Met en zonder lauwerkrans

Schrijvende vrouwen uit de vroegmoderne tijd 1550-1850 van Anna Bijns tot Elise van Calcar

[p. 882]

De poëzie als troost voor blindheid
Maria D'Huygelaere
(Oudenaarde, 12 september 1813 - Oudenaarde, 21 november 1887)

Maria D'Huygelaere was de dochter van de autodidact-dichter Augustijn D'Huygelaere (Deinze, 1774 - Oudenaarde, 1849) die zeer actief en succesrijk was in de dichtwedstrijden van de rederijkerskamers in West- en Oost-Vlaanderen tijdens de eerste decennia van de negentiende eeuw en bekend werd door zijn historische poëzie, verzameld in zijn bundel Nationale poëzie (Sint-Niklaas 1844). Maria woonde in Oudenaarde, waar haar vader tot rijksambtenaar werd benoemd, en trouwde er in 1857 met de muziekleraar Arcadius Verwee. Opgeleid en geïntroduceerd door haar vader die nauwe contacten onderhield met de kring van Gentse liberale ‘taaloefenaars’ en letterkundigen, debuteerde ze als dichteres in het Nederduitsch Letterkundig Jaarboekje voor 1841. Naar eigen zeggen bundelde zij haar productie op het aandringen van vrienden: Oudenaardsche Meerschbloemen (Oudenaarde 1873). Maria Doolaeghe^o schreef bij die gelegenheid een huldegedicht.

In het voorwoord tot haar bundel wijst D'Huygelaere op de troostfunctie van haar poëzie: omstreeks 1864 werd de dichteres blind - ‘De ramp weegt mij op 't hart zo zwaar’, schrijft ze en ze getuigt in poëzie troost en een aangenaam middel tot tijdverdrijf te vinden. M. Doolaeghe verwijst in dit verband naar het lot van Petronella Moens^o. In haar werk varieert ze op enkele bekende thema's: vaderlandsliefde - met enkele gelegenheidsgedichten op het Belgische koningshuis -, verzet tegen de verfransing, religieuze gevoeligheid en sociale bekommernis. Tot haar vroegste poëzie behoort een vaak geciteerd huldevers voor haar vader (‘De lier mijns vaders’, 1843) en enkele verzen waarin het bescheiden geluk, de afzondering van de ‘ijdele wereld’ en de beperking tot een zorgend bestaan verheerlijkt worden.

De herder

Via identificatie met de dagelijkse taak van een herder koppelt de dichteres haar persoonlijke gemoedsrust met de ‘roemloze’ uitvoering van haar plicht en de leniging van elementaire behoeften.

Waarom zoudt gij mijn lot beklagen?
'k Slijt roemloos mijne jonge dagen,
En stap, den ruwen staf in hand,
Door klomp en struik, en weide en zand.
Mijn éénge plicht is dat de schapen
Hun daaglijks voedsel kunnen rapen.
En zorgloos rust ik gans den nacht,
En ruil mijn rust voor eer noch pracht.

Des ochtends, in de schaûw der bomen,
Bij 't murmlen van de koele stromen,
Verheugt het vooglenkoor mijn geest:
Elk kweelt des Almachts lof om 't meest;
De toverzang der nachtegalen,
Die blij hun heerlijk lied herhalen,

[p. 883]

15

Vervoert mij, wijl het vinkje springt,

 

En ook een lieflijk deuntje zingt.

 

 

 

Ik wandel voort, met zielsgenoegen,

 

En zie den landman de akkers ploegen,

 

Met rein en opgeruimd gemoed;

20

Ik bied hem liefderijk den groet;

 

En hij, hij lacht mij vriendlijk tegen,

 

En wenst mij heil en aardsen zegen.

 

U dank ik, God! wat wil ik meer?

 

Neen, 'k ruil mijn staf voor pracht noch eer.

(1840)

Bron
Maria D'Huygelaere, Vrouw A. Verwee, Oudenaardsche meerschbloemen. Oudenaarde 1873. p. 4-5.

Literatuur
Th. Coopman en V.A. dela Montagne, Onze dichters. Eene halve eeuw Vlaamsche poëzie. Brussel 1881. p. 96.
PC