Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

3327. 1637 november 2. Van Willem de Groot⁴.

Frater optime,

Scripsi nuper⁵ paucis quaepiam, quae mihi in expugnatione Bredae mirabilia visa sunt, nunc, ne in tanto poetarum numero nihil agere videar, et ipse cum Diogene⁶ vas meum sursum versum movere incepi et tandem hos versiculos exscripsi, quos jam censurae tuae, ut mea omnia, submitto. Et ne me de nihilo poetarum fecisse mentionem intelligas, hoc habe principem in palaestram prodiisse

4 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd. coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII, no. 24. Beantw. d. no. 3342.

5 No. 3305 dd. 19 oktober.

6 Diogenes uit Sinope, tijdgenoot van Alexander de Grote en consequent volgeling van de leer van Antisthenes. Hij wees iedere vorm van comfort af.

[p. 695]

Forestium¹ cum aliquot epigrammatibus, quem egregio scazonte Heinsius excepit et deinde tria subnexuit epigrammata²; ei successit J.C.^tus Boiius³, Strateno⁴ amicissimus et magni spiritus poeta, qui integram Sylvam cum titulo vocis triumphalis edidit. Sunt et alii minorum genitum; nunc oratio Barlaei⁵ in expeditionem Bredanam expectatur, quam non incomitatam versiculis fore arbitror, et totius obsidionis descriptio per Buxorn-Suerium⁶, nescio an satis ex operis dignitate, adornata.

Interea Hispani Renobercam eo ipso vespere, quo victoriae Bredanae celebrabatur triumphus, aggressi et per instratum nescio quomodo pontem etiam ingressi portam, quae Geldriam spectat, fere jam sui juris fecerant; cum Wijckius⁷ centurio gubernatoris vices gerens advolat cum expedita praesidiariorum manu, qui hostes post trium circiter horarum conflictum oppido exegit; ipse vero fortissime dimicans et ter gladio, semel sclopeto vulneratus, inter inimicos expiravit. Haec omnia Brederodii⁸ causam aggravant, quem homines militares Gallico more capitis damnasse et picturariae, dum ipse abest, carnificinae addixisse ferunt, quanquam princeps⁹ sententiam istam adhuc premit neque novo mori accessurus putatur.

Post abdicationem Dorpii¹⁰ magna jam in successore archithalasso Martino Harprechto¹¹ Roterodamensi expectatio; interea Selandi duas regias naves et triremim minorem unam egregia pugna vicerunt et in portus suos abduxerunt. Accendet ea res Batavorum animos, ne pristinae maritimae gloriae omnino videantur obliti.

Est et rumor de duabus praetoriis - caraquis nomen est - a comite Mauri-

1 Joannes van Foreest, burgemeester van Hoorn en lid van de Hoge Raad. Zijn epigrammen (6 in getal) staan afgedrukt in: Petri Scriverii Breda Vetvs & Nova, Memorabili expugnatione Domino suo, Celsissimo Arausionensium Principi, Frederico Henrico A Nassau, &c. Feliciter restituta aestate anni MDCXXXVII. Accedunt I. Foresti Epigrammata in eundem Triumphum. Lvgdvni Batavorvm, Typis Wilhelmi Christiani. Prostant apud Davidem Lopesivm ab Haro, Bibliopolam Academiae vicinum. MDCXXXVII (p. 8). Een ander epigram staat afgedrukt in Constantini Hugenii Fr. Henrici Celsissimi Arausionum Principis, Anni triumphalis. Et quaedam alia Epigrammata. Haga-comitis, Apud Antonium Tongerlo. Anno 1637. Zie ook de brieven van Foreest aan Huygens (Worp, Briefw. v. Const. Huygens II, nos. 1738 en 1741).

2 Deze vier gedichten van Daniel Heinsius staan afgedrukt achter in Marci Zverii Boxhornii Panegyricvs Celsissimo Arausionensium Principi Frederico Henrico Post Bredam Expvgnatam Dictvs In illustri Batavorum Academiâ, die XXIII Octob. A.^no MDCXXXVII. Lvgdvni Batavorvm, Ex Officinâ Isaaci Commelini.

3 Cornelis Boey (1611-1665), advocaat in Den Haag.

4 Pieter van der Straten -Petrus Stratenus-; zie over hem no. 3325, p. 692 n. 11.

5 Caspari Barlaei Oratio Panegyrica, De Recepta Breda, Celsissimo Principi Frederico Henrico Arausionensium Principi dicta. Recitata Fuit in Illustri Amstelodamensium Gymnasio, XIX Octob. MDCXXXVII. Amstelodami, Apud Gviliel. & Iohannem Blaev. MDCXXXVII. De oratie bevat geen gedichten.

6 Marci Zuerii Boxhornii Historia Obsidionis Bredae, et Rerum. Anni MDCXXXVII. Lugduni Batavorum, Ex officina Isaaci Commelini, A.^o 1640.

7 Johan Wijcke. De gouverneur van Rijnberk, dat in 1633 door Frederik Hendrik op de Spanjaarden was veroverd, was Johan van Wijnbergen. Tijdens het beleg van Breda was hij gewond geraakt en werd op dit moment in Den Haag verpleegd.

8 Nicolaes van Brederode, gouverneur van Venlo.

9 Frederik Hendrik; zie ook no. 3336, p. 714 n. 5.

10 De luitenant-admiraal Filips van Dorp.

11 Maarten Harpertsz. Tromp.

[p. 696]

tio¹ circa littus Angolae captis et quinque millionibus aestimatis; sed super hac victoria certiores expectamus nuntios.

Obiit his diebus amicorum non infimus - imo, ut ipse dicere solebat, e consanguineis - Guilielmus Pinsius Aa², Rhesae gubernator, qui huc illuc cum copiis transfretando non parvum Bredanae victoriae attulit momentum. Et in gubernatione Gentius baro Oijenus³, in tribunatu comes Henricus Nassavius⁴, in Iselsteiniaca praefectura, magister aulae principalis Dorpius⁵ succedunt.

Vosbergium⁶ extra ordinem in Galliam mitti ex aliis jam intellexeris; ille familiaritatem tuam exculturum se pollicetur. Quid facturus sit, expecto.

Paucos ante dies domum meam afferri jussit Reigersbergius⁷ eam, quae domi Basianae⁸ hactenus fuit, cistam. Ea quid fieri velis, ex te, quaeso, intelligam.

Filius⁹ ad te ipse litteras¹⁰ dabit, sed eum ab itinere Gallico alieniore quam putaveram animo invenio.

Dum haec scribo, traditur mihi epistola XXII. Octobris¹¹ natali matris¹² ad me data cum excerptis e Dorscheo¹³ et Dureo¹⁴, pro quibus gratias habeo maximas; sunt ea, ut et oratio episcopi Cantuarensis¹⁵, hic incognita satis. Curabo, ut et allii, quibus, unio ecclesiae cordi eorum fiant, participes.

Voetii¹⁶ ejusque simiae in te scripta silentio vindicanda semper credidi. Ostendi tamen et aliqua Brandano¹⁷, cum apud nos esset, qui id genus scribendi improbari sibi profitebatur, et id plurimis non infimae notae contraremonstrantibus displicere jam diu intellexi. Stulta sunt, quae de socinismi suspicione identidem instillat; aliter judicabit christiana ubique ecclesia tuumque pacis amorem semper exosculabitur.

De Novo testamento et Mylii¹⁸ et Borelii¹⁹ cogitabo, ut si fieri potest, aut ipsa aut exempla, nanciscar.

De successore Brandani saepe sollicitus sum et, dum eo super negotio deliberas, Aurati²⁰ mihi opera non inutilis fore videtur.

1 Johan Maurits van Nassau-Siegen, gouverneur van Nederlands-Brazillë.

2 Willem Pynssen van der Aa.

3 Walraven van Gendt, baron van Oyen (±1580-1644), opvolger van Willem Pynssen van der Aa als gouverneur van Rees.

4 Hendrik van Nassau-Siegen.

5 Arend van Dorp was op 27 oktober 1637 benoemd tot drost en stadhouder van de lenen van IJsselsteyn als opvolger van de overleden Willem Pynssen van der Aa.

6 Caspar van Vosbergen Sr.

7 Nicolaes van Reigersberch.

8 Rekenmeester Johan Basius had onder zijn berusting een aantal papieren welke Grotius bij diens arrestatie ontnomen waren.

9 Grotius' oudste zoon Cornelis; hij was op terugreis uit Zweden in Holland aangekomen.

10 No. 3326.

11 No. 3310.

12 Aeltgen Borre van Overschie.

13 Johan Georg Dorsche (1597-1659), lutheraans theoloog.

14 John Durie; zie over hem VI, p. 172 n. 5.

15 William Laud; voor deze oratie zie men no. 3199 p. 481 n. 5.

16 Gisbertus Voetius -Gijsbert Voet-.

17 Brandanus Daetrius, Grotius' huispredikant.

18 Cornelis van de Myle.

19 Willem Boreel.

20 François d'Or, predikant en vriend van Grotius; inderdaad was hij -in 1638- voor enige tijd huispredikant bij Grotius.

[p. 697]

Deus Optimus Maximus te nobis diu servet incolumem; uxori, si placet, omnia meo meaeque nomine officia deferas, rogo.

Hagae, II Novembris 1637.

Tibi obsequentissimus frater
Guilielmus Grotius.

Boven aan de brief schreef Grotius: rec. 12 Nov.