Algemeen letterkundig lexicon
(2012-....)–Anoniem Algemeen letterkundig lexicon–
Auteursrechtelijk beschermdkettinglijnenTerm uit de papiermakerij voor de op een afstand van ca. 2,5 cm evenwijdig van elkaar tussen de lange zijden van het vel lopende lijnen die zichtbaar zijn als men het papier tegen het licht houdt. De loodrecht daarop staande lijnen die heel dicht bij elkaar lopen, heten waterlijnen. Ketting- en waterlijnen, evenals het watermerk, ontstaan in het papier door de afdruk in de papierpulp van de draden waarmee de zeef gevlochten is. De richting waarin de kettinglijnen lopen is medebepalend voor de vaststelling van het bibliografisch formaat van een boek: verticaal bij folio-1, horizontaal bij kwarto, verticaal bij octavo, horizontaal bij normaal duodecimo enz. 
De onzichtbare waterlijnen lopen horizontaal door het papier, de duidelijk zichtbare kettinglijnen verticaal. [bron: M. Mathijsen, Naar de letter (1995), p. 180]
Lit: M.J. Pearce, A workbook of analytical & descriptive bibliography (1970), p. 69-71 • Ph. Gaskell, A new introduction to bibliography (19742), p. 58, 84-107.
|
|