Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 14

6486. 1643 oktober 19. Van W. de Groot.¹

Frater optime,

Litterae quas deperditas esse nuper monui, nondum ad manus nostras pervenere; eas dico quae scriptae sunt XIX Septembris.² Causam inquiri velim.

Gratias ago pro libro Praedestinati presso sane et haud dubiae antiquitatis.³ Omnia argumenta perlegere otium nondum sivit, neque cuiquam adhuc copiam feci, ut ipse prius mihi satisfaciam. Utenbogardus tussi laborat atque inde pauci est cibi, quod in sene malum est signum.⁴ Curabo ut ipse eum librum sibi praelegi faciat, et deinde iudicium perscribam.

Bene est quod quae Porphyrii decreto⁵ deerant hac vice missa sunt. Ego totum librum ad Blavium misi, ut aut statim remittat aut excudat. Miror Barlaeo pro transmissis orationibus a te non rescribi.⁶ Interea per liberos meos quod iubes curavi.⁷ De iuramento equitum

1 Hs. Den Haag, ARA, Eerste afd., coll. Hugo de Groot, aanw. 1911 XXIII no. 24, 378. Eigenh. oorspr. Antw. op no. 6469, beantw. d. no. 6504.

2 De niet teruggevonden brief van 19 september 1643; zie nos. 6444 en 6469.

3 De bronnenpublicatie van Jacques Sirmond S.J., Praedestinatus [sive] praedestinatorum haeresis, et libri S. Augustino temere adscripti refutatio, Parijs 1643.

4 De hoestbuien van de bejaarde remonstrantse theoloog Johannes Wtenbogaert bleven de eerste weken aanhouden; zie no. 6511.

5 ‘Porphyrii decretum’ is een lapsus calami voor ‘Parthenii decretum’. Willem de Groot spreekt over een versie die de Normandische edelman Robert le Comte vermoedelijk in Amsterdam had laten circuleren van de veroordeling van de leer van de reformatorische patriarch Cyrillus Lucaris op het concilie van Constantinopel-Iasi in 1642 (no. 6028). Sinds juli 1643 was de tekst ook beschikbaar in een door Sébastien Cramoisy uitgebrachte editie van Parthenii, patriarchae Constantinopolitani decretum synodale super calvinianis dogmatibus ..., Parijs 1643,; vgl. no. 6504. In 1645 werd zonder plaatsaanduiding (Amsterdam?) een werk uitgebracht dat de titel voerde Cyrilli Lucaris ... Confessio Christianae fidei. Cui adiuncta est gemina eiusdem Confessionis censura synodalis, una a Cyrillo Berrhoeensi, altera a Parthenio ... promulgata. Omnia Graece et Latine. Zie over deze uitgave, Bots-Leroy, Corresp. Rivet-Sarrau III, p. 218-220.

6 De Amsterdamse hoogleraar Caspar Barlaeus had Grotius bedacht met een exemplaar van zijn op 20 juni 1643 aan Joachim de Wicquefort, ‘ordinis S. Michaelis eques et serenissimae Hassiae lantgraviae a consiliis, etc.’ opgedragen uitgave Orationum liber; accesserunt alia nonnulla varii et amoenioris argumenti, Amsterdam (Blaeu) 1643; zie no. 6362. Dit gebaar werd door Grotius beantwoord met een opdracht aan Willem de Groot om zijn dank aan de auteur over te brengen; vgl. no. 6469.

7 Willems zonen Johan en Jacob volgden aan het Amsterdamse Athenaeum Illustre de colleges van Gerardus Joannes Vossius en Caspar Barlaeus.

[p. 631]

Sancti Michaelis⁸ minus benigne iudicare videris, neque enim quicquam continet patriis legibus adversum, nisi forte putes neminem nostratium in verba aliorum principum iurare non debere, quod secta nostrorum temporum non patitur. Schedia tua iam remisi.⁹ De Annotatis in Novum Testamentum an multa restent exemplaria per meos inquiri feci.¹⁰ De editionibus tuorum serio cogito.¹¹

In postremis tuis litteris nihil est rerum novarum, quare rogo in posterum aliquid addas.¹² Ego enim a multis interrogor, quare et tua et mea interest ne mutus esse cogar.

Vale, frater optime, cum uxore et liberis,

tibi obsequentissimus frater,
Guilielmus Grotius.

8 De opdrachtbrief van Caspar Barlaeus aan Joachim de Wicquefort (supra, n. 6) had aanleiding gegeven tot een nadere bestudering van de oorkonde behorende bij de verheffing van een Nederlander tot ridder van de in 1469 door koning Lodewijk XI van Frankrijk ingestelde orde van Saint-Michel.

9 De verzending van het ‘dossier Rivet’.

10 De vraag of er nog exemplaren van Grotius' Annotationes in libros Evangeliorum (BG no. 1135) in de magazijnen lagen van het Amsterdamse uitgevershuis Blaeu.

11 De publicatie van de poemata en de Anthologia Graeca (BG no. 534).

12 Willem de Groot herhaalt zijn verzoek van 6 [april] 1643 (no. 6161).

Raptim. Hagae, XIX Octobris 1643.

Adres: A monsieur/monsieur Grotius, ambassadeur de la reine et couronne de Suede, à Paris. 14 s.

Bovenaan de brief schreef Grotius: Rec. 28 Oct.

En in dorso: 19 Oct. 1643 Spierinck [sic].