Algemeen letterkundig lexicon

stijlfiguren

Term uit de stijlleer voor een groep retorische kunstgrepen die dienen ter verfraaiing van de tekst en als zodanig behoren tot de ornatus, onderdeel van de elocutio. Ze worden niet alleen gebruikt in de rede, maar ook in andere tekstsoorten, zoals lyriek en drama. Gebruikelijk was vanouds de driedeling van woord- en zinfiguren, gedachtefiguren en klankfiguren. Men vindt echter ook andere indelingswijzen met een beperkter opvatting van het begrip stijlfiguur. Zo komt het voor dat men de troop-1, onderdeel van de gedachtefiguren, van de stijlfiguren afzondert en als aparte categorie beschouwt.

Synoniem: figurae.

Lit: D. Robberechts, '1. Opsporen van een stijlfiguur' in Nieuw Vlaams tijdschrift 28 (1975), p. 847-849 • J. Veldman, Flitst de bliksemgier: een onderzoek naar het zware, metaforische compositum in het Nederlandstalige dichtwerk van J.A. Dèr Mouw (diss., 1990) • S. Adamson, G. Alexander & K. Ettenhuber (red.), Renaissance figures of speech (2007) • G. Ueding (red.), Historisches Wörterbuch der Rhetorik, dl. 9 (2009), kol. 1-83 • P. Claes & E. Hulsens, Groot retorisch woordenboek. Lexicon van stijlfiguren (2015).

stijlcitaat

stijlfout