Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

2545. 1636 april 10. Aan L. Camerarius¹.

Illustrissime Domine,

Gratias tibi habeo pro iis, quae X^o Martii ad me scribere voluisti, ex quibus heri acceptis - sunt enim curandi literas viae nunc ut difficiles ita saepe tardae - didici multa, ut semper ex tuis, maxime de Germnicis rebus, quarum in maxima versabamur caligine eo, quod per iter, ut arbitror, magni cancellarii² nihil ex Pomerania pridem huc venisset.

Gaudeo et bellum bene procedere in Saxonia et de pace non omitti cogitationes. Aequum est protestantes suis prospicere rebus; nam quam pacem cudit pontifex³ cujusque gratia jam Bononiam venit cardinalis Ginettius⁴, minime credi debet utilis futura eorum, rebus, quos pontifex ut suae dignitati commodisque adversos non potest non odisse.

Ab imperatore ei negotio praefecti Bambergensis episcopus⁵, Fuggerus⁶, Curtius⁷; ab Hispano⁸ dux Alcala⁹, Franciscus Melo¹⁰, cancellarius Mediolanensis¹¹, quibus Mediolanensem alium¹² additurus est Leganesius¹³ et Belgam¹⁴ cardinalis Hispanus¹⁵. A Gallia manent qui destinati antehac Brezaeus¹⁶, Davausius¹⁷, Feuquerius¹⁸, Charnassaeus¹⁹.

In Italia XXVII Februarii cladem accepit Crequiacus²⁰ a Vespola veniens,

1 Copie Uppsala, UB, cod. 388a, ep. 40. Copie Den Haag, ARA. Eerste afd. coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 2, p. 6. Gedrukt Epist., p. 226. Ludwig Camerarius was Zweeds gezant in Den Haag. De copie te Den Haag is niet vrij van enige slordigheden.

2 De Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

3 Urbanus VIII.

4 Martio, kardinaal Ginetti.

5 Franz von Hatzfeldt und Gleichen, bisschop van Würzburg; zie VI no. 2413, p. 436 n. 1. Hij was met de navolgenden door Ferdinand II aangewezen.

6 Johann Ernst Fugger; zie VI no. 2413, p. 436 n. 2.

7 Ferdinand Siegmund Kurz; zie VI no. 2413, p. 436 n. 3.

8 Philips IV.

9 Fernando Afan de Ribera, hertog van Alcalá; hij was van 1632 tot 1635 onderkoning van Sicilië geweest.

10 Francisco de Mello, graaf van Assumar, markies van Tor de Laguna; zie VI no. 2260, p. 197 n. 1.

11 Don Antonio Ronquillo.

12 Graaf Schinchinelli.

13 Diego Mexia Felipes de Guzmán, markies van Leganés, gouverneur van Milaan.

14 Pierre Roose; vgl. VI no. 2463, p. 507 en n. 14 aldaar.

15 De kardinaal-infant don Fernando; zie over hem IV, p. 412 n. 11.

16 Urbain de Maillé, markies van Brezé.

17 Claude de Mesmes, graaf van Avaux.

18 Manasse de Pas, markies van Feuquières.

19 Hercule Girard, baron van Charnacé.

20 Charles Créquy de Blanchefort de Canaples.

[p. 76]

cum ei Leganessii a Vigevano occurreret exercitus. Vires ferme pares, nisi quod equitatu paulo validior Hispanus. Sed Crequiacus Sabaudorum turpi fuga desertum se queritur idque ad male obductas simultates novum vulnus (?) accessit. Nec desinit Sabaudus¹ audire legatos ab Hispano et principis Thomae² apud Hispanos gratia rem caecis suspicionibus implicat. Multum ab hoste incursatur tum Parmensis ager, tum Placentinus.

Dux Bernhardus³ constituta re pecuniaria brevi se abiturum Germaniaeque rebus subventurum sperat. Et mittet ad magnum cancellarium, qui eum de ipsius animo consiliisque edoceant.

Gaudeo in Batavis effectum principis⁴ authoritate, nequid de numeris discederet: et stipendia diligentius resque maris fortius tractari. Scenquiano castello recuperato⁵, quod propediem futurum confido, expeditum erit principi alio vires vertere.

Leodii locus ad pacis colloquia non displicebat Gallis, ut se Batavorum rebus nonnihil aptarent, nec Britanno id incommodum videbatur. Sed pontifex suae majestati convenire judicat rem in Italia, si non confieri, certe incipi. Et ipse ad XII millia conscribit militum, partim in speciem virium, partim Venetorum de finibus quaedam disputantium odio an metu.

De Beverii⁶ legatione spero optima nec deerit conferre, quicquid poterit, D. Scutamorius⁷, qui te justo pretio, id est magni aestimat.

Quid de Seldeni libro⁸ judicaturus sit magnus cancellarius, scire avebo. Hic aliqui se ad rescribendum parant, non minus quam apud Batavos Cunaeus⁹.

Incidi his diebus in literas scriptas manu P. Pauli Veneti¹⁰, viri, quem ex scriptis nosti, ad Gillotium, Parisiensem senatorem¹¹, in quibus haec legi¹²: ‘Si quam libertatem in Italia aut retinemus aut usurpamus, totum Franciae debemus. Vos et dominationi resistere docuistis et illius arcana patefecistis. Majores nostri pro filiis habebantur olim, cum Germania, Anglia et nobilissima olim¹³ regna servirent ipsique servitutis instrumenta fuere. Postquam excusso jugo illa ad libertatem aspirarunt, tota vis dominationis in nos conversa est. Nos quid hiscere ausi fuissemus contra ea, quae majores nostri probaverant, nisi vos subvenissetis?’ Hanc partem literarum dignam quae exscriberetur judicavi, quod ad res temporum Friderici Primi¹⁴ non parum pertineant.

1 Vittorio Amedeo. In plaats van de woorden ‘audire legatos’ heeft de copie in Den Haag: adiri legatis.

2 Tommaso Francesco van Savoye, prins van Carignano.

3 Bernhard, hertog van Saksen-Weimar.

4 Frederik Hendrik.

5 Over Schenkenschans zie VI no. 2241, p. 175 n. 1.

6 Over Cornelis van Beveren en zijn zending naar Engeland zie VI no. 2277, p. 224 n. 3.

7 Burggraaf John Scudamore.

8 Over John Selden en zijn Mare clausum zie V, p. 515 nn. 7, 8 en 9.

9 Petrus Cunaeus; zie over hem V, p. 80 n. 2. Seldens boek heeft hij niet beantwoord; vgl. VI no. 2179, p. 81 n. 10.

10 Fra Paolo Sarpi; zie over hem III, p. 153 n. 7.

11 Betreffende Jacques Gillot zie no. 2544, p. 73 n. 4.

12 Vgl. no. 2544.

13 In brief no 2544, waarin het citaat eveneens voorkomt, staat in plaats van olim: alia, hetgeen m.i. de juiste lezing is.

14 Frederik I Barbarossa; zie VI no. 2463, p. 507 n. 2.

[p. 77]

Literas tuas in hostium manus pervenisse doleo; tamen nihil inde video nasci posse tuis aut publicis rebus adversum. Praeterea, ut recte dicis, contra malignos interpretes satis praesidii nobis esse in praestiti officii conscientia debet. De literis ad te sequar viam quam monstras, nisi per amicos interdum sit mittendi occasio.

Dei curae te omnemque familiam quantum possum commendo.

Illustrissimae Dominationi Tuae
observantissimus omni studio cultuque
H. Grotius.

Lutetiae, X Aprilis n.c. MDCXXXVI.

Adres: Ludovico Camerario, Reginae Regnique Sueciae Consiliario et Legato apud Praepot. Ord. Foeder. Belgii.

In margine: Redd. Delfis A.^o 1636 11/21 April.