Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4501. 1640 februari 4. Aan Willem de Groot¹.

Mi frater,

Gaudeo jam edi τὰ περὶ Ἀντιχρίστου². Si qua mora est, rogo, ea quovis modo abrumpatur. Velim sequatur illico nostra commentatio de Fide et operibus³. Interim

1 Gedrukt Epist., p. 891. Antw. op no. 4487; beantw. d. no. 4511.

2 Zie voor de volledige titel no. 4453, n. 2.

3 Zie voor de volledige titel no. 4453, n. 4.

[p. 63]

mittam non inutilia ad Decalogum⁴ exspectans interim, si quid ad ea, quae jam ad me perscripsit, addat aut D. Vossius⁵ aut ejus incitatu Manasses⁶. Post haec prima cupio esse, quae ad Novum Testamentum annotavimus⁷, neque priusquam ea sint edita, edi illa de Iure belli ac pacis⁸. Post haec omnia sequentur historica⁹, si spei meae et suae pollicitationi satisfacit Blavius¹⁰. Noli committere, ut ordo a me praestitutus ulla in parte mutetur.

D. Heinsio¹¹ velim significes me nihil unquam dixisse aliud quam multa mihi placere in ejus Notis¹² et quaedam eadem scripta a me fuisse, cum, quid ille scripturus esset, ne conjectare quidem possem. Id ϰατὰ συγϰυρίαν ϰαὶ συνέμπτωσιν factum putavi gnarus multa talia et apud antiquos occurrere. Caeterum mea Annotata universa nemini visa arbitror; partes quasdam non ostendi tantum, sed et legenda exhibui reformatis aliquot et aliis Heinsio tunc peramicis. Viderit ista necne, non definio. Caeterum de lingua Hellenistica, siquid recte judico, et D. Salmasius¹³ nimis abjecte loquitur, quasi inutile sit id studium, ex quo viri magni multa egregia eruerunt, et D. Heinsius eo obtentu et ingenii fiducia nonnunquam abutitur. Haec inter nos dicta sunto.

Rex non tantum totum parlamentum Rotomagense dimisit et Lutetiam ire jussit, sed et judices sexdecim hinc misit, qui pro parlamento jus dicant; praeterea et privilegia omnia civitati ademit et reditus civitatis in fiscum redegit magno haud dubie in omnes consessus terrore. Magistratus urbici itidem demoti omnes. Civitas duos milliones offert, ut praesidio, quod nunc sex millium est, et a metu arcis liberetur. Inquiritur in nobilitatem in agris quasi et ipsa dissimulando rusticas seditiones aluerit. De pace vix puto hic cogitationes suscipi, non quod non principes, parlamenta, nobilitas, civitates et rustici id velint; sed quia aliter fert ratio τῶν ϰρατούντων.

Quam in partem consilii se inclinatura sit Suedia, videbimus, ubi conventus ordinum, qui ibi agitur, exierit. Ut iste conventus ita etiam qui jam in Hibernia Scotis satis infesta agitur, deinde Anglicus Scoticusque ambo imminentes multum nobis ad dijudicandum de futuro lucis afferent.

4 Zie voor de volledige titel no. 4453, n. 7.

5 Gerardus Johannes Vossius.

6 Menasseh ben Israël.

7 Zie voor de titel no. 4499, n. 5.

8 Zie voor de volledige titel no. 4453, n. 8.

9 Historia Gotthorvm, Vandalorvm, & Langobardorvm: Ab Hvgone Grotio partim versa, partim in ordinem digesta. Præmissa sunt ejusdem prolegomena. Vbi Regum Gotthorum Ordo & Chronologia, cum Elogiis. Accedunt nomina appellativa & verba Gotthica, Vandalica, Langobardica, cum Explicatione. Auctorum omnium ordinem Tabula Contentorum indicat. Amstelodami, Apud Ludovicum Elzevirium. MDCLV; Ter Meulen-Diermanse no. 735. Hvgonis Grotii Annales et historiæ de rebvs Belgicis. Amstelædami, Ex Typographejo Joannis Blaev. MDCLVII. Cum Privilegiis S.C. Majestatis; & Ordd. Belgicæ Fœderatæ, nec non Holl. West-Frisiæque, per annos quindecim; Ter Meulen-Diermanse no. 741. In de briefwisseling is pas in november 1641 sprake van Hvgonis Grotii de origine gentivm Americanarvm dissertatio. 1642; Ter Meulen-Diermanse no. 725.

10 De Amsterdamse drukker-uitgever dr. Johan Blaeu.

11 Daniel Heinsius.

12 Danielis Heinsii Sacrarvm Exercitationvm ad Novvm Testamentvm Libri XX. In quibus Contextus Sacer illustratur, SS. Patrum aliorumque sententiæque examinantur, Interpretationes denique antiquæ aliæque ad eum expenduntur. Qvibvs Aristarchvs Sacer, emendatior nec paulo auctior, Indicesque aliquot vberrimi accedunt. Lvgdvni Batavorvm, Ex Officinâ Elsevirorium, MDCXXXIX.

13 Claude de Saumaise - Salmasius -, klassiek filoloog en hoogleraar te Leiden; hij polemiseerde tegen de opvattingen van Daniel Heinsius over ϰοινή-Grieks in het voorwoord van De modo usurarum liber, Clavdio Salmasio auctore. Lvgd. Batavor. Ex Officina Elseviriorum MDCXXXIX; zie ook no. 4467 en no. 4478. Vgl. Paul R. Sellin, Daniel Heinsius and Stuart England London 1968, ch. I, 5 ‘Polemics and Salmasius’.aant.

[p. 64]

Gaudeo bene valere pro aetate tam gravi parentes optimos, bene et uxorem liberosque tuos.

Deus omnibus eis faveat.

Tibi obligatissimus frater
H. Grotius.

Lutetiae, 4 Februarii 1640.

Fac norim, quaeso, ubi illa de Fide et operibus typis subjici coeperint.