Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5333. 1641 augustus 24. Aan A. Oxenstierna.¹

Excellentissime et illustrissime domine,

De Conisio et Tarragona nuntios etiamnunc exspectamus. Airae obsessi, qui nunc sunt Galli, imbellem turbam, ne famem accelerarent, eiecere. Hispani vero munimenta castrorum a Gallis relicta augent habentque exercitum prope XX millium; totidem Milleraius,² qui castra Hispanica oppugnare vult et, ut id bene succedat, heri in monasteriis omnibus huius urbis preces ad Deum fusae. Breszaeus marescallus³ agmen minus ad Peronam habet speciemque praefert intraturi in Belgicam ex ea parte. Aliud agmen in Lotharingia est, in quo et Germanus eques ad repellendum ducem Carolum,⁴ si eo ingruat, aut etiam ad recuperandum Barrum et loca alia ipsius praesidiis insessa. Airae timeri video a vi primum hostili et, si ea non satis proficiat, tandem a fame. De Insulis aut Duaco obsidendis sermones sunt. Sed nisi Airam rex pro derelicto habere velit, non poterit tale quid nunc aggredi, quanquam et nobilitatem Picardicam et multos voluntarios penes se habet.

Dux Guisius in Hispanico exercitu est ut marescallus caesarianae militiae supra Lamboium.⁵ Est cum eo et Elboevius.⁶ Comes Suessionensis vulnus lethale ab aliquo regiorum an suorum acceperit, dubitari video. Convenerat, ut ipse summum imperium haberet, nisi adesset cardinalis Hispanus. Is autem cardinalis cessurum se dixerat regis Galliae fratri,⁷ si is pro eadem causa arma sumeret.

Ut princeps Arausionensis adhuc magni aliquid suscipiat, rex ad eum misit extraordinariae liberalitatis D francorum millia.

Dux Longovillanus ad principem Thomam scripsit. Offerre ei creditur dignitates, quas habuit comes Suessionensis, sed puto vix esse, ut is ab Hispano, cui per tam multos nexus illigatus est, abstrahatur.

Castilionaeus⁸ aegrotat. Dux Carolus quasdam turmas et cohortem ad Barrum reliquit, reliquum militis eius inter Montes et Valentinianas est. Galli hostilia in subditos eius coepere captis pecoribus. In Alsatia locisque ad Rhenum messis in horrea reducta est. Gillo Hasius⁹

1 Copie Dresden, Sächs. Landesbibl., C 61, 40; copie Leipzig, UB, ms. 2633, f. 93. Gedrukt Oxenst. Skrifter 2. afd., IV, p. 151 no. 390.

2 Charles de La Porte, hertog van La Meilleraye (no. 5101 n. 7).

3 Urbain de Maillé, markies van Brezé, maarschalk van Frankrijk (no. 5142 n. 16).

4 Karel IV, hertog van Lotharingen.

5 Wilhelm, baron van Lamboy (no. 5005 n. 12).

6 Charles II de Lorraine, hertog van Elboeuf (no. 5205 n. 8).

7 Gaston d'Orléans.

8 Gaspard de Coligny, hertog van Châtillon (no. 5119 n. 3).

9 Gilles de Haes, Vlaming in keizerlijke dienst (no. 5041 n. 20).

[p. 470]

cum suo milite ad Philippiburgum est. In illis ad Rhenum locis certatur utrinque pecorum raptu. Praeterea comes Susae¹⁰ commeatus quosdam cepit venientes a Vesontione occisis custodibus et ad Pfulendorfium turma quaedam caesa est caesarianorum.

Audimus imperatoris artibus in diversa distrahi legatos Anglum et Danum;¹¹ totum vere negotium Palatinum prolatari et parari legationem in Angliam.¹²

Archiepiscopus¹³ in carcere salutatur adhuc et bene valet ac sperat. Qui in parlamento episcopos eiectos vellent, ipsi de nova gubernationis ecclesiasticae forma constituenda mirum quantis modis inter se dissident.

Deus [etc.]

XIV/XXIV Augusti MDCXLI.

Milleraii exercitus ad Blangium est duabus ab Hesdino leucis. Qui Airae obsidentur, opus coronatum novum fecere ad suam tutelam. Obsessores vero ad castrorum tutelam tria castella senis machinis armata. Recepere Galli pontem Aventinum apud Insulas et, ut audimus, in Lotharingiae partibus Barrum, Pontem Mousoni, Nomeniacum.

Regi Britanniae ad iter Scoticum comes erit elector Palatinus.¹⁴ Papa fines suos contra regnum Neapolitanum auget praesidiis. Rex Hispaniae quindecim milliones lucratus aucto nummorum minutiorum pretio. Parat contra Portugalliam quatuor exercitus.

10 Gaspard de Champagne, graaf van La Suze (no. 5331 n. 9).

11 Sir Thomas Roe (no. 5143 n. 7) en Corfits Ulfeldt (no. 5085 n. 17), resp. Engels en Deens extraordinaris ambassadeur te Regensburg.

12 Franz Paul, vrijheer van Lisola (no. 5323 n. 16).

13 William Laud, aartsbisschop van Canterbury.

14 Karl Ludwig van de Palts.

Bovenaan de brief in de copie te Leipzig: Argumentum. Airae obsidio et expeditionis Belgicae status. Hispanorum consilia fovendae rebellionis et ornandi muneribus male contentos principes. Varia nova.