Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 12

5115. 1641 maart 25. Van W. de Groot.¹

Frater optime,

Quae de editione Annotatorum,² de fine operis et connexione cum sequentibus, de tempore absolutionis aliisque ad id negotium facientibus scire desideras, ex ipsis Blavii litteris³ praeterita septimana ad me scriptis, quas hisce inclusi, facile intelliges. Super iis, quae sciscitatur, animi tui sententiam sive ad ipsum sive ad me proxime rescribas. Nos Appendicem⁴ ut suo tempore habeat, curabimus. Errata, quae heri missurum se dixerat, nondum accepimus.

De Petro scripsi proxime⁵ et, quia ille se ad vos recipiet, restat, ut ista profectio acceleretur, ne hic interea nimis intricetur.

Pro iis, quae de Gallicis rebus nuntias, gratias habeo. Lusitanos legatos⁶ iam Rupellae esse intelligimus, qui in Galliam destinati sunt; qui vero ad nos destinatus est Mendosa,⁷ Londini haeret ibique a nostris legatis⁸ convivio est exceptus.

1 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd., coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 24, 187. Eigenh. oorspr. Antw. op no. 5102; beantw. d. no. 5130.

2 Grotius' Annotationes in libros Evangeliorum (BG no. 1135).

3 De brief van Johan Blaeu aan Willem ontbreekt.

4 De kopij van Grotius' Appendix de Antichristo (BG no. 1129) werd in april bij Blaeu ingeleverd; zie infra no. 5135.

5 No. 5105. Grotius verlangde dat zijn zoon Pieter hem in Parijs zou komen helpen bij het schrijfwerk; zie no. 5093, postscriptum.

6 Francisco de Mello en dr. António Coelho de Carvalho (no. 5028 n. 6).

7 Tristão de Mendonça Furtado (no. 5028 n. 6) verbleef tot 24 maart op doorreis in Engeland; vgl. CSP Ven. 1640-1642, p. 129, 132. Hij bereikte de Republiek op 1 april.

8 Albert Joachimi, heer van Hoedekenskerke, ordinaris Staats ambassadeur in Engeland (no. 4998 n. 22), en de extraordinarii Johan Wolfert van Brederode, François van Aerssen, heer van Sommelsdijk, en Johannes Polyander van Kerckhoven, heer van Heenvliet (no. 4997 n. 3).

[p. 185]

Est iam hic imperatoris ablegatus,⁹ qui et litteras fidei Ordinibus exhibuit. Sed eae cum essent inscriptae ‘Nostris et sacri Imperii fidelibus et dilectis’, remissae sunt ipsi. Putatur alias litteras cum alia inscriptione aut exhibiturus statim aut expectaturus. Neque enim hinc se movet.

Novis nostris Batavicis insertum hac septimana reperio prodire iam hymnum tuum in Nativitatem et in Passionem Domini, cum musica quatuor vocum.¹⁰

Praeses noster Cromholtius¹¹ XXII Martii hora nona eopse die, quo tu olim Lupesteino excessisti, e vita excessit. Multi multo ambitu de successione contendent.

Misit ad me has litteras ad te deferendas Daetselarius noster,¹² homo titulorum adeo incuriosus, ut nec Suediam a regina regi meminerit, quare hoc ei fraudi esse non debet. Tu, rogo, commendati[ti]as, quas pro filio Gerardo ex Anglia in Suediam proficiscente postulat, dare ne graveris.

Princeps Arausionensis¹³ in Angliam brevi cum magna pompa iturus est. Pater negotium hoc quantum potest urget, ut non tantum desponsatio absolvatur, sed et matrimonium, quatenus id fieri potest, consummetur.

De scriba¹⁴ cogito semper, sed necdum mihi quispiam se offert. Cogita, an non illic aliquem Batavum possis invenire, ut Arkelium,¹⁵ qui a Meermanno¹⁶ pendet, aliumve.

Postquam haec scripsi, recepi ea, in quibus erratum erat, quae abolebimus. Vale.

Tibi obsequentissimus frater
Guilielmus Grotius.

9 Johann Weichard, graaf Auersperg (no. 5042 n. 6). Zie ook bijlage no. 16 in fine.

10 Exemplaren van deze nieuwe uitgaven van Grotius' Lofsangen op de geboorte Christi en zijn Christelijcke betrachtinghe des lijdens Christi (zie BG resp. nos. 127 en 110) zijn niet teruggevonden. De uitgever van de beide heruitgaven, Broer Jansz. (1579-1652) te Amsterdam, heeft ze echter ook vermeld in de eveneens door hem uitgegeven bibliografie Catalogus Universalis, no. 3 (tweede halfjaar 1641) op p. 15: ‘Lofsanghen op de geboorte Christi, ghetrocken uyt het Nieuwe Testament, door M. Hugo de Groot. Op musyck ghebracht met 3 stemmen, met een generale bas, t'Amsterdam bij Broer Jansz., in 8.’ en: ‘Christelijcke betrachtinghe des lijdens Christi op den Goeden Vrijdagh, door M. Hugo de Groot. Op musyck gestelt met 3 stemmen, met een basso continuo, door Cornelis Jansz. van Edam, bij Broer Jansz., in 8.’ Tevens zal Broer Jansz., blijkens Willems mededeling in deze brief, de verschijning van de beide heruitgaven hebben geannonceerd in de eveneens door hem uitgegeven courant Tijdinghen uyt verscheyde quartieren 1641 no. 12 dd. 23 maart; daarvan is echter geen exemplaar bekend. Ook verscheen een aankondiging in de Courante van Jan van Hilten, 1641 no. 14 dd. 6 april: ‘T'Amsterdam bij Broer Jansz. worden uytghegeven ..., alsmede Lofsangen op de geboorte Christi, door D. Hugo de Groot. Op musyck met twee stemmen.’

11 Dr. Nicolaes Cromhout (1561-1641), heer van Werkendam, president van het Hof van Holland, was in 1618/19 een van de 24 rechters geweest die over Oldenbarnevelt, Grotius en Hogerbeets oordeelden. Vgl. Van der Aa, III, p. 858v.; J. den Tex, Oldenb. IV, p. 317v. Grotius was op 22 maart 1621 uit Loevestein ontsnapt.

12 Adriaen Matthijsz. Daetselaer, koopman in garen en band te Gorinchem, bij wie Grotius na zijn ontsnapping uit Loevestein in de boekenkist werd binnengebracht; vgl. Van der Aa, IV, p. 3v. Zijn brief ontbreekt.

13 Willem II vertrok op 24 april 1641 naar Engeland en huwde daar op 12 mei Mary Stuart, de ‘Princess Royal’.

14 Er werd een opvolger gezocht voor Grotius' secretaris Pieter Pels; vgl. no. 5053 n. 13.

15 Niet geïdentificeerd.

16 Vermoedelijk een der beide Delftse regenten Frans Dircksz. Meerman (1590-1657) of Dirck Gerritsz. Meerman (1610-1680).

XXV Martii 1641.

Adres: A monsieur monsieur Grotius, ambassadeur de Suède, à Paris.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 3 April.

En in dorso: 25 Martii 1641 Wyckefort,¹⁷ W. de Groot.

17 Joachim de Wicquefort (no. 5022 n. 1). Wellicht had Grotius, tezamen met de brief van Willem, ook van hem een brief ontvangen.