Briefwisseling van Hugo Grotius. Deel 2

[p. 229]

771. 1622 Juni 24. Aan Willem de Groot¹.

Ad patris tuasque literas, mi Frater, quas accepi nudiustertius una opera respondeo: gratiam me habere pro eo quod nuntiastis. Mandatum Chombergii² de solvenda pensione ex pittacio nondum accepi; puto inhiberi ab iis qui me istis rationibus sperant ad Missam posse pertrahi. Legi quaedam M. Antonii de Dominis³, qui nunc Antverpiae missas celebrat. In quaestionibus de Gratia et Libero Arbitrio plane stat a nobis. In caeteris ϰασσανδρίζει⁴, nisi quod Transsubstantiationem et alia quaedam apertius impugnat. Miror quid dicturus sit de hac mutatione Religionis, nisi hoc ipsum Religionem se non mutasse. Nam unam esse existimat Romanensium et Protestantium.

Triduum est cum suspendio affectus est hic homo Gallus qui sub Cortemerio⁵ diu militavit et Rupellensibus clam multos milites transmisit. Maurerio conquerente Hagae detentus et laute habitus dicitur; tandem instante Maurerio navi missus in Galliam liber, ubi malo suo in eos incidit, quibus praesentibus Rotterodami exactis nuper bacchanalibus in caupona dixerat paratum se habere sclopum in Regem. Testimoniis convictus a praetore Parisiensi damnatus erat rotae impingi; appellavit Curiam et, pollicitus quae e re essent publica se indicaturum, impetravit ut patibulo finiret vitam. Haec res rumoribus in nostros causam dat. Rex Antoninum obsidet, et puto iam repente⁶. Nigripellicii nuper ius victoriae cum multo sanguine exercuit, quia oppidani paulo ante praesidium a Rege positum obtruncaverant. Haec et similia animos magis magisque asperant, ut ad pacem faciendam temporis interpositu opus sit, quam tamen res internae externaeque valde exigunt. Praefationem ad Hexabiblon⁷ vidi a meo instituto alienissimam et quae a lectione multos rei gnaros absterrebit. Moneri possent librarii boni ut eam exscindant; forte expediet et aliam praefationem fieri a Remonstrantium aliquo. Posset moneri Puppius⁸. Apologeticum⁹ fac statim veniat eo quo dicis sive per cursorem, sive aliter. Disquisitionem nostram¹⁰ velim aut in Batavia aut in Germania recudi adscriptis ad marginem locis Synodi, et additis ad finem locis quibus appareat quorum illa sint dogmata quae veteris Ecclesiae placitis directe obstant. Ea loca peti possunt ex syllabo qui in Actis Synodalibus Remonstrantium¹¹. Neque vero dissuadeam ex magno opere Spalatini¹² illam partem, quae de nostris quaestionibus agit, excerpi et seorsim excudi. Intra dies paucos migro in domum quae ex adverso est portae Principis Condaei¹³. Eo posthac literae quae aperte ad me veniunt poterunt dirigi. Quae cautius curandae

1 Gedrukt Epistolae p. 765.

2 Schomberg, zie p. 170 n. 6.

3 Zie I p. 592 n. 1.

4 Zie p. 222 n. 5.

5 Cortemerius is Jean Antoine de St. Simon, baron de Courtomer, kolonel van een regiment Franschen in Staatschen dienst.

6 Hier schijnt iets weggevallen.

7 Zie p. 26 n. 6.

8 De Remonstrant Ed. Poppius, in 1619 als predikant van Gouda ontslagen.

9 Verantwoording, zie p. 76 n. 1.

10 Disquisitio an Pelagiana sint etc., zie p. 109 n. 2.

11 Acta et Scripta Synodalia Dordracena Ministrorum Remonstrantium, Harderwijk 1620.

12 M.A. de Dominis, de Republica ecclesiastica; zie I p. 585 n. 1.

13 Zie n^o. 751.

[p. 230]

sunt, ut antehac ad Oliverium¹ destinentur. Valete omnes. Lutetiae 24 Iunii 1622.

Aut iam venit, aut iamiam aderit vobis Hoofdius², qui nudiustertius a nobis abiit cum literis ad vos.

Tuus tui amantissimus Frater
H. Grotius.

1 Zie p. 203 n. 12.

2 Hendrik Hooft, de jongste zoon van den Amsterdamschen oud-burgemeester Cornelis Hooft, broeder dus van den Muider drost, die te Orleans gestudeerd had, vertoefde op zijn terugreis naar het vaderland eenige dagen bij De Groot te Parijs. Hij vertrok 22 Juni (nudius tertius) en nam eenige brieven van Grotius (o.a. n^o, 767, 768, 769) en van Maria mede, voor familie en bekenden in Nederland. In Lillo werd hij aangehouden, en de correspondentie in beslag genomen. Zelf doet hij een relaas van die aanhouding in n^o. 774. Zie verder Brandt, Leven I p. 288 vv.; Rogge in Bijdragen Vaderl. Gesch. 3^e R. VII (1893) p. 109 vv.; en n^rs 773-775, 777, 779, 780.