Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 9

3452. 1638 februari 13. Aan Willem de Groot¹¹.

Optime frater,

Pridem abs te nullas habueram, cum simul binas datas 26 Ianuarii¹² et

11 Gedrukt Epist., p. 875. Antw. op nos. 3433 en 3438.

12 No. 3433.

[p. 82]

1 Februarii¹ recepi. Postremae, quas habui tuae, scriptae fuerant 28 Decembris². Omnibus tuis, ut soleo, respondi. Senatorem Reigersbergium³ jam rediisse spero.

Multum te laudo, quod τὸ εἰλιϰϱινὲς ϰαὶ τὸ εὐγευὲς secutus sis in ea deliberatione, ubi hinc honos et commodum, inde ratio ϰαὶ τὸ ϰαλὸν stabant. Noli illis invidere, qui tales mercedulas magna servitute emunt. Neque vero ego dubitavi unquam, quin Servius⁴, ut hi, qui ante eum fuere, exteros et, quibus ipse pro patria est, peregrinis praeferret. Tum vero urunt quos nos secuti sumus ἐν τῇ πολιτείᾳ ϰάνονες parum convenientes Sallaturiensibus⁵. Haec vera causa, alterum πϱόφασις in hoc comparata, ut aut a republica excludereris aut ad eam sine tacita confessione factiosi erroris non posses accedere. Rogo, quae porro in eo negotio sequentur ut sciam.

Patri⁶ gratias ago summas, quod nostra exigua pro tam magnis tam benigne aestimat⁷ et matri⁸ opto senectutem quam facillimam. Uxor et filia⁹ iter in Majum mensem nec ultra, faveat modo Deus, rejiciunt, ut parentes, consanguineos, affines de nostra absentia solentur.

Mileterius¹⁰ cum his diebus mecum esset, novum mihi libellum suum¹¹ promisit. Ubi accepero, mittam, ut de tota re sepositis studiis¹² libere cognoscas. Siquid ibi ab Episcopio¹³ aut aliis lectu dignum prodierit, fac, ut per amicum aliquem mittas. Illius cistae χαϱτοφόϱου et mearum imaginum¹⁴ spero memineris.

De Antichristo¹⁵ mira sunt et, ut ego optima fide arbitror, vera, quae reperi. Aut valde fallor aut dudum impleta sunt, quorum eventus exspectatus et exspectationis diversa interpretatio accendit animos, ceu caetera nusquam bella forent.

Iunii de pictura librum¹⁶ legam cum gaudio. Sed multo magis Vossii de Idololatria¹⁷.

Filius meus natu maximus¹⁸ multo negotio mihi ab otio erit abstrahendus; non cessabo.

Tragoediam Vondelii Gisbertum Amstelium¹⁹ non accepi. Quin et ex Batavis intellexi inhibitam ejus editionem, argumentine an mei nominis ob offensam,

1 No. 3438.

2 No. 3400 (dl. VIII).

3 Nicolaes van Reigersberch.

4 Schuilnaam voor Frederik Hendrik.

5 Waarop Grotius hier doelt is mij niet duidelijk.

6 Jan de Groot.

7 Vgl. no. 3442.

8 Aeltgen Borre van Overschie.

9 Cornelia de Groot.

10 Théophile Brachet de la Milltière.

11 Welk libel precies bedoeld wordt, heb ik niet kunnen vaststellen.

12 Vgl. Tacitus, Ann. I 1 in fine: sine via et studio.

13 Simon Episcopius.

14 Zie no. 3405, p. 6 n. 2.

15 Zie no. 3405, p. 6 n. 1.

16 Zie no. 3414, p. 21 n. 11.

17 Zie no. 3414, p. 19 n. 2.

18 Cornelis de Groot.

19 Voor deze opdracht zie men no. 3299 (dl. VIII, p. 644).

[p. 83]

nescio. Certe videre gaudeo: tum quia ille inter nostrates poëtas est optimus tum quia nos et libertatem amat.

Reginae Suediae¹ docetur meos libros de Iure Belli et Pacis². Fiet et illa sociniana³, siquid Riveto⁴, Voetio⁵, Cloppenburgio⁶ credimus.

D. Vosbergium⁷ in magno periculo ab hostibus maritimis fuisse cum dolore intelleximus tum ob propinquitatem, quae nobis cum eo intercedit, renovatam inter nos nuper, tum quod Hispanorum res in ea Oceani parte invalescentes magnum in rem communem detrimentum ac futuri metum adferant.

Eluvioni amnium spero jam allatum remedium. Satis est, quod eos hosti pervios non fecit glacies: quod malum in Pomerania nostris plurimum nocuit.

Graswinckelio⁸ et aliis, qui per Bommelium⁹ mihi scripserant, respondere in reditum ipsius Bommelii distuli. Si ad Catilinae historiam¹⁰ scripserit, quae apposite scribi possunt, plus ille gloriae apud peritos quam apud potentes gratiae consequetur.

De iis, quae mihi inter Wassenarii historica scripta desunt scripseram nuper¹¹. Velim et illa habere et quae aut ipse aut post ipsum alius addidit post Martium 1629, nam eousque habeo.

Vale cum parentibus, uxore¹², liberis¹³ amicis.

Tibi obligatissimus frater
H. Grotius.

1 Christina van Zweden.

2 Hvgonis Grotii de ivre belli ac pacis libri tres. In quibus ius naturae & Gentium: item iuris publici praecipua explicantur. Parisiis, Apud Nicolavm Bvon, in via Iacobaea, sub signis S. Claudij, & Hominis Siluestris. MDCXXV; Ter Meulen-Diermanse, no. 565.

3 Lichtelijk sarcastisch. De opmerking houdt verband met de herhaaldelijk aan Grotius' adres geuite beschuldiging van Socinianisme; vgl. bijv. nos. 3375 en 3390 (dl. VIII).

4 André Rivet, theologie professor in Leiden, huispredikant van Frederik Hendrik.

5 Gisbertus Voetius -Gijsbert Voet- (1589-1676), contra-remonstrants theoloog, hoogleraar te Utrecht.

6 Johannes Cloppenburg, predikant te Brielle.

7 Caspar van Vosbergen.

8 Dirck (Theodoricus) Graswinckel.

9 Henricus van Bommel.

10 Graswinckel werkte aan een uitgave van Salustius; zie no. 3234 (dl. VIII, p. 536 n. 8): Catalina, sive in Caii Crispi Salustii Bellum Catilinarium Observationes et Notae. Leiden 1642.

11 Zie no. 3425, p. 42 n. 4.

12 Alida Graswinckel.

13 Johan, Jacob II, Maria, Alida, Anna en Françoise.

Lutetiae, 13 Februari anni 1638.