen andere redenen en sijn waarom dat de schobbens, die ik nu vande onder leggende schobbetgens als hadde af gescheurt, nog soo naeuw aan een waren vereenigt, door de uijt gedrevene aan een klevende stof, die continueel uijt ons lighaam, tusschen de schobbens wort uijt gestooten: en selfs ook niet alleen die schobbens, die op nieuw gemaakt werden, maar ook de verlatene en nieuw gemaakte aan een doen kleven, en dat het swart dat onder de eerst af genomen schobbetgens sat geen andere deelen waren, als nieuw gemaakte schobbetgens, want als ik verscheijde malen dese laaste schobbetgens vande huijt tragte af te nemen (hoe sagt ik ook daar mede handelde) quam daar een weijnig bloet uijt, dat mijn hinderde. Maar als ik de afschilferende schobbetgens soo als die van de Huijt waren gescheurt besag, daar de selve nog twee dik op malkanderen lagen, vertoonden dan die haar swartagtig; en dit moet ons niet vreemt voor komen, dat de schobbetgens van een Moor, door het microscope geobserveert werdende doorschijnent sijn, en wanneer die op de huijt sijn swart vertoonen. Want laten wij jnkt die seer swart is, in een kleijne seer dunne quantiteit voor een microscope brengen, soo sal den jnkt maar een weijnig donkerder couluer schijnen te hebben als gemeen water, en soo is het ook gelegen, met de swarte sijde stoffen, wanneer wij de dunne sijde draatgens, soo dun als die vande Zijdworm gesponnen sijn, voor het microscope examineren. Die sullen geen swart, maar een donkere couluer, die nog eenigsints doorschijnende is vertoonen.

74) ⁺ Het pigment in de huid ontstaat bij blanke zowel als bij donkere rassen in de onderste lagen van de opperhuid. In de hoger gelegen lagen komt bij het blanke ras, behoudens tijdelijk na sterken zonnebrand, geen pigment meer voor. Bij de gepigmenteerde rassen kan een deel van het pigment in de bovenste lagen aanwezig blijven. Terecht concludeert L. uit zijn waarneming, dat het pigment in de diepere huidlagen ontstaat. [H.]

+ afb. 33.

75) Verlaten - uitgestoten. Regte huijt - lederhuid, cutis vera. Zie ook G. Blasius Ontleeding des Menschelijken lichaems (1675) die onderscheid maakt tussen de huid en de opperhuid, welke laatste ‘zonder leven en gevoel’ is (blz. 1). [M.]

[p. 247]

them to be not as transparent as those of my skin; and I also saw that the place of the arm from which I had taken some scales still showed a black spot⁴⁸⁾. Seeing this I fancied that the scales I had taken off were those which had already become detached from the true skin⁴⁹⁾ and which would soon come off. I also concluded that the only reason why the scales I had now torn off from the underlying scales still so closely stuck together is that a sticky substance is continually pushed from our body in between the scales, a substance which not only makes the newly formed scales stick together, but also the cast off ones and the newly formed ones, and that the black substance under the removed scales only consisted of newly formed scales, for, when I tried several times to remove those scales from the skin, a little blood would come, which hindered me; and this in spite of the care I took. But on examining the scales which were coming off and had been taken by me from the skin, they showed black when they lay two on top of each other; nor should we be astonished when a Moor's scales are transparent when seen through a microscope and black when on the skin. For if we put a small quantity of very black ink, spread very thin, before a microscope, the ink will have a colour only slightly darker than ordinary water; so also in the case of black silk stuffs when we examine the thin threads - as thin as when spun by the silk-worm - before a microscope. These will not show a black but merely a dark colour, which is yet slightly transparent.

48) ⁺ Both in white and coloured races the pigment is formed in the lowest layer of the epidermis. Except temporarily, after considerable sunburn, pigment does not occur in the higher layers in whites. Some of the pigment may remain present in the top layers of pigmented races. L. rightly concludes from his observations that the pigment originates in the deeper layers of the skin. [H.]

+ ill. 33.

49) See G. Blasius, Ontleeding des Menschelijken lichaems (1675), who makes a distinction between the skin (cutis) and the epidermis (cuticula), the latter being ‘without life and without sensation’ (page 1). [M.]

[p. 248]

Dog veel deeltgens op malkanderen leggende, schoon deselvige niet al te swart en sijn, sijn egter in ons oog swart. Maar ik heb mijn selven nog meer konnen voldoen, dat het swart wesen vande Mooren alleen veroorsaakt werd, door de swarte schobbens, als ik dagt op onse eerst geboren kinderen, die meest alle root sijn als sij ter wereld komen, als wanneer op haar huijtge nog geen, of maar het begintsel vande schobbetgens sijn gegroeijt,⁷⁶⁾ waar door het rood vlees en bloet door schijnt, en soo ist ook gelegen met de Mooren haar eerst geboore kinderen. alleen met dit onderscheijt, dat de Mooren kinderen een weijnig bruijnder⁷⁷⁾ rood sijn als onse kinderen, en ik stel ook vast, dat gelijk als onse kinderen, door het groeijen vande seer door schijnende schobbetgens wit werden, dat insgelijks de kinderen vande Mooren, door het groeijen vande schobbetgens swart werden. De meeste swarigheijt die mijn ontrent de opperste huijt vande Mooren voor quam, dat was, dat van binnen inde Handen, en onder de voeten, de op een leggende schobbetgens (anders eelt geseijt) door gaans wit agtig waren. Maar sekere oude Juffr binnen onse stad woonende, bij wien de groot moeder vande verhaalde Moorinne slaafinne in Brasil hadde geweest seijde mij dat dese Moorinne uijt angoolse⁷⁸⁾ ouders was voort gekomen en dat schoon alle de Mooren root ter werelt komen, en kort daar aan in swartheijt⁷⁹⁾ toenemen, dat egter nog de handen van binnen nog onder de voeten niet swart werden, maar soo danigen witten⁸⁰⁾ couluer aan nemen, die deselvige hebben als sij out sijn. Hier uijt beelde ik mijn dan in, dat de schobbetgens onder de voeten, en van binnen inde Handen, uijt door schijnender schobbetgens bestaan. Jk weet wel datter veele Menschen in ons lant sijn (en 't is mijn ook menigmaal te vooren gekomen) die geen ander gevoelen hebben, als dat de Mooren alleen swart werden, door het lighaam te bestrijken met

76) Hier blijkt, dat L. - trouwens zeer begrijpelijk - nog geen inzicht heeft in het feit, dat de huid uit levende cellen (‘schubjes’) bestaat. [H.]

77) Bruijnder - donkerder.

78) Angola is thans een Portugese kolonie aan de Westkust van Afrika. De inlandse bevolking (‘Negros’) vormde in de 16de eeuw een machtig koninkrijk, bestaande uit Bantoenegers. De Portugees Diego Cāo ontdekte deze kuststreken aan den mond van den Congo (1482-1484). In 1640 en 1648 bezetten de Nederlanders echter enkele dezer havens en tot in de 19de eeuw werd daar een levendige slavenhandel gedreven. [P.]

79) A. en B. hebben: ‘swartagtigheijd’.

80) A. en B. hebben: ‘witter’.

[p. 249]

But many particles lying on top of each other appear black to us, though they are not very black. But I could satisfy myself even better and became convinced that the black colour of the Moors is caused only by the black scales, when I thought of our newly-born children, most of which are red when they come into the world. Then no scales or merely the rudiments of scales have grown on their tender skin⁵⁰⁾, through which the red flesh and the blood are visible. And so also with the Moors' newly-born children; only, there is this difference that the Moorish children are a little darker red than our children; and I also conclude that just as our children become white owing to the growth of the very transparent scales, so also the children of Moors become black owing to the growth of the scales. The greatest difficulty I met in the case of the epidermis of Moors was the fact that the super-imposed scales (otherwise called callus) on the inside of the hands and feet, were always whitish. But a certain old lady of this town to whom the grandmother of this Moorish girl had been a slave in Brazil, told me that this Moorish woman was the child of parents from Angola⁵¹⁾, and that although all Moors come red into this world and shortly after become darker, yet the inside of their hands and the soles of their feet do not become black, but take the white⁵²⁾ colour which they have as they grow old. From this I concluded that the scales on the inside of their hands and on the soles of their feet are more transparent. I know quite well that there are many people in our country (as I have often experienced) who are firmly convinced that the Moors become black merely

50) This shows that L., comprehensibly enough, was not aware that the skin consists of living cells (‘little scales’). [H.]

51) Angola is at present a Portuguese Colony on the West Coast of Africa. In the 16th century the natives (‘Negroes’) formed a powerful kingdom peopled by Bantu Negroes. A Portuguese, Diego Cāo, discovered (1482-1484) this coastal district at the mouth of the Congo. In 1640 and 1648, however, the Dutch occupied some of these harbours and a lively slave trade flourished there right up to the 19th century. [P.]

52) A and B have ‘whiter’.

[p. 250]

seekere Olij, want sij seggen, de kinderen sijn rood als sij ter wereld komen, gelijk onse kinderen. Maar soo onmogelijk als 't is dat men de wol of het hair op het levende lighaam van een schaap paart of ander dier, soo danig kan verwen, dat het de couluer behoud, om dat de hairen uijtvallen; soo onmogelijk ist ook, de schobbens die de opperste huijt uijt maken, te verwen, dat deselve swart blijft, om dat die menigmaal af schilfert, gelijk voor desen meermaal is geseijt. Nu soude het ook wel konnen wesen, dat de seer kleijne vaatgens die de schobbetgens vande Mooren maken,⁸¹⁾ eenige bruijnigheijt⁸²⁾ souden aan nemen, waar door de schobbetgens swarter vertoonen, gelijk wij sien, dat inde gesigt senuwe naast het oog vaatgens of striemtgens loopen, die gans swart sijn,⁸³⁾ welke laaste vaatgens jk mijn inbeeld, dat alleen gemaakt sijn, om de swarte menbrane in het Oog te onderhouden of te voeden.⁸⁴⁾

Dit sijn mijn Heer mijne geringe observatien die ik goet gedagt heb, de Hoogh weerdige Heeren leden die vande Co: Soc: mede te deelen. Wat mijne onder stellingen, en conclusien belangt, die beken ik gaarne dat seer onseeker sijn, die men niet moet aan neemen, Maar wil die liever recommanderen gans te verwerpen, en andere stellingen daar van te maken, om alsoo eijntelijk tot de regte geschapene⁸⁵⁾ waarheijt te komen, af brekende. blijve na presentatie van mijn alder onderdanigste dienst, soo aan de Heeren leden vande Co: So: voornoemt als aan UEd:

Wel Edele Heer.

UEdts seer onderdanigen ende
verpligten dienaar
Antoni Leeuwenhoek

den 14^e April 1684.

In Delft.

81) Maken - vormen.

82) ‘Bruijnigheijt’ zou ook ‘donkere kleur’ kunnen betekenen. [H.]

83) Zie den brief van 7 Sept. 1674, l.c. I. blz. 152 en 154.

84) Dat de bindweefseltussenschotten in de gezichtszenuw, al of niet van bloedvaten voorzien, dikwijls zwart gekleurd zijn door pigmentcellen, is een juiste waarneming. [H.]

85) Regte geschapene - zuivere.

[p. 251]

by rubbing their bodies with a certain oil, for they say the children are red when they come into the world, just like our children. But just as it is impossible to dye the world, or the hair on the body of a sheep, a horse, or any other animal so that it retains this colour, because the hair is shed, so also it is impossible to dye the scales forming the epidermis, so as to keep it black, because the scales are constantly shed, as I have said several times. Now it is just possible that the little vessels which form the scales of the Moors may develop a slightly darker colour⁵³⁾ in consequence of which the scales show blacker, in the same way as we can see that vessels or filaments run through the optic nerve near the eye which are quite black⁵⁴⁾, which vessels, I imagine, have only been made to maintain or feed the black membrane of the eye⁵⁵⁾.

These, Sir, are the slight observations which I meant to communicate to the Honourable Fellows of the Royal Society. As for my suppositions and conclusions, I readily own that they are very uncertain and need not be accepted. I would rather recommend you to reject them altogether and propose other theses instead of them, that in the end we may arrive at the very truth. Breaking off this letter after offering my humble services to the Fellows of the Royal Society, aforementioned, as well as to yourself, I remain, dear Sir,

Your obedient, obliged servant,

Antoni Leeuwenhoek.

April 14th 1684, Delft.

53) The actual Dutch word here is ‘brownness’, but, as L. often uses ‘brown’ when he means ‘dark’, the latter would seem to be intended in this instance. [H.]

54) See letter of 7 September 1674, l.c. I, pp. 153 and 155.

55) It is quite true that the partitions between the connective tissue in the optic nerve, whether provided with blood-vessels or not, are often blackened by pigment cells. [H.]

+ afb. 27 en 28.

+ ills. 27 and 28.

+ afb. 29.

+ ill. 29.

+ afb. 31 en 32.

+ ills. 31 and 32.

+ afb. 33.

+ ill. 33.