Algemeen letterkundig lexicon

substitutie-2

Etym: Lat. sub-stituere = onder of na iets plaatsen, in de plaats stellen, vervanging.

In de prosodie betekent substitutie het inlassen van een andere versvoet (antimetrie) dan die door het gebruikte metrum wordt verwacht. Stuiveling spreekt in dat geval van een 'omzetting'. Zo begint vers 10 van het vijfjambische gedicht met de beginregel 'Ik droomde van een kalmen, blauwen nacht' van Willem Kloos niet met een jambe, maar met een trochee:

Āvě/ Maria! Ruiste ’t door mijn ziele
(W. Kloos, Verzen, 1995, p. 21)

Lit: G. Stuiveling, Versbouw en rhythme in de tijd van '80 (1934), p. 23.

substitutie-1

subtekst-1