Algemeen letterkundig lexicon

stille heffing

Term uit de prosodie voor een  vorm van antimetrie waarbij een daling staat op de plaats van een heffing, d.w.z. het niet realiseren van een heffing in het metrisch schema (metrum).

Zo vindt men in het volgende fragment van G. Gezelle, geschreven in trocheïsch (trochee) metrum, in vs. 3 op de heffingsplaats van de tweede trochee ('lijzigste') een daling:

Āls dĕ / zīelĕ / lūistĕrt
sprēekt hĕt / āl ĕen / tāal dăt / lēeft,
’t lījzĭg-/stĕ gě-/flūistěr
ōok ěen / tāal ěn / tēekěn / hēeft.
 (Gedichten, [z.j.], p. 105)

Dergelijke onderbetoningen komen vaak voor, evenals de tegenhanger ervan, de overbetoning, een heffing op een dalingsplaats. Blijkens lezersreacties is de stille heffing minder opvallend dan  de overbetoonde daling.

Lit: W. Bronzwaer, Lessen in lyriek (1993), p. 68, 69, 81.

stilistiek

stilus