Algemeen letterkundig lexicon

vanity press

Etym: Eng. press = pers; vanity = ijdelheid.

Collectieve benaming voor uitgevers (uitgeverij) die boeken uitbrengen waarvoor de auteurs zelf alle kosten dragen. De term is denigrerend; de betrokken uitgevers zelf (‘vanity publishers’) verkiezen de benaming ‘subsidy publisher’.

De uitgever loopt in dit businessmodel weinig financieel risico en kan zich daardoor erg flexibel opstellen wat betreft de intrinsieke (artistieke of wetenschappelijke) kwaliteit van het gepubliceerde werk. Hoe hard vanity publishers ook proberen om geloofwaardigheid uit te stralen, deze afwezigheid van selectie en kwaliteitsbewaking heeft uiteindelijk een negatief effect op het prestige van zowel de uitgever als de schrijver. Volgens de gangbare perceptie zijn het vooral diegenen die vrezen niet aan de bak te komen in het meer competitieve regime van de ‘reguliere’ commerciële of academische uitgevers, die hun toevlucht zullen nemen tot de vanity press om het begeerde statuut van ‘auteur’ te verwerven.

De toenemende druk op wetenschappelijke onderzoekers om veel te publiceren (publish or perish) heeft tot een sterke groei geleid in het marktsegment van de academische vanity publishing.

Overigens valt deze praktijk niet te verwarren met uitgave in eigen beheer, waarbij de auteur alle taken van de uitgever op zich neemt. Heel wat manifesten en tijdschriften werden in de context van de avant-garde in eigen beheer uitgegeven; vandaag biedt het internet heel wat mogelijkheden in die zin (bijv. blook).

vanitas

varende luyden