Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 3

1289. 1628 juli 27. Aan Willem de Groot⁵.

Mitto ad te, mi frater, ita ut nuper promiseram meum opus de Veritate Religionis Christianae⁶ emendatum et auctum nonnullis in locis. Tuum et ami-

5 Gedrukt Epist., p. 809.

6 Zie n^o. 1283, p. 341 en n. 3 aldaar

[p. 348]

corum erit videre, ne, dum vetera corriguntur, nova admittantur menda. Sane nuper res satis negligenter acta fuit. Peracta editione rogo, ut aliquot melioris chartae exemplaria ad me veniant; obstrinxi enim fidem meam aliquibus, quam velim exsolvere. Sed et hoc monendus est Mairius¹, ut aliquam copiam librorum ad librarios hujus urbis mittat. Turpe enim est volentibus non inveniri librum editum ab homine in Gallia habitante et Gallis multa debente. De Phaenissis² eadem dicta velim. Poterit forte captari occasio tabellarii alicujus ad legatos nostros³, qui hic sunt, mittendi. Nam etiamsi a curiosis talia reserentur, parum est periculi. De Vossianis⁴ non possum non urgere, quia sponsi teneor.

Cornelium nostrum⁵ curae tibi esse gaudeo speroque talem venturum, ut mea ope uti possit. De Institutionibus Iuris Batavici⁶ expende, quid amici sentiant et quas sentiendi causas habeant. Libri mei de Iure belli et pacis⁷ multis partibus a me aucti sunt. Buonus⁸ obiit. Haeredes usque et usque differunt. Interdum cogito, an non hos libros Lugdunum mittere debeam. Retinet me nonnihil, quod addita notas suas habent, quam potui positas perspicue, sed quae ob vicinitatem fallere typographos possent, ita ut sperare debere videar emendatiorem editionem fore me praesente, praesertim post istud librorum de Veritate experimentum⁹. Sed nec nescio in Corvini¹⁰ diligentia multum esse posse praesidii. Poterit et affinis Reigersbergius¹¹, siquid ad me majusculum erit mittendum, commoditate uti eorum, quos dixi tabellariorum aut etiam militum, qui a Castilioneo¹² interdum huc legabuntur. Id ei significes velim, et parentibus optimis, tuae¹³, tuis, nostrisque omnibus fausta precor omnia, apprecante mihi uxore et liberis. Felgius¹⁴, ad quem quas vides literas mitto, vir est apprime pius atque eruditus, qui me Lutetiae vidit. Degit in agro Eindano. Ei velim has mitti curatore Corvino, qui eum novit. Simul jam nunc rogo, ut is vir eo munere dignissimus exemplar accipiat novae editionis de Veritate religionis. Adventu Brasseri¹⁵ accepi Vossiana. Superest pretium norim, ut et librorum Iacchaei¹⁶. Posterius mutato iterum consilio misi haec per Liranum¹⁷. Iulii XVI^cXXVIII.

1 De Leidse uitgever Jean le Maire.

2 Zie n^o. 1261, p. 306 nn. 3 en 4.

3 Fr. van Aerssen en Caspar van Vosbergen.

4 Zie n^o. 1255, p. 295 n. 2.

5 Zijn zoon Cornelis; vgl. n^o. 1283.

6 Zie n^o. 1143, p. 125 n. 1.

7 Ter Meulen-Diermanse, n^o. 565. De nieuwe druk is eerst in 1631 te Amsterdam verschenen; zie Ter Meulen-Diermanse, n^o. 567 en remarque 2 aldaar.

8 De Parijse uitgever Nic. Buon, die op 22 april 1628 gestorven was.

9 Willem de Groot en G.J. Vossius droegen de zorg voor de uitgave, van wie de laatste het toezicht op het drukken hield (Ter Meulen-Diermanse, n^o. 944 remarque 5). Niettemin waren er fouten ingeslopen; zie Vossius' brief n^o. 1167.

10 Johannes Arnoldi Corvinus (1582-1650), remonstrants predikant, in 1619 afgezet en verbannen.

11 Nicolaes van Reigersberch.

12 De graaf van Châtillon, Gaspard de Coligny, die in Holland vertoefde.

13 Alida Graswinckel.

14 Nicolaus a Velge was een tijdlang hoogleraar in de wijsbegeerte te Steinfurt; later vestigde hij zich als arts te Amsterdam. Voor agro Eindano moet agro Emdano gelezen worden.

15 Hugo, de zoon van Joost Brasser; vgl. n^o. 1283, p. 341 n. 2.

16 Zie n^o. 1135, p. 115 n. 2 en n^o. 1163, p. 154 n. 3.

17 Vgl. n^o. 1283. Mogelijk is deze regel van zijn plaats geraakt.

[p. 349]

Haec, quae per Liranum mittere decreveram, mutato consilio et prima occasione rapta per hunc ex Langeracii¹ familia venientem mitto.

Tuas, quas IX Iulii scripsisti, recte accepi. Pro his, quae nuntias, gratias ago. Rogo pergas, siquid ad summam rem aut privatam nostram magnopere pertinens compereris. Quae sunt ad Camerarium² rogo ipsi tradas. Illas ad Aysemum³ Mylio⁴. Trimolius⁵ missam adiit, uxor⁶ sequetur, Wilhelmi Arausionensium principis nepos et neptis, tum vero maximorum inter hugonottos ducum liberi. Serpit exemplum metu accedente ac spe.

Tuus quantum sum
H. Grotius.

1 Gideon van den Boetzelaer, heer van Langerak.

2 Joachim; vgl. n^o. 1259 in fine.

3 Misschien wordt Lieuwe van Aitzema (1600-1669) bedoeld. Hij was in 1624 door het Hof van Holland als advocaat in Den Haag toegelaten en was sedert 1627 raad en agent aldaar van de vorst administrator van Maagdenburg. Hij is vooral bekend om zijn hoofdwerk: Historie of Verhael van Saken van Staet en Oorlogh, in, ende omtrent de Vereenigde Nederlanden, beginnende met 't uitgaen van den Trevis, ende eyndigende (1667), 's-Gravenhage 1657-1668), door hemzelf bezorgd. Na zijn dood gaf Carel van Roorda een min of meer gewijzigde uitgave onder de titel: Saken van Staet en Oorlogh, in ende omtrent de Vereenigde Nederlanden. 's Gravenhage 1669-1672.

4 Cornelis van der Myle.

5 Zie n^o. 1287, p. 345 n. 2.

6 Marie de La Tour d'Auvergne, dochter van Henri, hertog van Bouillon, en van Elisabeth van Nassau (1577-1642), zuster van Charlotte Brabantina. Evenals deze bleef zij het protestantisme trouw.