Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5512. 1641 december 21. Aan W. de Groot.¹

Mi frater,

Praeter reformatos alios etiam Saravius,² parlamenti antehac Rotomagensis, nunc Parisiensis, consilium meum probat. D. Vossio³ permittendum est, ut sileat, si id rebus suis conducere existimat.

De somnio sultani Turcarum⁴ publicatum aliquid fuit in Germania, multarum inaniarum nutricula. Id Galli non nimis creduli suaviter irrident.

Portesii sacra carmina,⁵ valde egregia, puto et in Batavis reperiri. Alioqui per occasionem liberis mittam. Sunt autem ecclesiae, ubi Gallice canitur, plures, S. Iacobi ad Campos⁶ et aliae vicinae huic suburbio. Sunt et in urbe.

Blaviis noli me plane illigare de Annotatis ad Vetus Testamentum.⁷ Nam dum ille correctorem, qualem nunquam habuit, quaerit, ego forte cum Cramoisiaco transegero. Interim Blavii habebunt de nostro quod agant: de Americanorum origine,⁸ de Lucano,⁹ de poematis.¹⁰ Et nostros Flores ad Ius¹¹ eis mittam, ubi caetera ex meo voto confecerint.

D. Basio,¹² et affini et amico veteri, velim meo nomine perferri omnia, quae ab optimo amico proficisci possunt obsequia et solatia. Evenit ei, quod omnibus exspectandum est, ut suos sepeliant, nisi prius ipsi sepeliantur et eundem luctum aliis praebeant:

κᾷτα δ᾽ ἄχθονται βροτοί

Εἰς γῆν φέροντες γῆν· ἀναγκαίως δ᾽ ἔχει
Βίον θερίστον, ὥστε κάρπιμον στάχυν,
Καὶ τὸν μὲν εἶναι, τὸν δὲ μή¹³

1 Gedrukt Epist., p. 930 App. no. 579. Antw. op no. 5496; beantw. d. no. 5528.

2 Claudius Sarravius (Sarrau) (no. 5516 n. 1) gaf over Grotius' Annotata ad Consultationem Cassandri (BG no. 1165) echter in zijn brieven aan André Rivet een veel minder gunstig oordeel; vgl. H. Bots-P. Leroy (ed.), Corresp. Rivet-Sarrau I, nos. 6-10, p. 20-32.

3 Gerardus Joannes Vossius.

4 Ibrahim, sultan der Ottomanen; zie ook no. 5496 n. 6.

5 De berijmde Psalmvertaling in het Frans van Philippe Desportes (no. 5483 n. 10).

6 Een kerk Saint-Jacques-des-Champs is in de fauxbourg Saint-Germain niet bekend.

7 BG no. 1137; het werk verscheen in 1644 bij Sébastien en Gabriel Cramoisy te Parijs.

8 BG no. 726; de uitgave verscheen bij Blaeu in juli 1642.

9 Grotius' nieuwe aantekeningen bij Lucanus verschenen bij Blaeu in 1643 (BG nos. 430 en 431).

10 De bedoelde uitgave van Grotius' Poemata is niet tot stand gekomen (no. 4995 n. 12).

11 Grotius' Florum sparsio ad Ius Iustinianeum verscheen eind 1642 bij Pelé te Parijs (BG no. 791); een tweede, verbeterde druk verscheen in 1643 bij Blaeu (BG no. 792).

12 De rekenmeester Johan Basius (no. 5380 n. 10) had op 6 december zijn vrouw verloren; zie ook no. 5496.

13 Euripides, Hypsipyle, frg. 757 (ed. Nauck), opgenomen in Grotius' Dicta poetarum quae apud Io. Stobaeum exstant ... MDCXXIII (BG nos. 458-459), p. 449, met ‘θερίζειν’ in plaats van: θεριστόν.

[p. 683]

Illud, quod dicitur de federe Traiectino,¹⁴ mihi incognitum est. Princeps Mauritius et heemradios elegit ex pontificiis et Bredae aliquem semper talem in scabinatu esse voluit.

Airae¹⁵ evenit, quod saepe alibi, ut spes Gallos falleret. Sed hoc damnum abunde pensatum est acquisita arce Monaeci¹⁶ etiam Virgilii carminibus nota.

Quod nuper de Spanhemio¹⁷ scripsi, idem et apertius defendit Mestrezatius,¹⁸ primus ministrorum Carentonensium, in libro contra Mileterium, animas fidelium, postquam e corpore exiere, antequam coelum intrent, perfecte purgari. Nec sane aliter dicere possunt secundum eas, quas dixi, ὑποθέσεις. Velim scire, quid sentiant οἱ δοκοῦντες στῦλοι εἶναι¹⁹ apud vos.

Angliae ordines multum inter se dissident, non sine aulae artibus. Calvini locum expressiorem legisse me memini. Attamen quod de eo dixi satis colligitur ex iis, quae tractat Institutione III, cap. 20 § 19, 21, 22, 23, 24.

Deus te cum matre, uxore, liberis bene servet.

Tibi obligatissimus frater
H. Grotius.

14 De Unie van Utrecht; zie ook no. 5496.

15 Aire had zich op 7 december overgegeven.

16 Monaco was in de nacht van 17 op 18 november in Franse handen overgegaan. De burcht is vermeld bij Vergilius, Aeneis VI, 830.

17 Friedrich Spanheim (no. 5475 n. 10); zie Grotius' brief dd. 15 december, no. 5506.

18 Jean Mestrezat (1592-1657), predikant te Charenton; vgl. Haag, VII, p. 397-401. Tegen Théophile Brachet de la Milletière (no. 5005 n. 10) schreef hij Discours de la grâce, contre les prétendus mérites et la justification par les oeuvres, adressé à M. de La Millitière (Charenton 1638).

19 Paulus, Ad Galatas 2:9.

Lutetiae, 21 Decembris novi cal. 1641.

Librorum de Iure belli ac pacis²⁰ exemplar unum inter caetera incompactum expectabo pro Thuani bibliotheca. Is enim suam formam habet propriam in libris, quos compingi iubet.

20 BG no. 571; de uitgave verscheen bij Blaeu in maart 1642. In de Catalogus Bibliothecae Thuanae a clariss. VV. Petro et Iacobo Puteanis ordine alphabetico primum distributus ..., M.DC.LXXIX, t. I, p. 234, is de editie 1642 van Grotius' werk vermeld.