Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

2638. 1636 juni 19. Aan N. van Reigersberch⁵.

Mijn Heer,

Ick en weet nyet, wat ick sal seggen, dat ick van uE. geen brieven heb gehadt nae dye van den XVII^en Mey⁶, daer nochtans de windt goedt is geweest ende uE. nyet en moet vremd vinden, dat de brieven, dye wij van acht dagen tot acht dagen schrijven, onderwege blijven.

Wij hebben hyer den graeff van Licester⁷, dyen ick beminne om de naem van Sidney ende bevinde zeer geleerdt ende wel genegen tot het gemeene beste. Ick heb bij hem nyet gelaeten het beste te doen om hem te doen verstaen, wat Engelant can doen ende in dese gelegentheyt behoort te doen: oock voorslagch te doen op de differenten, dye Engelant ende de Vereenigde Nederlanden quaelijck stellen. Hij toont mij een sonderlinge affectie.

Hertogh Bernhard⁸ heeft Sabern becomen ende enige Croaten geslagen. Men maeckt het getal vrij groott, maer ick gae garen matelijck.

5 Hs. Amsterdam, UB. coll., RK., R 2 g. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Tesamen met no. 2659 beantw. d. no. 2689.

6 Ontbreekt.

7 Robert Sidney, graaf van Leicester.

8 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

[p. 215]

Hagenouw heeft den cardinael de la Valette¹ ontset. Dolen, nyet jegenstaende het groote gaernisoen van drye off vyer duysent ende machtige uytvallen, can, soo men meent, nyet lang uytstaen. Alle het volck van de Franche Comté verloopt nae Besanson ende de Switsers zijn onenig, off zij gehouden zijn de Franche Comté tegen Vrancrijck te defenderen ofte nyet.

D'heer van Rohan² heeft XXX^m pistolen ontfangen, goedt om de begonnen meuterye te steuten ende de fortificatiën te voltrecken, nyet om yet groots bij de handt te nemen, Cerbellon³ zijnde met scepen op de Lac de Como ende de stadt van Milaen volgepropt van volck, waertoe noch comen dagelijcx Duytsschen over catholische bergen ende II^m Napelsche ruyters. 't Is waer, dat aen hun mede volck werdt gesonden. De macht van de geallieerden in Italiën is XX^m man, soo dye seggen, dye het best meenen. Want anderen minderen het vrij wat.

Savoye⁴ heeft zijn volck nyet willen geven om in 't velt te gaen; tracht nae vrede. Men seyt, Vrancrijck ende de geallieerde 't oogh hebben op Valence. Ick wensche alles wel gelucke.

De Fransche vloot is van Rochelle vertrocken ende gaet, soo men seyt, nae Gibraltar om daer de Hollanders te verwachten. Ick sage de Engelsschen garen daerbij ende sal nyet versuymen.

Mijnheer den rijcxcancellier⁵ is in twijffel, off hij nae Sweden sal gaen off nyet.

Basel toont den keyser⁶ meer dan de Franchoysen te vresen, 'twelck mij nyet en behaeght. Willen nyet, dat men daer toevoer doe van coren ofte volck beschrijve voor Vrancrijck. Gelt, soo van Vrancrijck als van Spaignie, ontbreeckt nyet bij de Switsers ende Grisons.

Den graeff van Arondel⁷ sal zijn audiëntie hebben tot Lintz ende de Poolsche gesant⁸ is te Londen wel onthaelt. Brandenburg⁹ arbeyt om de paix te maecken tusschen Sweden ende den keyser.

Men seyt ons Haetsvelt¹⁰ bij de Sweedsche is geslagen, doch heb daervan geen tijding. De advysen zijn divers, off de Regensburgsche bijeencomste bij den keyser werde uytgestelt door indirecte middelen om Engelant te traineren, dan off Vrancrijck bij Beyeren¹¹ daeronder werckt.

Ick ben zeer becommert met Luyck. Wensche dye saecke wel werde beleyt. Daer is veel aen gelegen. Den hertogh van Alcala¹² is uyt Italië nae Duytschlant vertrocken om de paix, soo hij seyt. Ick verstae brieven zijn geïntercipieert van

1 Louis de Nogaret d'Epernon de La Valette.

2 Henri, hertog van Rohan, luitenant-generaal van de Franse troepen in Graubünden en de Veltlin.

3 Giovanni, graaf Serbelloni.

4 Vittorio Amedeo, hertog van Savoye.

5 De Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

6 Keizer Ferdinand II.

7 Thomas Howard, graaf van Arundel; zie V, p. 318 n. 12.

8 Johan Zawadski.

9 Georg Wilhelm, keurvorst van Brandenburg.

10 Melchior, graaf von Hatzfeldt und Gleichen, keizerlijk veldmaarschalk.

11 Maximiliaan, keurvorst van Beieren.

12 Fernando Afan de Ribera, hertog van Alcalá; zie no. 2545, p. 75 n. 9.

[p. 216]

den broeder van Tulipe, dye bij Mustafa Bassa¹ is, medebrengende, dat hij hoop heeft van Alcaeus² met Cimon³.

Laet uE. brieven voortaen comen onder couverte aen andere coopluyden als voor desen ende nyet aen Cimons volck.

Den XIX Juny XVI^cXXXVI.

Men hout de vloot van Vrancrijck, dye nu van Rochelle vertrocken is, groot 40 goede schepen, ses fluyten, ses brandschepen. De opinie is, dat deselve gaet nae Gibraltar om daer de Hollanders te verwachten. Wilden de Engelschen nu mede poot aenspelen, dat soude veel helpen.

De laeste, dye ick van mijn broeder de Groot⁴ heb gehadt, waeren van den XII Mey⁵. Ick verwacht zijn antwoordt nopende het drucken van de Anthologie⁶

Wilt mijnheer Spierinck⁷ de tijding mededeelen ende doch vermaenen op mijne saecken volgens de overgesonden memoriën ordre te stellen.

Den XI Mey is de vloot van Rochelle onder 't beleyt van mons.^r d'Arcour⁸ vertrocken.

Al dat uE. in drye weecken geschreven heeft moet ons weder geschreven werden, alsoo wij andere brieven gecregen hebben, maer van uE. nyet.

Ick en twijffele, off Glarges⁹ wel soude mogen de bryeven te Cales¹⁰ onderscheppen ende aen Manlius¹¹ senden. Daermede sulcx yet gaende zijn, apparentelijck uyt Philetas'¹² coocker. Alle de brieven, dye aen Olivier¹³ waeren, heeft Euskercken¹⁴ becomen - hyer off van Calis, en weet ick nyet - ende heeft dye met de couverte aen Olivier aen mij gesonden. Apparentelijck zijn veel pacquetten opgehouden sedert eenige tijdt. Denckt, off uE. met de overcomste van eenigen vrundt oock het jargon ende cijfferen wil veranderen. 't Soude wel connen zijn, dat eenige mijnen aen de vrunden mede souden sijn onderschept ende genomen uyt de pacquetten.

Wij crijgen daer datelijck seckere tijdinge door een expressen, oock door brieven van mons.^r de Thou¹⁵, dat hertogh Bernhard nae het nemen van Sar-

1 Tulipe is een codenaam voor (de koning van) Spanje, Mustafa Bassa voor de Spaanse Nederlanden. Bedoeld is de kardinaal-infant don Fernando, broer van de Spaanse koning Philips IV.

2 Codewoord voor bestand.

3 Codenaam voor de Staten.

4 Willem de Groot.

5 No. 2589.

6 Zie betreffende deze uitgave VI no. 2407, p. 426 n. 7.

7 Petter Spiring Silvercrona, raad van financiën van Zweden.

8 Henri de Lorraine, graaf van Harcourt.

9 Cornelis, zoon van de Haarlemse pensionaris Gilles de Glarges; de naam staat in cijfer: 96.27.66.9.52.76. met de naam door Van Reigersberch erboven geschreven.

10 De woorden ‘te Cales’ staan in cijfer: 77.52. 22.70.60.33.32.

11 Schuilnaam voor Adriaen Reyniersz. Pauw.

12 Schuilnaam voor François van Aerssen; Van Reigersberch heeft er ‘Aersens’ boven geschreven.

13 Correspondentie-adres; zie V no. 1971, postscriptum (p. 305).

14 Johan van Euskercke; zie over hem IV, p. 69 n. 13.

15 François Auguste de Thou; zie no. 2637, p. 214 n. 2.

[p. 217]

burg is gecomen nae Saverne in de Elsas. Het fort genoechsaem de stadt commanderende heeft becomen, de stadt beschyet. Dat Heybrun¹ bij Dagsteyn oock 4 regimenten Croaten door de Sweedsche ruyterije heeft geslagen. Dat Straesburgh, den vijant meester zyende van het velt, aldaer om haeren oegst, dye schoon is, te mogen incrijgen, het leger met veel broodt bijstaen. Dat den vijant een fort aen den Rijncant, gemaeckt bij Drusenheim, dyenende om de communicatie tusschen Straesburgh ende Hagenouw te beletten, heeft verlooren. Hyerover is het hoff zeer verblijdt.

1 John Hepburn; zie over hem no. 2620, p. 185 n. 1.

Adres met andere hand: Mijn heer Mijn heer Reigersberg, raet in den Hoogen Raet in Hollant. In Den Hage.

In dorso schreef Van Reigersberch: Broeder de Groot, den XIX Iuny 1636 wt Paris.