Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4740. 1640 juli 16. Van Willem de Groot¹.

Frater optime,

Gratias tibi habeo pro iis, quae de Atrebati obsidione scribis² ab aliorum litteris non dissidentia, quae mihi non exiguam spem faciunt fore, ut Galli ea civitate potiantur, nisi aut obsidentes inde depelli, aut per alias irruptiones diverti queant.

Ego quod reponam nihil hic boni reperio. Nostri a castello prope Hulstam nocturna equitum impressione rejecti amissis multis equitum peditumque ducibus et imprimis Henrico Casemiro Nassavio Frisiae praefecto³, omnem ejus urbis potiundae spem abjecere; et jam ad Bergam ad Zomam cum classe appulisse princeps⁴ dicitur, qui expeditionem in Brabantiam meditari creditur, quo conducunt panes aliaque ad commeatum pertinentia, quae hic praeparantur. Interea decima hujus mensis magnum vulnus per amissionem Vesaliae acceptum foret - jam enim septem hominum millia ex Hispanicis et Caesarianis copiis eo tendebant fisi conscientiae aliquot illic praesidiariorum -, nisi conjuratorum princeps⁵ nimiis crudelitatibus, quae cives manebant - erant enim ad unum omnes occidendi - aversus totam rem magistratui aperuisset. Is casus cives nobis addictiores etiam fecit, qui, quod antea non fecerant, arma pro tuenda salute in manus sumsere.

De negotio filii Petri⁶ nihil fere te uxor⁷ scripsisse asseverat, nisi quod ipse Amstelodamum ire non abnuat, quod sane verum est; caeterum de eo itinere et habitatione filii ipsa in alia est sententia putatque eum hic Hagae sub oculis nostris manere debere; quicquid sit nihil ipse de pecunia, quae ipsi annuatim eroganda sit, pronuntiat: tuum igitur erit aliquod ea de re certi statuere. Siquid ipse aeris contraxit alieni, id ex legato materterae

1 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd. coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 24. Eigenh. oorspr. Antw. op no. 4726; beantw. d. no. 4758.

2 No. 4726.

3 Hendrik Casimir I, graaf van Nassau-Dietz, stadhouder van Groningen, Friesland en Drenthe; hij was op 12 juli aan zijn verwondingen overleden. Zie voor de overige verliezen bij deze actie Ten Raa-De Bas, Staatsche leger IV, p. 117.

4 Frederik Hendrik verscheen op 30 juli met zijn leger voor Geldern.

5 Vgl. Courante uyt Italien en Duytschland, &c. 1640 no. 29 dd. 21 juli: ‘Zedert den grooten ghepractiseerden aenslagh van de Spaensche, die se tusschen den thienden ende elfden deser vermeenden in 't werck te stellen, heeft men alhier stercke wachten ghehouden; den veerman van Santen op Wesel varende, soude hem mede hebben laten ghebruycken ende generael major, indien 't exploict geluckt hadde, van dese stadt gheweest zijn; ende eenen de Haes, nu teghenwoordigh alhier zijnde, die den aenslagh ontdeckt heeft, soude vereert zijn gheworden met vierduysent rijcxdaelders, een capiteynschap ende het beste huys in de stadt. De keysersche, met vierduysent mannen, die seer schielijcken hierontrent ghecomen zijn, souden de Spaensche gheassisteert hebben.’

6 Zie voor de moeilijkheden met Pieter de Groot no. 4726 en Willems brief van 25 juni, no. 4709.

7 Maria vertoefde in het vaderland.

[p. 396]

Blonckiae⁸ soluturum se recepit, nunc restat in futurum prospicere et parsimoniae melius operam dare, quod futurum spero, si necessaria suppetant; interim multum interest inter eam, quam nos privati duximus, vitam et filiorum tuorum, postquam tu in tanto splendore es constitutus.

De patris nostri matrisque⁹ rebus uxor tua brevi se aliquid constituturam dixit; interea ego quantum de dimenso possem decidere de meo creditoribus solvo, ut honos familiae conservetur. Narravi uxori, quomodo se res patris habeant. Praeter supellectilem, quae non magni est momenti, et libros paucos admodum, nihil reliqui est, nisi quod ipsi a comitibus Hohenloicis¹⁰ legata sunt numismata aurea duo, et quod praeterea ante aliquot tempus sua sibi pecunia emit reditum ad vitam majoris Losecatiae¹¹ quadraginta florenorum in singulos annos, qui reditus quotannis erogatus fuit in solutionem debiti cujusdam antiqui, de quo factus erat contractus ad vitam patris, cui jam per mortem ejus satisfactum. Nunc ego in animo habeo cessionem eorum jurium et supellectilis in me fieri a matre, utpote massaria, curari in solutionem ejus pecuniae, quam parentibus ultra centenos quotannis florenos aliaque ad victum necessaria rebus ita exigentibus subinde suppeditavi, cujus et antea feci mentionem. Idque eo consilio ut post mortem matris nemo mirari possit, ea bona domi meae manere atque inde suspicari me ea titulo haeredis possidere. Caeterum quae in funus et solutionem debitorum post patris mortem impensa sunt et quorum tu aliquam partem agnosces, libentissime honori patris impendam sine ulla repetitione.

Plura non attexam, sat enim grandes hae sunt litterae et rogo omnia ut ad fratrem scripta boni consulas.

Vale,

Tibi obsequentissimus frater
Guilielmus Grotius.

8 Suzanna van Reigersberch, weduwe van Anthonie Bloncke († 1622), was op 1 februari 1640 overleden.

9 Jan de Groot was op 3 mei 1640 overleden; Aeltgen Borre van Overschie woonde bij Willem de Groot in huis.

10 Jan de Groot was bij leven raad van de graven van Hohenlohe; vgl. no. 4647, n. 5. Op 25 mei (no. 4664) had Willem de Groot een overzicht toegezegd der bezittingen van zijn vader in diens ambtswoning, het huis van de graven van Hohenlohe, in Delft; zie ook Dolk, Gesch. gemeenlandshuis Delfland p. 60 vv. De gouden munten worden in de inventarissen van de boedel van Jan de Groot (Gem. Arch. Delft; Gem. Arch. Den Haag) niet genoemd.

11 Elseline, oudste dochter van Adriana de Groot († 10 december 1639) en Frederik van Losecaat.

XVI Iulii 1640.

Boven aan de brief schreef Grotius: Rec. 24 Iulii.