Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 4

1432. 1629 oktober 5. Aan Willem de Groot¹.

Nimium tu benignus es, mi frater, qui acceptum beneficium in materiam gratias agendi vertas. Petrum² jam spero collocaveritis. Pro cura Diderici³ avo aviaeque plurimum debeo et scio, quantum valeat talis parentis domestica institutio: saepe enim mihi liberorum meorum aetas illos annos in memoriam revocat. Videte modo, ne ibi indulgentius habeatur idque nobis postea negotium facessat revocandi eum ad severiorem regulam ac ne intermissio quotidiana studiorum ac praecipue confabulationum Latinarum tardos faciat progressus.

Pro commentario Silvaeducensi gratias tibi patrique habeo. Tabulam exactam spero me tua cura habiturum; ut simile exemplum habeat, interpellat me quotidie Mousterius⁴ pictor, quem nosti. S. Hugonides⁵ suscipit historiam istam; quid praestiturus sit, nescio. Certe argumenti cognitione exacta alios omnes superare poterit. Neque nunc omnes principes tales sunt, qui Lysippi et Apellis opera ab aliis internoscant.

Losecatio⁶ gratulor et accipio omen redeuntis ad nos fortunae. Hollandis nostris prudentiam in eligendo chorago, principi in eo, quod restat belli successus

1 Gedrukt Epist., p. 820.

2 Pieter, Grotius' tweede zoon; zie n^o. 1377, p. 21 n. 7.

3 Diderik, de jongste zoon; zie n^o. 1377, p. 21 n. 8.

4 Daniel Dumoustier; zie III n^o. 1337, p. 408 en n. 14 aldaar.

5 Men denkt hier onwillekeurig aan Constantijn Huygens (1596-1687), die, sinds hij in 1625 secretaris van Frederik Hendrik was geworden, als geen ander ‘argumenti cognitione exacta alios omnes superare’ (potuit). Hij heeft echter geen geschiedenis van 's Hertogenbosch geschreven, slechts een kort gedicht tijdens het beleg: Au siège de Bois le Ducq, Dans la maison de Io.ⁿ Heem à Vucht (J.A. Worp, De Gedichten van Constantijn Huygens naar zijn handschrift uitgegeven. Tweede deel 1623-1636. Groningen 1893, p. 209 en n. 4 t.p.).

6 Frederik van Losecaat, die gehuwd was met Adriana de Groot. Hij was baljuw van de baronie van Liesveld en landdrost in de Alblasser- en Krimpenerwaard. Deze ambten hem in 1620 ontnomen kreeg hij successievelijk terug.

[p. 109]

aeque ut hactenus prosperos opto. Barlaeo¹ dicas velim meminisse me promissum mihi ab ipso hymnum in Christum² cum poëmata³ mitteret: caeterum neque eum ad me pervenisse neque alterum, de quo mones, fasciculum neque vero quicquam ab ipso post illa, quae dixi poëmata. Schickardi⁴ mandatum, quamvis tarde procedit, rogo ne pro deplorato habeatis. Quae vestra industria est aliquid extricabitis. Etiam hodie de eo interpellatus sum et devinxit me vir ille beneficiis suis, ut quicquid vult - vult autem non nisi honestissima -, velle debeam.

Indicem librorum Golii⁵ avide omnes hic exspectamus φιλάϱαβες. De Alcorano⁶ quod scribis versiones fuisse omnes minus fidas, facile credo, sed omnia quae hic, quae apud Batavos in publicis, in privatis bibliothecis sunt exemplo esse νενοϑουμένα quis facile credat? Itaque rogo mentem ipsius et argumenta pressius explices. Gabriel⁷ noster versionem molitur neque deterretur eo, quem adfers, metu, adhibiturus tamen σοφὰ φάϱμαϰα.

Cum regis fratre⁸ nondum transactum est negotium, sed spes est concordiae amoto uno objice cardinali Berullo⁹, qui diem suum obiit, aspersus post mortem lustrali aqua a virgine Mantuana, siquid ipsius poenam levet, hominis, qui saevire veritus non fuerit in illum sexum et illam aetatem.

Sabaudus¹⁰ sequitur res Gallicas et spem facit pacis Italicae. Neque eo minus eunt Forcius¹¹ in Bressiam, Estraeus¹² in Rhaetos, si iri opus sit. Comes Susius¹³ et Roissius¹⁴ libertatem sine ulla deprecatione acceperunt, quo integrius sit beneficium ipsisque et ipsorum proximo Forcio addatur animus ad res recte gerendas.

Vale cum tua¹⁵, parentibus, liberis a nobis omnibus.

5 Octobris 1629.

Quanquam in aula agente Langeracensi¹⁶ literae tamen omnes recte curantur et suo tempore. Hogerbetium¹⁷ salutes velim et bona ei Dammioque¹⁸ omnia preceris. Ego eorum famam fortiter tueor. Comites Hohenloii cum nuper ad aulam irent, a me commendari voluerant; dedi literas ad Beauclerquium¹⁹, unum ex

1 Zie III n^o. 1309, p. 376. Barlaeus had inderdaad de Hymnus ad Christum afgezonden, doch het gedicht bereikte Grotius eerst in december; zie n^o. 1454.

2 Zie III n^o. 1309, p. 376 n. 5.

3 Zie III n^o. 1309, p. 376 n. 2.

4 Wilhelm Schickard; zie n^o. 1366, p. 10 n. 7.

5 Jacob Golius; zie III, p. 408 n. 9; voor bedoelde lijst zie n^o. 1447, p. 127 n. 1.

6 De Koran, het heilige boek der Mohammedanen; zie voor een kritische lijst van vertalingen: Henri Lammens S.J., L'Islam, croyances et institutions. Beyroet 1943³.

7 Gabriel Sionita; zie n^o. 1366, p. 10 n. 6.

8 Gaston, hertog van Orléans.

9 Pierre de Bérulle; zie n^o. 1423, p. 97 n. 8.

10 Carl'Emanuele, hertog van Savoye.

11 Jacques-Nompar de Caumont (1558-1652), markies (en in 1637 hertog) van La Force, maréchal de France.

12 François Annibal, duc d'Estrées; zie III n^o. 1235, p. 260 n. 6.

13 Louis de Champagne, graaf van La Suse; zie III n^o. 1215, p. 227 en n. 8 aldaar.

14 François de la Rochefoucauld; zie III n^o. 1215, p. 227 en n. 9 aldaar.

15 Alida Graswinckel.

16 Gideon van den Boetzelaer; heer van Langerak, ordinaris gezant van de Republiek bij het Franse hof.

17 Adriaen Hogerbeets; zie n^o. 1375, p. 18 n. 6.

18 Willem van Dam; hij was gehuwd met Johanna Hogerbeets; zie n^o. 1419.

19 Charles le Beauclerc; zie n^o. 1427, p. 103 n. 1; voor de beide graven van Hohenlohe-Langenburg, Ludwig Kraft en Wolfgang Otto zie eveneens n^o. 1427 en ook n^o. 1388.

[p. 110]

triumviris, qui regni arcana tractant. Is quid rescripserit, vides¹. Has ad Camerarium² cures, rogo.

Tui amantissimus frater
H. Grotius.

1 Zie n^o. 1427.

2 N^o. 1433, aan Joachim Camerarius.