Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 14

6587. 1643 december 12. Aan W. de Groot.¹

Mi frater,

Videris mihi hinc stare, inde causam dicere. Excusas inimicos de iis super quibus nemo hic eos excusat; me accusas de iis de quibus nemo me hic accusat, nec puto accusabit quisquam extra Hollandos vestros. Non aequum est ut ego aut libertatem meam aut dignitatem aliorum commodis subiiciam.² Inscriptiones tuae ad me honestae sunt, sed sunt qui veniunt ab aliis aliter instituti. De industria res agitur, et Suedi, ad quos hoc pertinet, mihi succensent. Quare rogo in posterum, si urgearis, des literas ad uxorem; postea ego videro quid mihi faciendum sit. Interim velim scire editionibus nostris quid

1 Gedrukt Epist., p. 961 App. no. 682. Antw. op no. 6566, beantw. d. no. 6608.

2 De kwestie betrof het familiare gedrag van de jeugdige ‘touristen’ die Willem de Groot in zijn brief van 21 september (no. 6439) bij zijn broer had aanbevolen. Een van hen was ‘neef’ Jacobus van der Hooge, zoon van de Middelburgse oud-burgemeester Joos van Borssele van der Hooge en Cornelia van der Dussen.

[p. 761]

obstet, ut deliberem quid agendum sit.³ Abit aetas et periculosum est aliquid tale heredibus relinquere.

Filiorum meorum maximus apud Venetos est,⁴ et nescio an quid transacturus sit, exortis novis difficultatibus circa dilectus apud Rhetos et Helvetios. De minimo in magna sumus sollicitudine. Scripsit ad nos 19 Novembris, capta Rothwila, ex castris ad eam urbem. Sed ex eo tempore tot ad Detlingam partim caesi, partim dediti, tot capti ad Memmingam, tot in fuga interfecti, dissipatus omnis exercitus in magna nos tenent formidine.⁵

Forte hae clades Gallos facient ad pacem proniores. Quos adducit vicecomes Turenae⁶ pauciores sunt quam ut supplendae huic cladi sufficiant. Quod seorsim divertunt Davausius et Servianus⁷ id non extra morem est, magnus enim est et huic et illi comitatus. Opipare exceptum gaudeo. Goringius pro rege Angliae clam in urbem venit⁸ praetentandis vadis; mox solenni more intrabit. Offensi fuere parlamentarii, quod in scripto comitis Harcurtii comprehensum esset scire velle quae eos causa ad arma egeri‹n›t, ut ea componi possint ex legibus et moribus antiquis. Id vero minime placet episcoporum eiectoribus.

Tibi obligatissimus frater,
H. Grotius.

3 De zorg voor de uitgave van Grotius' Anthologia Graeca (BG no. 534) en poemata.

4 Op 26 november ontving Grotius het eerste Venetiaanse reisbericht van zijn oudste zoon Cornelis; zie no. 6515.

5 De Frans-Weimarse officier Dirk de Groot had op 19 november zijn vader mededeling gedaan van de belegering en inname van Rottweil (no. 6542). Hoe het hem in die noodlottige dagen van 24 en 25 november was vergaan wist Grotius toen nog niet. Een week later vermoedde hij dat zijn jongste zoon tijdens de slag bij Tuttlingen krijgsgevangen was gemaakt; zie nos. 6599, 6600 en 6606.

6 Maarschalk Henri de La Tour d'Auvergne, burggraaf van Turenne, nam in Duitsland de taken over van de op 24 november te Rottweil gestorven Frans-Weimarse bevelhebber Guébriant.

7 De Franse gevolmachtigden Claude de Mesmes, graaf van Avaux, en Abel Servien, graaf van La Roche-des-Aubiers, gunden elkaar de ereplaats niet. Tijdens de drie dagen durende Haagse welkomstceremoniën toonde de graaf van Avaux zijn ergernis door weg te blijven van de recepties.

8 Deze berichten komen ook voor in Grotius' nieuwsbrieven van 12 december.

Lutetiae, 12 Decembris 1643.

Rogo me commendes uxori. Liberos et amicos saluto. Velim scire an spes sit fore ut recudantur apud vos Parthenius⁹ et Praedestinatus.¹⁰ P. 26, linea 7 Dissertationis alterius de Americanis gentibus explicatius poni velim: ‘Pari modo, id est quaerendo.’¹¹

9 De overweging om in de Republiek een herdruk te laten verzorgen van de door de Parijse drukker Sébastien Cramoisy verzorgde uitgave van de besluiten van het concilie van Constantinopel-Iasi van 1642 onder de titel Parthenii, patriarchae Constantinopolitani decretum synodale super calvinianis dogmatibus, quae in epistola Cyrilli nomine ante annos aliquot edita, falso Graecorum et Orientalium consensu recepta ferebatur ... Nunc primum ex oriente allatum una cum Arsenii Hieromachi epistola Venetias missa, quae praefationis loco praefixa est, ed. Gabriel Cossartius, Parijs 1643.

10 De bronnenpublicatie van Jacques Sirmond S.J., Praedestinatus [sive] praedestinatorum haeresis, et libri S. Augustino temere adscripti refutatio, Parijs 1643. Een herdruk verscheen in 1645; zie no. 6608.

11 Op p. 26, r. 7 e.v. van Grotius' De origine gentium Americanarum dissertatio altera, adversus obtrectatorem (BG no. 731) leest men: ‘Pari modo ad Canarias venere Genuenses anno Christi millesimo trecentesimo quinto’.