Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

[p. 73]

2544. 1636 april 9. Aan Willem de Groot¹.

Prope eodem tempore accepi literas tuas, mi frater, 3, 10, 20 Martii². Postremas prius ὁμηϱιϰῶς.

Ut melius intelligatur vis epigrammatis, optimum dabo interpretem Venetum fratrem Paulum³, virum veteris novaeque historiae callentissimum. Vidi ipsius autographas ad senatorem Parisiensis senatus Gillotum⁴ literas scriptas 12 Maji 1609, in quibus haec sunt prudenter, ut omnia illius, dicta. ‘Si quam libertatem in Italia retinemus aut usurpamus, totum Franciae debemus. Vos et dominationi resistere docuistis et illius arcana patefecistis. Majores nostri pro filiis habebantur olim, cum Germania, Anglia et nobilissima alia regna servirent ipsique servitutis instrumenta fuere. Postquam excusso jugo illa ad libertatem aspirarunt, tota vis dominationis in nos conversa est⁵. Nos quid hiscere ausi fuissemus contra ea, quae majores nostri probaverant, nisi vos subvenissetis?’ Haec digna lectu et pontificiis et iis, qui apud te eadem agi non vident protestantibus, tibi potissimum mitenda censui.

Nunc ad tuas ordine, sed cursim venio.

Literas curandi video rationes multis modis incertas esse. Optimum est non easdem semper experiri. Si quid est fidas aures requirens, mercatorum uti opera.

De Molino epigrammata⁶ et latina et Graecum non displicere gaudeo. Putavi debere me hoc memoriae viri semper et in omni fortuna mei amantis.

Petro⁷ cum modo, ut prospectum sit, curabimus. Scripsi ei, ut meas Institutiones Batavi Iuris⁸ in sermonem latinum, non qualemcunque, sed Digestorum transferat. Rogo te amicosque omnes ad id opus, ipsi publicoque utile, et hortatores et adjutores sitis.

Cornelius⁹ spero jam de segnitie se purgaverit. Didericus¹⁰, nisi aliud res suadeat, hic manet ad discendos mores, gestus, linguam, equitandi et armorum artem. Si tamen aliter amicis videbitur, non erimus pertinaces.

Simonem Graswinckelium¹¹ apud vos esse gaudeo.

Quoties tibi scribo, toties et parentibus¹² optimis me scribere intelligo: novi enim diligentiam tuam. Gaudeo matrem incommodo novo liberatam, patri pro

1 Gedrukt. Epist., p. 860. Antw. op nos. 2496, 2503 en 2519; beantw. d. no. 2580.

2 Resp. nos. 2496, 2503, 2520.

3 Betreffende fra Paolo Sarpi zie III, p. 153 n. 7.

4 De geleerde Jacques Gillot († januari 1619), tot raadsheer in het parlement van Parijs benoemd 19 juni 1573. Gillot stond in nauw contact met de geleerden van zijn tijd; hij was kanunnik van de Sainte-Chapelle, waar hij ook begraven is. Voor zijn geschriften zie Hoefer, Nouv. Biogr. Gén. 20, k. 555.

5 Vgl. Tac. Ann. XV, 69: ad vim dominationis conversus.

6 Zie VI no. 2415 dd. 28 december 1635.

7 Grotius' tweede zoon Pieter bevond zich om studieredenen in het vaderland.

8 Inleiding tot de Hollandsche rechts-geleertheyd. Beschreven by Hugo De Groot. In s' Graven-Hage, By de Weduwe van Hillebrant Iacobsz. van Wou. 1631. Ter Meulen-Diermanse, no. 757. Van de vertaling is bij mijn weten niets gekomen.

9 Grotius' oudste zoon; hij bevond zich te Stralsund bij de Zweedse rijkskanselier Axel Oxenstierna.

10 De derde zoon Diederik was zojuist van een verblijf om studieredenen in het vaderland te Parijs bij zijn ouders teruggekeerd.

11 Over Simon Graswinckel zie VI no. 2345, p. 329 n. 12.

12 Jan de Groot en Aeltgen Borre van Overschie.

[p. 74]

aetate belle esse. Deus illorum diu adversa non gravi senectute compenset mihique det illis semper probari. Uxori tuae¹, Losecatioque et ejus uxori² omnibusque nostris pro suavi nostri memoria gratias agimus.

Multum refert, quid responsi a Bruxellis venturum sit, super negotio pacis Batavicae Gallicaeque. Interim non transmitti agendi tempora gaudeo.

Caesarianos e Frisia Orientali in Westfaliam rediisse etiam hic audimus. Iuvabit, quid ibi porro acturi sint, intelligere.

Leodienses vexari jam diu audimus. Quid consilii sint capturi, colludente cum agri invasoribus episcopo eodemque principe³, videndum erit.

Rogo, Rotterodamense negotium⁴ ne semper trahatur. Et me enim et vobis indignum est nos tot per annos prolatando illudi. Si cum bona gratia jam nihil fit, cogitandum erit illic judicio, an alibi expeditiori via meum mihi consequendum sit.

De Casaubonianis ut pergas rogo, quando de Tilenianis⁵, quae magni facio, recuperandis spem adimit Lamairius⁶.

De Friderico Imperatore epigramma⁷, quod mihi legatus Britannicus⁸ Pavoni⁹ se dedisse dixerat, si secunda sunt judicia, gaudeo. Velim et Gallice id versum videre.

Eindhovia neque situ neque munimentis momentum habet. De Gallorum ad Mazeriam exercitu nihil est: neque multum ad eum limitem hinc actum iri arbitror versis in Italiam conatibus; illis quoque usque hac non prosperis.

De Anthologia¹⁰ etiam D. Vossio¹¹ scripseram. Reposuit tricas Blavii¹². Characteres, quos mihi Petrus miserat, plane indigni sunt opere. Velim edi talibus, qualibus usus est Stephanus¹³, et cum illis σημείοις διαϰϱιτιϰεῖς nominum, quibus homines, montes, urbes, aquae discernuntur. Si talia non reperiuntur, aliis typis optimis edi librum cupiam et indices confieri scriptorum et eorum, de quibus scribitur, hominum, rerum, locorum. Prolegomena non inutilia jam parata habeo. Gaudeo mihi conjecturam de Scenquiano castello¹⁴ tam bene processisse, ut praedicti eventus spes sit propinqua:

μάντις δ᾽ ἄϱιστος ὅστις εἰϰάζει ϰαλῶς¹⁵.

1 Alida Graswinckel.

2 Frederik van Losecaat en Adriana de Groot; zie VI no. 2302, p. 263 n. 12.

3 Ferdinand van Beieren; zie IV, p. 300 n. 1.

4 Het betreft de pogingen door Grotius en voor hem ondernomen om zijn achterstallige salaris als pensionaris van Rotterdam alsnog uitbetaald te krijgen.

5 Zie voor de brieven, die Tilenus had afgestaan voor de uitgave der Isaaci Casauboni Epistulae IV, p. 241 n. 6. Ook Grotius had voor deze uitgave brieven van Casaubonus aan hem gericht beschikbaar gesteld; vgl. VI no. 2383 in fine.

6 De Leidse uitgever Jean le Maire, die de brieven onder zijn berusting had.

7 Zie hiervoor VI, no. 2465.

8 Burggraaf John Scudamore.

9 Adriaen Reyniersz. Pauw, die zich te Parijs bevond.

10 Over deze Anthologia zie VI no. 2407, p. 426 n. 7.

11 No. 2407 (dl. VI) aan Ger. Jo. Vossius.

12 De Amsterdamse uitgever dr. Johan Blaeu; zie over hem V, p. 240 n. 11.

13 Zie betreffende Stephanus en zijn Anthologie: VI no. 2407, p. 426 en n. 8 aldaar.

14 Het fort Schenkenschans ging op 29 april officieel in Staatse handen over; vgl. VI no. 2241, p. 175 n. 1.

15 Zie voor dit spreekwoord Eurip. frg. 963 (ed. Nauck), bij Cicero: Bene qui coniciet, vatem hunc perhibeto optimum (De Divin. II. 12).

[p. 75]

Libellum ad chartas meas recuperandas exhibere ne differatis, quaeso. Multum enim naufragii tabulas colligere desidero.

Claudam epistolam solito rogatu, omnia mea, ut tamdiu facis, fraterne cures.

Vale quam dulcissime cum nostris tuisque omnibus.

Tuus tibi obligatissimus frater
H. Grotius.

9 Aprilis 1636.