Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

[p. 133]

2583. 1636 mei 7. Aan Willem de Groot¹.

Per mihi grata sunt, mi frater, quae scriptis 23 Aprilis literis² nuntias.

De iurisconsultis³, quin responsuri sint, quod aequum est, non dubito. Si ultra nos trahere volunt Rotterodamenses⁴, nostrum erit cogitare, quae futura sit optima ad jus consequendum via.

De Portus Delphensis controversia jam ex senatoris Reigersbergii⁵ literis cognoveram eique responderam, quod nostri populares obtinuerant et rationi congruum esse et canonibus antiquis, inter alios XVII consilii universalis Chalcedonensis⁶.

Quod mitto scriptum Molae praeferens nomen, Nicolai est Borbonii⁷, poetae quondam inter Gallos latinissimi, nunc inter patres qui vocantur oratorii. Is non minus male habitus a Balsaco⁸, epistolico epigrammatario, quam Heinsius⁹, se ut vindicet, Heinsium sub blandimentorum larva a Balsaco, qui ex Herode Tragoedia materiam sumserat, parum humane tractatum in partes advocat.

His diebus cardinalis Riceliacus, ei cum adessem, post res serias occasiones lecti hujus, quem mitto, libelli, me de Heinsio interrogavit. Ego sine ullo nigrae loliginis succo reddidi ei, quod debui, ingenii eruditionisque testimonium. Ita soleo.

Filii¹⁰ librum, mea poemata¹¹, cogor ei eripere, ut Cordesio¹² reddam, a quo commodatum mihi librum legatus Britannicus¹³ a me sibi commodatum non reddit. Credo, in Angliam miserit atque inde - jamdiu enim id est - Seldenus¹⁴ sumserit egregium libri sui epiphonema, in quo locutiones meas figuratas opponit seriis. Ego viro illi et humano et erudito, quod me et humane et erudite tractaverit, multum debeo. Epigrammate tamen hoc puto me non laesisse jus amicitiae, quae inter nos est,

1 Gedrukt Epist., p. 861. Antw. op no. 2563; beantw. d. no. 2624.

2 No. 2563.

3 Mr. Quirijn van Strijen, mr. Nicolaes van Sorgen, mr. Dirck de Jonge en mr. Willem Dedel; vgl. nos. 2563 en 2580.

4 Het betreft de pogingen door Grotius en ten behoeve van hem ondernomen om zijn achterstallige salaris als pensionaris van Rotterdam alsnog uitbetaald te krijgen.

5 Nicolaes van Reigersberch; zie ter zake nos. 2562 en 2563.

6 Gehouden in 451; voor canon XVII zie no. 2575, p. 124 en n. 13 aldaar.

7 Nicolas Bourbon le Jeune (1574-1644), geleerde en literator; hij doceerde Grieks aan het Collège Royal van 1611 tot 1620, in welk jaar hij intrad in de orde der oratorianen. Het betreft hier Bourbons Apologeticae Commentationes ad Phyllarchum, Parisiis 1636, bestaande uit een drietal brieven, de eerste aan Pierius Optatus, de tweede aan Franciscus Andrada (... Guyet, prieur van Saint Andrade bij Bordeaux), beide van 1630, en de derde, van 1636, onder de schuilnaam Petrus Mola gericht aan Georgius Campenius Harlemensis. Voor Phyllarchus (Dom Jean Goulu) zie III, p. 186 n. 1; voor de kwestie tussen Bourbon en De Balzac: Nicéron, Mémoires XXVI, p. 59 v.

8 Jean Louis Guez, seigneur de Balzac; zie III, p. 186 n. 2.

9 Daniel Heinsius; over zijn Herodes Infanticida en De Balzacs reactie daarop zie III, p. 186 n. 2. Zie ook no. 2566, p. 111.

10 Van Pieter; vgl. no. 2563, p. 106.

11 Hugonis Grotij Poemata, Collecta & magnam partem nunc primum edita à fratre Gvilielmo Grotio. Lugdun. Batav. Apud Andr. Clouquium. Anno 1617. Ter Meulen-Diermanse, no. 1.

12 Grotius' vriend Jean de Cordes, kanunnik te Limoges.

13 Burggraaf John Scudamore.

14 Over John Selden en zijn Mare clausum zie V, p. 515 en nn. 7, 8 en 9 aldaar.

[p. 134]

 

Ipsum compedibus qui vinxerat Ennosigaeum,

 

Est Graeca Xerxes multus in historia.

 

Lucullum Latii Xerxem dixere togatum:

 

Seldenus Xerxes ecce Britannus erit¹.

Mormontio², Hemskerckio³ paria de me nuntia: et cum parentibus⁴, uxore⁵, liberis⁶, amicis vale.

Tui amantissimus tibique obligatissimus frater
H. Grotius.

1 Dit epigram komt in de editie van 1639 noch in die van 1645 voor (beide te Leiden bij Hier. de Vogel); zie echter Ter Meulen-Diermanse, no. 1 rem. 4.

2 Iman van Zuylant, heer van Moermont, oud-burgemeester van Zierikzee (± 1584-1638).

3 Johan van Heemskerck (1597-1656); Grotius was door zijn grootmoeder Elselinge van Heemskerck aan de Van Heemskercken verwant.

4 Jan de Groot en Aeltgen Borre van Overschie.

5 Alida Graswinckel.

6 Voor hun namen zie no. 2563, p. 107 n. 17.

Lutetiae, 7 Maji novi cal. 1636.

Rogo, scribas an Heinsii Notae ad Novum Testamentum⁷ jam sub praelo sint.

Si Blavius⁸ non habet editioni Anthologiae⁹ necessaria cogitabo, an Morello¹⁰ hic mea tradam.

Illud miror Anglos, quorum conscientia editus est Seldeni liber, ita aperte profiteri, quae nobis mala evenerunt, ideo evenisse, quod jus illud de mari, quod ipse iurisconsultis Romanis, Britannis, Hispanis probatum negare non potest, defenderimus.

Digna est, quae iterum praelo subjiciatur Barlaei Oratio de Anima¹¹. Meum exemplum abalienavi a me. De Coelo¹² legi mireque et illa mihi placuit. Sed cavebo, ne mea liberalitas mihi et hanc eripiat.

7 Danielis Heinsii Sacrarvm Exercitationvm ad Novvum Testamentvm Libri XX. In quibus Contextus Sacer illustratur. SS. Patrum aliorumque sententiae examinantur, Interpretationes denique antiquae aliaeque ad eum expenduntur. Qvibvs Aristarchvs Sacer, emendatior nec paulo auctior, Indicesque aliquot vberrimi accedunt. Lvgdvni Batavorvm, Ex Officinâ Elseviriorum. MDCXXXIX.

8 De Amsterdamse uitgever dr. Johan Blaeu: zie over hem V, p. 240 n. 11.

9 Betreffende deze Anthologia zie VI no. 2407, p. 426 n. 7.

10 Charles Morel (1602-± 1640), sedert 1628 imprimeur du Roi.

11 Casparis Barlaei Oratio de Animae humanae admirandis; zie no. 2563, p. 107 n. 4.

12 Casparis Barlaei Oratio, de Coeli admirandis, Habita in Illustri Amstelodamensium Schola, XI Febr. MDCXXXVI. Amstelodami, Apud Iohannem Blaev, MDCXXXVI.