Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 14

6469. 1643 oktober 10. Aan W. de Groot.¹

Mi frater,

Spero literas quas desiderare te aiebas ad te perventuras.² Septimo enim quoque die ad te rescripsi.

Barlaei orationes legi cum voluptate.³ Valde mihi placent, et gratias ei agi velim. Non miror autem novo carmine arreptam ab eo materiam tam plausibilem.⁴ Vidi iuramen-

1 Gedrukt Epist., p. 958 App. no. 673. Antw. op een ontbrekende brief van 28 september, beantw. d. no. 6486.

2 Grotius' schrijven van 19 september 1643 is niet overgeleverd.

3 Barlaeus' Orationum liber; accesserunt alia nonnulla varii et amoenioris argumenti, Amsterdam (Blaeu) 1643. Op 24 augustus 1643 mocht Grotius een exemplaar in ontvangst nemen; vgl. no. 6362.

4 Wellicht het gedicht op ‘prince Wilhelmus' eerste victorie’ (Bots-Leroy, Corresp. Rivet-Sarrau II, p. 111)? De heldendaden van de 17-jarige prins Willem van Oranje (nos. 6410 en 6411) bezong Caspar Barlaeus in een Gratulatio ad celsissimum principem Guilielmum, Arausionensis principis filium, etc., cum caesis aliquot captisque Hispanorum, Cantelmo duet, copiis equestribus pedestribusque victar ad suos rediret (C. Barlaeus, Poemata I, liber II Heroicorum, Amsterdam 1655 (editio 5^a), p. 323-328).

[p. 604]

tum equitum Michaelis.⁵ Videtur mihi qui se ita externo regi devinxerit, parum liberam habiturus vocem in rebus illis, in quibus aliud rex desiderat, aliud magis ex usu est publico.⁶

Angliae regi hic favetur.⁷ Scoti nolunt venire in Angliam nisi acceptis pecuniis. Sed de foedere inter parlamentarios Anglos et Scotorum legatos convenit.

Jacobus Sirmondus, vir optime meritus de omnibus literis, iam inter octuagenarium et nonagenarium medius, non desinit posteritatem obligare. Librum nobis edidit ex manuscripto qui fuit Hincmari, archiepiscopi Rhemensis satis noti. Is liber oppositus est libro hominis sentientis cum praedestinatis,⁸ id est ita ut nunc sentiunt qui Synodo Dordrechtanae⁹ adhaerent. Est autem scriptus et efficaciter et eleganter, et dignus qui legatur non sua tantum lingua, sed et aliis. Confido gavisurum huius libri conspectu optimum senem Utenbogardum.¹⁰

De Hogerbetiana re miror nihil me intelligere.¹¹ Editiones nostras deproperes rogo,¹² et schediasmata, quae ibi nullum sui usum reperiunt, remittas,¹³ non quod contra Rivetum ultra scribere decreverim, sed quia alibi usui esse poterunt.

Vale cum tua tuisque,

tibi obligatissimus frater,
H. Grotius.

5 Willem de Groot moet bij zijn brief van 29 september de tekst hebben ingesloten van de oorkonde behorende bij de verheffing van een Nederlander tot ridder van de Franse orde van Saint-Michel; zie no. 6477.

6 De opmerking van Grotius zal betrekking hebben op Joachim de Wicquefort, ‘ordinis S. Michaelis eques et serenissimae Hassiae lantgraviae a consiliis’.

7 Deze berichten komen ook voor in Grotius' nieuwsbrieven van 10 oktober.

8 Jacques Sirmond S.J. (1559-1651), de gewezen biechtvader van koning Lodewijk XIII, bereidde de editie voor van Hincmari archiepiscopi Remensis opera. Al bladerend in de schriftelijke nalatenschap van de aartsbisschop van Reims († 882) stootte de jezuïet op een handschrift met de tekst van een vijfde-eeuwse weerlegging van een boek ‘sub nomine Augustini confictus, nonagesimam haeresim continens, quae asserit Dei praedestinatione peccata committi’ (J. Sirmondus, Praedestinatus [sive] praedestinatorum haeresis, et libri S. Augustino temere adscripti refutatio, Parijs 1643, en herdrukt in Patrologiae latinae tomus LIII, kol. 579-692); vgl. Sommervogel, Bibliothèque de la Compagnie de Jésus VII, kol. 1237-1261; Corresp. Mersenne XII, p. 342-344, en Bots-Leroy, Corresp. Rivet-Sarrau II, p. 108-109 en p. 117-118.

9 Vgl. ‘Het eerste hoofdstuk der leer, namelijk van de goddelijke verkiezing en verwerping’ in de Acta of handelingen der Nationale Synode gehouden te Dordrecht in de jaren 1618 en 1619, p. 257-264.

10 De nestor van de remonstrantse theologen Johannes Wtenbogaert.

11 Het Hof van Holland schoof de zaak van de toekenning van postuum eerherstel aan Grotius' vroegere collega Rombout Hogerbeets op de lange baan.

12 Nog steeds wist Grotius niet waar zijn poemata en Anthologia Graeca (BG no. 534) gedrukt zouden worden.

13 Het onder Willem de Groot berustende dossier dat was aangelegd voor een geleerde die de moed had de pen op te nemen tegen Rivets Apologeticus pro suo de verae et sincerae pacis ecclesiae proposito, contra Hugonis Grotii Votum (BG no. 298 en BsG no. 319).

Lutetiae, 10 Octobris 1643.

Scire velim an Annotationum nostrarum ad Novum Testamentum multa restent apud Blavium exemplaria.¹⁴

14 Het Amsterdamse uitgevershuis Blaeu was in oktober 1641 begonnen met de verspreiding van de eerste handelsexemplaren van Grotius' Annotationes in libros Evangeliorum (BG no. 1135).