Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

2844. 1636 november 18. Van Willem de Groot².

Frater optime,

Brandanum³ recte ad vos pervenisse laetus intelligo eo magis, quod tibi eum probari video sperans omnia tua, quae ad concordiam spectant, consilia recte processura. Fructum aliquem laborum, quos bono publico impend(i)sti, a te meti rationi consentaneum est, quod abunde praestabunt versiones tractatuum de veritate religionis christianae in Anglicum⁴, et de baptismo in Germanicum sermonem⁵. Unum addam, quod tibi forte ignotum, etiam illius in Gallicum: scire enim debes Gallum Corselium⁶ tuas de veritate religionis nostrae meditationes fideliter in patrium sermonem transtulisse⁷, quemadmodum tibi ex impresso, quod auctor ad te mitti voluit, exemplari propediem, ut spero, constabit. An praeter sacra tua poemata⁸ aliquid Oxoniae editum sit, scire avebo; hic enim nulla reperiri queunt exemplaria editionis nostrae prioris⁹.

Rettulit mihi Petrus¹⁰ ad Vossii manus pervenisse librum de motu terrae¹¹ a te transmissum, cui in mandatis dedi, ut de ea re latius ad te perscribat, quicquid intellexerit e Vossio, quod ille in se recepit.

De Salmasio¹² et Barnabae epistola¹³ meminero, quando occasio se offeret.

Heinsianae Notae in novum testamentum¹⁴ tarde omnino prodibunt, cum ob ipsius tum ob typographorum tarditatem etiam lente festinantium, ubi auctores ipsi opus urgent, quod ipsum facturum non credo; crescit enim sub manu moles.

2 Hs. Den Haag, ARA. Eerste afd. coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII, no. 24. Eigenh. oorspr. Antw. op no. 2813; beantw. d. no. 2879.

3 Brandan Dätri, Grotius' nieuwe huispredikant; zie no. 2606, p. 167 n. 3.

4 Zie hiervoor no. 2812, p. 461 en n. 8 aldaar.

5 Zie no. 2812, p. 462 en n. 3 aldaar.

6 Etienne de Courcelles; zie over hem III, p. 331 n. 8.

7 Betreffende deze vertaling zie men De Courcelles' brief aan Grotius dd. 5 november 1636, no. 2826, p. 488 en n. 6 aldaar.

8 Vgl. betreffende deze kwestie no. 2812, p. 461 en n. 6 aldaar.

9 De door Willem de Groot bezorgde uitgave van 1617; zie Ter Meulen-Diermanse, no. 1.

10 Grotius' tweede zoon Pieter, die voor zijn studie in het vaderland verbleef, waar o.a. Grotius' vriend Gerard Joh. Vossius een wakend oog op hem hield.

11 Philolai sive dissertationis de vero systemate mundi libri IV; zie hierover no. 2664, p. 248 en n. 7 aldaar.

12 De Franse klassiek-filoloog Claude de Saumaise, hoogleraar te Leiden.

13 Over de zg. brief van Barnabas zie men V, p. 132 n. 5.

14 Danielis Heinsii Sacrarvm Exercitationvm ad Novvm Testamentvm Libri XX. Lvgd. Bat. MDCXXXIX; zie no. 2773 p. 407 n. 11.

[p. 514]

Quae cum ita se habeant, ecquando Salmasiana videbimus? quare auctor tibi sum, ut tua, siqua jam detur occasio, describi facias, sed ea lege, ut bene caveas, ne ullus plagiariis locus sit: facile enim est operi eatenus perducto supremam manum imponere.

Graswinckelius noster¹ adversus Seldenum² impigre pergit, libro primo sententiam suam quamplurimis argumentis stabilit tum ex Sacra scriptura petitis tum ex naturae principiis et consensu gentium; secundo vero argumentis a Seldeno propositis respondere conatur tuaque ab exceptionibus ejus vindicare, in quo et tertius liber occupabitur: ubi certo quid per amicum mitti poterit, curabo, ut τὰ ὠϰίστα accipias.

Petrum adhortari non desino, ut diligenter in versione Institutionum tuarum³ se exerceat, et, ubi ad nos venerit, - dixi enim ipsi cum Amstelodamo abscesserit, donec sub vernum tempus in Galliam proficiscatur, hospitium apud me fore - porro adhortari non desinam, ut eo pacto quam commodissime stilum exerceat, simulque iurisprudentiae litet non perfunctorie.

Publicarum verum nihil fere hic certi est, nisi quod male hic apud omnes audit Dorpius⁴ architalassus aliisque praefecti navium, quasi ipsorum indiligentia classis Hispanica Dunkercae appulerit, ipsi vero criminationes in ipsos Ordines, a quibus mandata data rejiciunt, quasi tantum ad tutandos piscatores fuerint missi.

Ajunt reges Britanniarum et Galliarum⁵ de recuperando Palatinatu foederis inter se fecisse, exclusis Ordinibus Belgii, nisi Britannici regis imperium in Oceanum velint agnoscere.

Privatum hoc ignorare te nolim uxorem meam⁶ hodierno die cum ipso diluculo familiam nostram filia⁷ auxisse, quam Deus nobis sospitet, imprimis vero puerperam, cui Deo et tuam tuorumque salutem ardentibus votis commendo.

Vale.

Tibi obsequentissimus frater
Guilielmus Grotius.

1 Theodoricus Graswinckel; zie over zijn boek no. 2588 p. 143 n. 2.

2 Over John Selden en zijn Mare clausum zie men V, p. 515 en nn. 7, 8 en 9 aldaar.

3 Inleiding tot de Hollandsche rechts-geleertheyd. Beschreven by Hugo de Groot. In s'Graven-Hage, By de Weduwe van Hillebrant Iacobsz. van Wou. 1631. Ter Meulen-Diermanse, no. 757. De vertaling van Pieter is niet tot uitgave gekomen.

4 De admiraal Filips van Dorp.

5 Resp. Karel I en Lodewijk XIII.

6 Alida Graswinckel.

7 Françoise (†1701).

Hagae, XVIII Novembris 1636.

Adres: A Monsieur Monsieur Grotius, Ambassadeur de Suède A Paris.

In dorso schreef Grotius: 18 Nov. 1636. W. de Groot.

Boven aan de brief schreef hij: Rec. 8 dec.