Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 7

2554. 1636 april 14. Aan J. de Voisin¹⁰.

Vir Nobilissime,

Legi cum voluptate, quae miseras ex hebraeis latina¹¹ ex latinis Graeca, illa tua, haec fratris¹²

10 Copie Den Haag, ARA. Eerste afd. coll. Hugo de Gr. Aanw. 1911 XXIII no. 2, p. 7; bevat een aantal onnauwkeurigheden in schrijfwijze. Gedrukt Epist., p. 227. Antw. op no. 2495; beantw. d. no. 2644. Betreffende geadresseerde, Joseph de Voisin, zie men no. 2495, p. 1 n. 1.

11 Zijn vertaling van Maimonides; zie no. 2495, p. 1 n. 3aant.. Over Maimonides zie IV, p. 15 n. 9.

12 Pierre de Voisin, advocaat en vervolgens - ter vervanging van zijn vader Jehan-Guy

[p. 92]

¹², pari ac fraterna felicitate.

12 de Voisin (Voysin) - raad in het parlement van Bordeaux; van zijn Griekse vertaling van Vergilius' Aeneis (zie no. 2644) heb ik niets kunnen vinden.

[p. 92]

Maimonidae quae vertisti, dignissima sunt lectu incenduntque in me multa videndi talia desiderium, audaciam etiam id a te postulandi.

Philosophica, quae sunt Hebraeorum, nihil habent antiqui. Ad eos venere per Arabum rivos ex Graeciae fontibus, unde haurire est limpidiora. Cavalae¹ pleraque somnia otiosorum. Unum, quod a Judaeis petendum est, interpretatio est legis per Mosem datae usu approbata. Multae autem sunt partes dignae nosci et intactae hactenus. Sicut de Rege dedit nobis qui nuper obiit Schickardus²; de Synedrio .....³; de Templo Constantinus, cognomine Imperator⁴, et novissime de intestatorum successione Seldenus⁵. Ita te quoque in parte aliqua egregia morum hebraicorum explicanda velim bene mereri de publico.

Ego utilem maxime eam partem judico, quae de Synagogis est earumque gubernatione. Sed aequum est eligendi libertatem tibi relinqui; ut dulcior sit, quem elegeris, labor.

De Aeneidos parte in Graecum versa dicere audeo, ex quo renatae sunt literae, paucissimos fuisse, qui Graecos versus tolerabiles scriberent, qui Homeri facilitatem exprimerent, in Italia Galliaque neminem, in Germania unum forte Rhodomannum⁶, qui tamen, si quid recte judico, ad illud omnibus seculis laudatissimum exemplar minus⁷ prope quam hic tuus accessit. Quare pergite quaeso, quanquam pauci sunt talium recti judices, bene sperare de nostro seculo aut certe de futuris, cum vestra sola duorum studia habeant, unde alios possint accendere. Ego ut stadii spectator plausu favebo, nec unquam me Deus sivit ita immergi negotiis,

1 De door overlevering ontvangen leer, in de Middeleeuwen de naam van een geheime leer, die door Moses aan sommigen zou zijn overgeleverd. De Kabbala is een verzameling van filosofische, dogmatische en mystieke leerstellingen waarschijnlijk vanaf de 7de eeuw (het aan Akiba toegeschreven boek Jesirah) op schrift gesteld en vooral in de 13de eeuw (het in het Aramees geschreven boek Sohar, aan Simon ben Jochai toegeschreven, maar vermoedelijk afkomstig van Moses de Léon - 1250-1305 -) tot bloei gekomen.

2 Wilhelm Schickard, oriëntalist en astronoom. Grotius heeft zijn nagedachtenis geëerd met een epigram; zie no. 2548. Over zijn Jus regium zie IV, p. 10 n. 8.

3 Zie hierover no. 1366 (IV, p. 10 en n. 9 aldaar).

4 :ילבב דומלתמ חודימ תבסמ Hoc est, Talmvdis Babylonici Codex Middoth sive De Mensvris Templi, una cum versione Latina. Additis, praeter accuratas figuras, commentariis, quibus tota templi Hierosolymitani structura cum partibus suis, altari caeterisque eò pertinentibus, è Talmudistarum aliorumque Judaeorum scriptis distinctè explicatur, variaque Scripturae S. loca illustrantur Operâ & studio Constantini L'Empereur De Oppyck, SS, Theol. Doct. & Ling. Heb. ac Chald. in Academia Lugduno-Batava Professoris, Lvgdvni Batavorvm, Ex Officinâ Bonaventurae & Abrahami Elzevir. Academ. Typograph. 1630. Over de schrijver, Constantijn l'Empereur van Oppijck, zie V, p. 468 n. 6.

5 John Seldens De Successionibus (Joannis Seldeni ... de Successionibus in bona dejuncti, seu Jure haereditario, ad leges Ebraeorum, quae, florente olim eorum Republica, in usu liber singularis, ex sacris libris, utroque Talmude et selectioribus rabbinis ..., Pandectis, atque consultissimis magistris desumtus. Londini, E. Weauer et J. Smithick 1631) was in 1631 te Londen voor het eerst uitgekomen; een herdruk verscheen in 1636, eveneens te Londen: Joannis Seldeni de Successionibus in bona defuncti ad leges Ebraeorum liber singularis. Editio altera ... Accedunt ejusdem de Successione in pontificatum Ebraeorum libri duo. Prior historicus est ... Posterior est juridicus ... Londini, R. Bishop 1636.

6 Laurent Rhodomann (1546-1606). Duits Graecus, hoogleraar te Jena en te Wittemberg, vooral bekend om zijn Griekse gedichten.

7 De copie te Den Haag heeft hier ten onrechte ‘nimis’.

[p. 93]

ut non talibus ingeniis et legendis et apud alios praedicandis vacem. Vobis opto fortunam dignam tanto literarum profectu.

Tuae Nobilitati animo toto addictus
H. Grotius.

14 Aprilis 1636. Lutetiae.