Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

2885. 1636 december 12. Aan G.J. Vossius².

Semper quidem, vir eximie, summa cum voluptate lego literas tuas: sed eas jam suaviores mihi fecit ipsa exspectatio. Frequenter nunc accidit, ut naves saepe ventus, saepe et absentia praesidio futurarum navium moretur: eoque epistolae multo quam destinantur adventent serius, quod nunc illi meae³ accidisse nihil miror.

Sed imprimis Philolaum⁴ recte pervenisse gaudeo. Nam scriptori ejus nuper me interpellanti dolebam certe nihil respondere potuisse. Hortensio⁵ Blavioque⁶ judicibus, aut prematur aut exeat, id opus: sed si exiturum est, cito exeat, ne Blavianae tarditatis ad Meursium⁷ novus accusator accedat. Ad ἀνϑολογίαν⁸ edendam obtulit se et Morellus⁹. Ego amicitiae causa praeferrem Blavium, sed his legibus, si typi satis nitidi tibi videntur, si homines habet idoneos, qui typotheton peccata corrigant, quique indicem faciant locupletem poëtarum, hominum ad quos et de quibus scribitur, historiarum locorum quaeque alia scitu utilia inspectis, quae plurimum ad id lucis conferent Brodaei¹⁰ notis et meis, quae addam, Prolegomenis; addendum et hoc, si definiti temporis, quando visurus sit lucem liber, certus ex syngrapha esse possim.

Salmasium¹¹ eaedem, quas dixi, remorae detinuere.

Tuum de Idololatria librum¹², simul venerit, avide vorabo. Argumentum erat dignissimum tractari ab eo, qui abstrusae antiquitatis intima nota habeat.

2 Copie Bibl. Gem. Rotterdam, coll. Rem. Kerk., cat. v. hss. no. 764. Gedrukt Epist., p. 285. Antw. op no. 2860; wellicht eerst beantw. dd. 30 april 1637 (dl. VIII). aant.

3 No. 2664.

4 Philolaus is een pseudoniem van de astronoom Ismaël Boulliau; het betreft diens Philolai sive dissertationis de vero systemate mundi libri IV, dat in 1639 bij Blaeu te Amsterdam het licht zag.

5 Martinus Hortensius -van den Hove-; zie no. 2664, p. 248 n. 8.

6 De Amsterdamse cartograaf en uitgever Willem Jansz. Blaeu.

7 Johannes Meursius, sedert 1625 hoogleraar in de geschiedenis en de staatkunde te Sorø in Denemarken, voordien te Leiden.

8 Voor de Anthologia zie men VI no. 2407, p. 426 n. 7.

9 Betreffende de Franse drukker Charles Morel zie no. 2583, p. 134 n. 10.

10 Johannes Brodaeus -Jean Brodeau- (1500-1563) uit Tours. Hij was een vooraanstaand geleerde en publiceerde o.m. Annot. Epigrammatum graecorum libri VII ... Basileae 1549.

11 De Franse klassiek-filoloog Claude de Saumaise, hoogleraar in Leiden; hij bevond zich met verlof in zijn vaderland.

12 Gerardi Ioannis Vossii De Theologia gentili, et physiologia Christiana: sive de origine ac progressu idololatriae deque naturae mirandis, quibus homo adducitur ad Deum, libri quatuor. Amstelodami 1641.

[p. 581]

Bona accessio erit filii Maimonides¹, Iudaeorum prope solus sani judicii.

Philyram Heinsianam², ubi prodierit, spero ad nos amici mittent, ut cogitemus, an abjicienda nobis sit de notis nostris³ poliendis - nondum enim edendis dico - cogitatio. Si tecum essem, etiam de historia Belgica⁴ quid faciendum esset, consilium tuum exquirerem. Nunc vero totum me etiam subcesivis temporibus Suediae dedi⁵: σπάϱταν ἔλαχον͘ τάυτην ϰοσμῶ⁶. Veterum Gotthorum res et praeclare facta undique exquiro et in lucem traho.

Procopium⁷ quando edituri sint Elzevirii cum versione Vulcanii⁸, quam interpolaturus est Heinsius⁹, scire juvabit. Ego Gotthica tantum et Vandalica verti instituto meo serviens: habeoque, habent et illi, supplementa ἐλλειμμάτων e Vaticana. Ego praeterea Haeschelianam editionem¹⁰ cum duobus manuscriptis regiae bibliothecae contuli: multisque eam locis tum eorum librorum auxilio tum conjectando emaculavi. Edam aliquando cum omnibus testimoniis a Plinio¹¹ ad Helmoldum¹² usque ad res Suediae Gotthiaeque pertinentibus, ut genti sua dignitas constet minime suspectorum testium fide. Accedent prolegomena, meo more, non parca. Sed haec tibi ut amico veteri dicta sunto.

Petrum¹³ meum se vobis probare gaudeo. Tibi, uxori¹⁴, liberis¹⁵, ego, uxor, liberi¹⁶ optamus felicissima.

Tui studiosissimus
H. Grotius.

1 Voor de vertaling van Rabbi ben Moses' הכשמ הדזת aant.door Dionysius Vossius zie no. 2860, p. 542 n. 9.

2 Danielis Heinsii Sacrarvm Exercitationvm ad Novvm Testamentvm Libri XX. Lvgd. Bat. MDCXXXIX; zie no. 2773, p. 407 n. 11.

3 Zie voor de uitgave van Grotius' Annotationes in Novum Testamentum no. 2610, p. 172 n. 1.

4 Hvgonis Grotii Annales et historiae de rebus Belgicis. Amstelaedami, Ex Typographejo Joannis Blaev. MDCLVII.

5 Na Grotius' dood verscheen zijn Historia Gotthorvm, Vandalorvm, & Langobardorvm; zie no. 2734, p. 355 en n. 2 aldaar.

6 Cicero Ad Att. IV, 6; vgl. Desiderii Erasmi Opervm Omnivm Tomvs Secvndvs, Lvgdvni Batavorvm MDCCIII, kol. 551 D Adagiorum Chil. II Cent. V Prov. I. aant.

7 Over Procopius zie no. 2734, p. 354 n. 7.

8 Deze vertaling (fragmentarisch) bij Bon. Vvlcanii Brvg., Iornandes, De Getarvm, sive Gothorvm Origine & rebus gestis, Lvgdvni Batavorvm, MDXCVII, p. 246.

9 De Leidse hoogleraar Daniel Heinsius.

10 Historiarum Procopii libri VIII, nunc primum Graece editi Augustae Vind....; zie no. 2734, p. 355 n. 1.

11 Vgl. no. 2734, p. 355 en aantekeningen aldaar.

12 Over Helmoldus en zijn Chronicon Slavicum zie men no. 2734, p. 355 n. 9.

13 Grotius' tweede zoon Pieter, die voor zijn studie in het vaderland verbleef.

14 Elisabeth Junius, Vossius' tweede vrouw; zij was een dochter van de Leidse hoogleraar Franciscus Junius.

15 Zie voor hun namen VI, p. 95 n. 15.

16 Alleen Cornelia en Diederik waren bij hun ouders in Parijs.

Lutetiae, XII Decembris MDCXXXVI.