Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 13

[p. 180]

5675. 1642 april 12. Aan W. de Groot.¹

Mi frater,

Accepi illa per Salengrium.² Legam cum otio. Ipsum nondum vidi, ideo quod occupatus eram cum ad nos venit, caeteroqui benigne excepturus quoscumque commendaveris, qui modo non nimium erunt inciviles. Carmina haec de organo probo.³ Ex hoc specimine disci potest quis sit ille spiritus.⁴ Mirum est, sicut dicebat rex Jacobus, quod non in caput incedant, quia papistae incedunt in pedes. Vitriarius ille⁵ mihi non displicet. Ingenio valet, et, quae ab aliis didicit, eis recte utitur.

Domini Utenbogardi iudicium de Caraffae locis non impedio quominus sequaris.⁶ Dissertatio Americana hic edetur.⁷ Idem fiet de nostris ad Ius, si circa mea pigrescit Blavius.⁸ A cardinali Riceliaco in re pacis ecclesiasticae nihil exspectandum est, nisi prius pax regnorum fiat. Aegrotavit; nunc revalescit. Velim Deus mentem hanc ei indat, ut futura cogitet.

Graswinckelius id defendit quod verum est.⁹ Loquuntur id edicta Caroli V nunquam abolita¹⁰ et quae secundum huius temporis leges aboleri nequeunt, nisi in Conventu Ordinum Hollandiae post legitimam deliberationem.

Parlamentariorum in Anglia miror audaciam. Deus aliquando visitabit. Illud de pecunia propter nuptias promissa virgini Anglicanae, miror quo sit iturum. Et avebo cognoscere quae super ea de re in deliberationem aut decreta venient.¹¹

Colubrum machinis verberatur.¹² Rex et cardinalis revalescunt, rex a podagra, cardinalis ab inflammatione brachii. Medini-Sidonius ita se purgavit, ut ducturus sit exercitum contra Portugallos. Cardinalis Sabaudus a Roma permissum accepit, ut ducat fratris filiam. Parmensis negotium nondum compositum est.

1 Gedrukt Epist., p. 935 App. no. 595. Antw. op nos. 5620 en 5661, beantw. d. no. 5689.

2 De uitgave der Epist. geeft ten onrechte: ‘Schingrium’. Genoemd persoon is echter de Delftenaar Pieter de Sallengre die in februari met een boekengeschenk van Willem de Groot naar Parijs was getrokken.

3 De Responsa prudentum ad autorem dissertationis de organo, Leiden 1641. Aan dit werkje had ook Willem de Groot een bijdrage geleverd; vgl. nos. 5078 en 5097 (dl. XII).

4 Constantijn Huygens had de brochure Gebruyck of ongebruyck van 't orgel in de kercken der Vereenighde Nederlanden in februari 1641 laten verschijnen zonder vermelding van de naam van de auteur. Desondanks kreeg hij een storm van reacties te verwerken. Kritiek op zijn pleidooi vóór het gebruik kwam vooral uit de kring van de strenge calvinisten (F. Noske, in Veelzijdigheid als levensvorm, p. 132-136).

5 Het treurspel Aran en Titus van de Amsterdamse glazenmaker Jan Vos (Vitriarius).

6 De remonstrantse theoloog Johannes Wtenbogaert ontraadde de opname van twee passages uit Carafa's Commentaria de Germania sacra restaurata in de Blaeu-uitgave van Grotius' Via ad pacem ecclesiasticam (BG no. 1167).

7 BG no. 725; het werk werd in mei 1642 uitgebracht.

8 Grotius' Florum sparsio ad Ius Iustinianeum verscheen in november 1642 bij Pelé in Parijs (BG no. 791).

9 De Notae van Dirck Graswinckel op een brief van Samuel Desmarets (Maresius), waarin - naar het oordeel van de schrijver - te sterk het standpunt van Claude Saumaise over de lombarden werd verdedigd.

10 Het eeuwig edict van 4 oktober 1540, in het bijzonder § VIII (Groot Placaet-Boeck I, kol. 311-322).

11 In Holland waren bezwaren gerezen tegen de hoogte van het toe te kennen jaargeld aan de jonge prins van Oranje en zijn bruid Mary Stuart.

12 Deze berichten komen ook voor in Grotius' nieuwsbrieven van 12 april.

[p. 181]

Vale, mi frater, cum optima matre et coniuge et liberis et amicis,

tibi obligatissimus frater,
H. Grotius.

Lutetiae, 12 Aprilis 1642.

Prooemia Riveti rogo ad me mittas, ubi primum poteris.¹³

13 Het voorwerk van Hugonis Grotii in Consultationem Cassandri annotata. Cum necessariis animadversionibus Andreae Riveti... (BG no. 1172) was onderweg; vgl. Willems brief van 7 april (no. 5669).