Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 11

4500. 1640 februari 4. Aan L. Camerarius¹.

Illustrissime domine,

Quae spes de libertate principis electoris² datae nobis fuerint, quae deinde novae a Gallis injectae sint difficultates, cognoverit jam Excellentia vestra ex literis, quas scripsi antehac³. Landgravia⁴ pro eo scripsit ad regem et communem ostendit Germaniae dolorem, quem et nonnulli in Vinariensi exercitu non dissimulant. Si quid Polonicus legatus⁵, qui nunc magnifice hanc urbem intravit, pro Casimiro principe⁶ obtinet, durum erit pejori conditione esse electorem. Ego super illis, quas dixi, difficultatibus mandata e Suedia exspecto.

Magni in Anglia armorum paratus quorsum evasuri sint, id vero etiam Galliam sollicitam habet. Angli, quorum liberi in Gallia erant, eos revocant. Rex autem Galliae tribunos centurionesque omnes ad signa adesse voluit solito temporius, id est ad 5 Martii.

Quae de Gallis scribit Excellentia vestra plane vera judico. Sed est⁷ eorum tanta aviditas, ut modum sibi nequeant imponere; tum quae subito vorant, saepe male concoquunt.

Ad Maenum esse nunc Gallos et ultra eum amnem Bavaricos audimus; Darmstadiensem magnis pecuniis redimere direptiones; a Nassavio⁸ Marpurgum teneri; Hispanos vero, qui Mosellam transierant, eo reversos unde venerant. Attamen et clade aliqua percussum Longavillanum⁹ fuisse rumor tulerat; is vero rumor non perseverat.

Galli et Bavarici adhuc alteri alteris parcunt mutuo metu an arcano federe, varie judicatur.

Suedorum adhuc¹⁰ feliciora sunt arma quam ut tantillo, quantum est de quo Norimbergae disseritur, satisfieri sibi patiantur. Magna hic in exspectatione sumus rerum D. Bannerii¹¹.

Hassica consilia videntur suspendi ad reditum e Suedia D. Wolfii¹². Est vidua illa princeps non imprudens, quae Gallicam societatem¹³ sine Suedica haud satis sibi tutam putat, de¹⁴ Gallis autem credit, quod videt.

Scotis favere Batavos credo, auxiliaturos non puto; ne Gallos quidem, veteres Scotorum amicos, nisi ab Anglis incipiant hostilia. Optemus omnibus placidos animos.

Prosperas esse in novo orbe res Batavorum et ipsis gloriosum et in commune est utile.

1 Copie Uppsala, UB., cod. 388a, ep. 216. Gedrukt Epist., p. 596. Ludwig Camerarius was Zweeds gezant in Den Haag.

2 Karl Ludwig van de Palts.

3 No. 4491.

4 Amalie Elisabeth van Hanau-Münzenberg, landgravin-regentes van Hessen-Kassel.

5 Christophe Corvinus Gasziewski.

6 Jan II Kazimierz.

7 De copie heeft abusievelijk ‘et’.

8 Wilhelm Otto van Nassau-Siegen (1607-1641), zoon van Johan de Middelste.

9 Henri d'Orléans, hertog van Longueville.

10 De copie heeft ten onrechte ‘ad haec’.

11 De Zweedse veldmaarschalk Johan Gustavsson Banér.

12 Hermann Wolff.

13 Het verdrag van Dorsten, gesloten op 22 augustus 1639 tussen Lodewijk XIII en Amalie Elisabeth van Hanau-Münzenberg, landgravin-regentes van Hessen-Kassel.

14 De copie heeft abusievelijk ‘se’.

[p. 62]

Ritualia¹⁵ quiescere gaudeo. Illustrissimus D. comes Licestrius¹⁶ omnia, quae se digna sunt, agit sedulo.

Hohentwilae praefectus¹⁷ oblatam sibi ab Erlachio¹⁸ Gallicam pecuniam recusat dicitque propositum sibi res Germaniae agere bona fide.

Circa Mediolanum et in Tiroli crescunt copiae. Principes Sabaudi¹⁹ legatum suum²⁰ ad Helvetios misere. Galli hostilia minantur, si is admittitur. Imperator rem eorum principum commendat.

Sultanum Turcam²¹ apoplexia gravi vexatum, sed revaluisse intelligimus. Contra ejus imperium Valachiae vaivoda²² praefecturam armis retinet. Creditur aula Turcica contra Ragotskium²³ favere Mosi Zeckelo²⁴.

Hic vero qui creationi sexdecim magistrorum libellorum supplicum contradixerant, alii in carcerem dantur, relegantur alii. Cancellarius autem regni²⁵ in Armoricam Britanniam mittitur ibi quoque severis suppliciis metum incussurus populis, ne seditiones aut coeptent aut dissimulando alant.

Quae cum Roma disputata sunt, conciliationem accipere videntur hoc initio, quod Scotum²⁶ hinc pontifex, Estraeum²⁷ Roma rex revocant.

Bavarici ad Maenum ultra bis mille non sunt. Caeteri in Sueviae hybernis haerent. Ad Longavillanum IV millia in supplementum mittuntur. Qui iis praeerit Tracius²⁸ per Batavos transit.

Deus Excellentiam vestram sospitet.

Excellentiae vestrae perpetua observantia devinctus
H. Grotius.

15 Zie no. 4469, n. 27.

16 Robert Sidney, graaf van Leicester, extraordinarius Engels gezant in Parijs.

17 Konrad Widerholdt.

18 Johan Ludwig von Erlach, een van de directeuren van het leger van Bernhard van Saksen-Weimar († 18 juli 1639).

19 Kardinaal Maurizio van Savoye en Tommaso Francesco van Savoye.

20 Michele Antonio di Saluzzo, graaf della Manta.

21 Murád (Amurath IV), sultan der Ottomanen.

22 Mateiu Băsărabi.

23 Georg I Rákóczi, vorst van Zevenburgen.

24 Moyses Székély.

25 Pierre Séguier.

26 Ranuccio Scotti, nuntius in Parijs.

27 François-Annibal, markies van Coeuvres, hertog van Estrées (1572-1670), Frans ambassadeur te Rome.

28 Vermoedelijk Alexandre Prouville, baron de Tracy.

Lutetiae, 4 Februarii 1640.

Adres: Ludovico Camerario, reginae regnique Sueciae consiliario et legato apud praepot. Ord. Foeder. Belgii.

Boven aan de brief in de copie te Uppsala: Red. 2/12 Feb. 1640.