Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

[p. 292]

5188. 1641 mei 18. Aan W. de Groot.¹

Mi frater,

Gratias ago, quod in editionibus meorum curare vis, ut observetur ordo mihi destinatus.² Accepi postrema Iohannis, de Antichristo et de Operibus ac fide. Errata transmisi. Error ille a Blavianis commissus operis, de quo scribitis tu et Vergoesius,³ vereor, ne arcani consilii aliquid tegat. Nunquam id facturus fuisset Blavius, nisi exemplum de Annotatis in Iure belli ac pacis⁴ ante tempus ei tradidisset Vossius. Faciendum est quod fieri poterit, ut prodeat opus et ut quatuor accessiones avelli nequeant. Unam adhuc additiunculam ad Appendicem mitto ad Vergoesium.

De Petro quod scripseram,⁵ hanc habebat causam, quod neminem puto Delphis ad reipublicae partem aliquam admitti, qui non remonstrantium coetus deserat. Id autem facere honoris causa, ubi eum coetum caeteris meliorem iudices, non est viri pii. Deinde ego eum hominem pigrum et parvi profectus in vastissimo iuris studio ad munus adsessoris fungendum idoneum non iudico. De matrimonio quae sint cogitanda, vos nostis melius. Graswinckelio et Vergoesiae⁶ felices opto nuptias.

Hic res Sedanensis nos cruciat. Bapalmam Galli obsident. Vidit me Windenbanchius,⁷ vir magni iudicii. Exspectamus tria ex Anglia: iudicium de praefecto Hiberniae, de archiepiscopo⁸ et de transvectione pactae iuvenis Arausionensis.⁹

In Portugallia coniuratum fuit in novum regem.¹⁰ Undecim ex proceribus supplicio affecti. In Catalania a Motta Odincurtio¹¹ caesi octingenti.

Eporedia¹² in Italia an adhuc obsideatur, incertum est. Princeps enim Thomas prope castra posuit. Fossanum frustra a Sabaudo cardinali tentatum. Ruscinonensi comitatui famem facit archiepiscopus Burdegalensis.¹³ Rex Galliae ad sui tutelam exercitum habebit ad Laodunum. Suppetiae mittuntur Pedemontano exercitui et alteri, qui sub duce Carolo et Halerio¹⁴

1 Gedrukt Epist., p. 920 App. no. 547; de alinea ‘De Petro ... non iudico’ alleen gedrukt Clavis Epist. Antw. op no. 5172; beantw. d. no. 5200.

2 Grotius had de volgorde waarin zijn overige werken moesten worden uitgegeven nog eens genoemd in zijn brief van 27 april, no. 5159. Ter perse waren thans zijn Annotationes in libros Evangeliorum (BG no. 1135) met de daarachter opgenomen traktaten Commentatio de Antichristo, Explicatio de fide et operibus, Explicatio Decalogi en Appendix de Antichristo (BG resp. nos. 1102, 1111, 1118 en 1129).

3 Vermoedelijk Willem van der Goes (no. 4995 n. 15), wiens correspondentie met Grotius van 1641 ontbreekt. Zie ook Willems brief, no. 5172.

4 BG no. 571; zie over de drukkerskopij van het werk supra no. 5120 n. 5.

5 De vrijage van Grotius' tweede zoon Pieter bood deze het vooruitzicht op een ambt in Delft; zie ook infra no. 5200. De kwestie is waarschijnlijk uitvoeriger aan de orde geweest in de correspondentie van Maria van Reigersberch met Willem.

6 Mr. Simon Graswinckel en Agatha van der Goes (no. 5172 n. 10).

7 Sir Francis Windebank (no. 4994 n. 3) was in december 1640 naar Frankrijk uitgeweken.

8 Thomas Wentworth, graaf van Strafford, en William Laud, aartsbisschop van Canterbury.

9 Willem II was op 12 mei 1641 in Engeland in het huwelijk getreden; Mary Stuart, de ‘Princess Royal’, kwam pas in maart 1642 naar de Republiek.

10 Dit bericht moet berusten op valse geruchten. Een samenzwering tegen Jan IV vóór die van juli 1641 is in de Portugese geschiedenis niet geboekstaafd.

11 Philippe, graaf van La Mothe-Houdancourt (no. 5060 n. 16).

12 Ivrea in Piemonte.

13 Henri d'Escoubleau de Sourdis, aartsbisschop van Bordeaux (no. 5121 n. 27).

14 Karel IV, hertog van Lotharingen, en François de l'Hospital, sieur du Hallier (no. 5083 n. 25).

[p. 293]

ad quindecim millia nunc facit, Erlacho¹⁵ etiam aliquid. Rex edicto¹⁶ vetuit pecora extra regnum ferri; item instrumenta et iumenta ruris in debitum privatum aut fiscale capi.

Tibi obligatissimus frater
H. Grotius.

15 Johann Ludwig von Erlach, goeverneur van Breisach (no. 4994 n. 15).

16 Zie no. 5187 n. 9.

18 Maii 1641.

Scripsit uxor ad te de titulo mihi dato in epistolis Spiringii.¹⁷ Fieri potest, ut error sit scribae Germani, qui Excellentiae titulum sumunt pro titulo doctoris. Sed hic est titulus principum.

Venit ad notitiam meam facti species, quam mitto.¹⁸ Ea tangit senatorem quendam Stockholmiae ac proinde Suediam aliquo modo. An in eo negotio quiescere debeam an me movere, velim instrui D. Spiringii consilio, quia ex Suedia nulla ea de re mandata accepi.

17 Petter Spiring Silvercrona, resident en raad van financiën van Zweden in Den Haag (no. 5000 n. 1), wiens brief dd. 16 mei 1641, no. 5173, op onjuiste wijze zal zijn geadresseerd; zie aldaar n. 6. De brief van Maria van Reigersberch aan Willem hierover ontbreekt.

18 Ontbreekt.