Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 8

3336. 1637 november 9. Van N. van Reigersberch¹.

Mijn Heer,

Saterdachavont tusschen acht ende negen uyren wert mijnheer den prins² met de schutterije ende geluyt van clocken verwillecomt, sijnde de reyse naer boven, mits de dispositie van sijne Hoocheyt niet te goet en is, achtergebleven. Donderdach tevoren was den heer Vosberge³ naer Zeelant, om voorts naer Vranckerijck te gaen, gereyst, vanwaer, alsoo den wint contrari is geweest, ick niet en meen, dat hij kan wesen vertrocken. Sijne bootschap meent men te wesen te versoucken continuatie van de alliantie op den voet van het voorleden iaer ende betalynge van de achterstallyge penyngen.

Den ambassadeur van Vranckerijck⁴ wiert gisteravont statelijck met menichte van coetsen ingehaelt hebbende bij sijne Ex^tie5 te voren geweest in het leger om te sien, naer men oordeelt, off men hetselve noch in het velt soude hebben connen houden.

De troupes van den lantgrave⁶, naer besluyt van het tractaet met de stenden van Oostvrieslant, hebben drie plaetsen beseth gelaten ende sijn onder het commandement van Milander⁷, die den lantgrave hetselve heeft opgedragen, in den eedt van de kinderen wt Emderlant getrocken, met meenynge, soo het schijnt, haer met King⁸ te coniungeren ende een goet winterquartier te soucken, alvoren Cassel met vivres hebbende versorcht. Vranckerijck continueert aen den soon⁹ het pensioen van 12 duysent cronen, den lantgrave belooft, ende toont, dat volck op de been sal soucken te houden, hoewel Milander veel difficulteyt vint, alsoo de stenden apart met den keyser¹⁰ handelen.

Met de schriftelijcke antwoorde op de propositie bij Beria¹¹ gedaen hout Gert¹² hem gans niet gecontenteert, werdende de betalynge van de drie maenden,

1 Hs. Amsterdam, UB., coll. RK., M 11 n. Eigenh. oorspr. Niet ondertek. Gedrukt Rogge, Br. Nic. v. Reigersberch, p. 406. Tesamen met no 3350 beantw. d. no. 3365.

2 Frederik Hendrik.

3 Caspar van Vosbergen.

4 Jean d'Estampes, markies van Valençay.

5 Frederik Hendrik.

6 Wilhelm V, landgraaf van Hessen-Kassel.

7 Peter Melander, graaf van Holzapfel.

8 James King, officier in Zweedse dienst.

9 Wilhelm VI van Hessen-Kassel.

10 Ferdinand III.

11 Schuilnaam voor Petter Spiring Silvercrona, raad van financiën van Zweden. Grotius heeft erboven geschreven: Spierinc.

12 Schuilnaam voor Petter Spiring Silvercrona. Grotius heeft erboven geschreven: Sp.

[p. 714]

die hij staet maeckte promptelijck te ontfangen, in twijfel getrocken ende de gedaen instantie van de continuatie van secours stilswijgens voorbijgegaen; daer nochtans Beria aenhout om categoriquement neen ofte iae te verstaen, opentlijck voorgevende dat Sophi¹ in tractaet oft oorloge haer daernaer sal hebben te reguleren, waeromme van meenynge is nieuwe instantie te doen, idque suo more, id est brutalement²; doch sodanyge persuasiven werden met andere ingrediënten versacht.

Den affgesonden bij de Signoria van Genua³ is gearriveert; wat hij brengt, sal uEd. ten naesten horen.

Van de craecken meen ick niet, dat yet sal wesen, alsoo twee scepen in Pleymuyt liggen ende matroos in hare brieven daer niet van en vermaent.

Van de questie tusschen Amsterdam ende Utrecht hebben wij niet nader dan dat Amsterdam voorts procedeert ende die van Zeelant in hare iegenwoordyge vergaderynge met vier stemmen voor Amsterdam hebben geconcludeert ende Hollant daerin de hant te bieden, hoewel den heer Knuyt⁴ alle devoir heeft gedaen om hetselve buyten resolutie te houden ende als accomodateurs die provintie tusschen beyden te stellen.

De sententie tegens den gouverneur van Venlo⁵ ende cappitainen is gepronuntieert.

Naer een secretaris sal ick omhoren vindende ondertusschen seer bedenckelij(ck), waerom uEd. op een van de gerecommandeerde niet behoort te letten.

Wat met Caesar⁶ geduyrende dese vergaderynge te doen sal wesen, moet affgewacht; verder als ick alreede hebbe geproponeert, weet ick wel, dat weynych apparentie is [te] geraecken.

Indien van naer Engelant te gaen apparentie ware, soude ick connen oordeelen, dat men van soo groote pretensiën om soo weynych niet behoort te scheyden. UEd. kan alles selffs best examineren. Golilas'⁷ soon⁸ seyt in alles Humelus'⁹ wille naer te sullen commen ende middel te weten van hem bij Gert¹⁰ los te mae-

1 Codenaam voor Zweden.

2 De woorden suo more .... brutalement' staan in de tekst in cijfer: 2.1.20.701.802.16.46.17.24. 31.10.702.713. 24.700.62.3. 22.47(=17 of 45).64.32.23.720.7.75.42.82.49.70. met de ontcijfering door Grotius erboven geschreven.

3 Giacomo di Negrono.

4 Johan de Knuyt.

5 Nicolaes van Brederode. Over zijn veroordeling zie men Sententien, By die vanden Krijghs-rade der Vereenighde Nederlanden, uytgesproocken jeghens den Gouverneur, Major, ende Capiteynen: Mitsgaders de Lieutenanten ende Vendrichen, die als Cheffs gecommandeert, ende binnen Venlo Guarnisoen ghehouden hebben, over het subijt ende onverwacht overgheven vande selve Stadt. Gearresteert inden Leger bij Breda, opten 19. Octobris 1637. Ende ghepronunceert opten 29. daer aen volgende. In 's Graven-Haghe, By de Weduwe ende Erfgenamen van wijlen Hillebrant Iacobssz van Wouw, Ordinaris Druckers vande Hog: Mog: Heeren Staten Generael. Anno 1637.

6 Codenaam voor Rotterdam. Het betreft de pogingen door Grotius en namens hem ondernomen om hem zijn achterstallige salaris als pensionaris van Rotterdam alsnog te doen uitbetalen.

7 Pseudoniem van Grotius. Hij schreef erboven: H. de Gr.

8 Het woord ‘soon’ staat in de tekst in cijfer: 2.20.77.700.712.49. Bedoeld wordt Cornelis, die zich na zijn verblijf in Zweden in Holland ophield.

9 Pseudoniem van Grotius. Hij schreef erboven: H. de Gr.

10 Schuilnaam voor Petter Spiring Silvercrona. Grotius heeft erboven geschreven: Sp.

[p. 715]

cken. Ick sal daer voort op vervolgen, naer hij mij mergen, gelijck is belooft, breeder antwoorde sal hebben laten weten.

Den heer Hogendorp¹ is wt Sweden aengecommen, maer hebbe hem noch niet gesproocken. Ons Neeff² hebbe ick gesien, die niet heel wel en is, maer meer als acht dagen gequelt met een flux de ventre, die noch continueert. Mijn opinie is, dat den iongen Sigthunius³ niet moet verreysen sonder Suenno⁴ te sien. Mus miser est antro, qui tantum clauditur uno.

Desen 9 Nov. 1637.

1 Gijsbert van Hogendorp.

2 Frederik Hendrik; zie over deze schuilnaam no. 3095, p. 322 n. 3.

3 Pseudoniem van Grotius. Hij schreef erboven: de Gr.

4 Schuilnaam voor Frederik Hendrik. Grotius schreef erboven: Pr. v. Or.

Adres: Mijn Heer Mijn Heer De Groot, Raet ende Ambassadeur van de Coninginne ende Croone van Sweden bij den Alderchristelijcksten Conynck.

In dorso schreef Grotius: 9 Nov. 1637. Reigersberg.

En boven aan de brief: Rec. den 25 Nov.